Λευτέρης Κονγκαλίδης: Η δεκαετία του ’60 η καλύτερη μουσικά για την Θεσσαλονίκη

Λευτέρης Κονγκαλίδης: Η δεκαετία του ’60 η καλύτερη μουσικά για την Θεσσαλονίκη

Η δεκαετία του ’60 ήταν η πιο δημιουργική, η πιο παραγωγική, η πιο ψυχαγωγική, μεταπολεμικά στην Θεσσαλονίκη.
Τον Σεπτέμβριο του 1960 λειτουργεί για πρώτη φορά η τηλεόραση στην Ελλάδα, όταν η ΔΕΗ διεκδικώντας την οργάνωση και λειτουργία της δημόσιας τηλεόρασης δημιουργεί το πρώτο στούντιο στον χώρο του περιπτέρου της στην ΔΕΘ. Πέντε χρόνια αργότερα στον χώρο της ΔΕΘ λειτουργεί ο πρώτος ιδιωτικός σταθμός, η «Τηλεόρασις Θεσσαλονίκης», με εμπνευστή τον διαφημιστή Στέλιο Πανέτσο.

Τον Απρίλιο του ’64 η νεολαία της Θεσσαλονίκης εμπνευσμένη από τις επεισοδιακές συναυλίες των Μπητλς και των Ρολλινγκ Στοουνς ανακαλύπτει στο θέατρο της Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών το συγκρότημα «Φορμιγξ» (με οργανίστα τον 20χρονο τότε Βαγγέλη Παπαθανασίου) και για πρώτη φορά μια συναυλία περνάει στην πρώτη σελίδα των εφημερίδων προβάλλοντας σκηνές υστερίας.

Οι «Φορμιγξ» επιστρέφουν θριαμβευτικά τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς στο «Αλεξάνδρειον Μέλαθρον», όπου σημειώθηκε το αδιαχώρητο και σημειώθηκε νέο σκηνικό υστερίας.
Ήδη η Θεσσαλονίκη είχε απογειωθεί με την καθιέρωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου κι από το 1962 του Φεστιβάλ Τραγουδιού – και τα δύο με οργανωτή την ΔΕΘ.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 κάθε γειτονιά της Θεσσαλονίκης έχει το δικό της συγκρότημα – και τον δικό της πειρατικό σταθμό. Και η Θεσσαλονίκη φέρνει τα πάνω κάτω όταν οι νεαροί «Ολύμπιανς» καθιερώνουν τον ελληνικό στίχο στο ρεπερτόριο τους και γράφουν ιστορία. Τους ακολούθησαν κι άλλα γκρουπ της Θεσσαλονίκης που, επίσης, πίστεψαν στην δύναμη του ελληνικού στίχου – αντίθετα με τα γκρουπ της Αθήνας. Οι «Στραιηντζερς» και οι «Απταϊτ», οι «Βόρειοι» και οι «Μονκς» και δεκάδες άλλοι.

Όλο αυτό το διάστημα οι Θεσσαλονικείς δείχνουν μια ιδιαίτερη προτίμηση στο ιταλικό – όπως και στο γαλλικό τραγούδι. Το «Πικαντιλλυ», το «Λουξεμβούργο» και η «Ιφιγένεια», κλαμπ της μόδας τότε, φέρνουν εξαιρετικές ιταλικές ορχήστρες και τα ιταλικά τραγούδια γίνονται πρώτα επιτυχία στην Θεσσαλονίκη (όπως το «A casa d’ Irene» του 1964) και μετά στην Αθήνα.
Έρχονται για εμφανίσεις στην Θεσσαλονίκη και προκαλούν σεισμό ο Τζοννυ Χαλλινταιη και η Συλβί Βαρταν κι αργότερα ο Αλ Μπανο και η Ρομινα Παουερ, η Παττυ Πραβο, ο Ροκυ Ρόμπερτς, ο Σέρτζιο Εντριγκο, ο Ντομενικο Μοντουνιο, η Νταλιντα, η Μαρι Λαφορέ, κ.α.

Παράλληλα με την έντονη νυκτερινή ζωή, τις συναυλίες, τις παραστάσεις υπάρχει και η κοινωνική ζωή. Οι κοσμικές χοροεσπερίδες έφθασαν στο απόγειο τους στη δεκαετία του ’60. Οι χοροί των Ανεμώνων, Χρυσού Τριφυλλιού, των αποφοίτων του «Ανατόλια» και μερικοί άλλοι προσελκύουν πολύ κόσμο, ενώ οι κυρίες και δεσποινίδες προετοιμάζονται για μήνες ολόκληρους στις μεγάλες μοδίστρες της εποχής, που απαιτούσαν πρόβες ατελείωτες και προσθήκες-αφαιρέσεις.

Μέχρι και χορό ντεμπυταντ οργάνωσε το Άσυλο του Παιδιού σε συνεργασία με τον «Ελληνικό Βορρά» που έγινε μόνο μια φορά και για πρώτη-ίσως και τελευταία φορά-οι νεαροί κύριοι τότε έραψαν «σμόκιν».

1960
Τελειοποιούνται τα φωτοαντιγραφικά μηχανήματα… Το τραμπολίνο γίνεται της μόδας… Η «Ψυχώ» τρομοκρατεί τους θεατές της μεγάλης οθόνης… Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Are you lonesome tonight – Elvis Presley, It’s now or never – Elvis Presley, I’m sorry – Brenda Lee, The twist – Chubby Checker, Greenfields – Brothers Four, Poetry in motion – Johnny Tillotson, Beyond the sea – Bobby Darin, Tell Laura I love her – Ray Peterson.
Στην Γαλλία Ciao ciao bambina – Dalida, Les enfants du Piree – Melina Merkouri, Mustapha – Bob Azzan, Tu te laisses alles – Charles Aznavour.
Στην Ιταλία Romantica – Tony Dalara, Marina – Rocco Granata.

1961
Οι πρώτες πτήσεις στο διάστημα είναι πραγματικότητα… Τα γιο γιο γίνονται το νέο αγαπημένο παιχνίδι σ’ όλο τον κόσμο… Ο κινηματογράφος «Διονύσια» φιλοξενεί το σούπερ μιούζικαλ «Γουέστ Σάϊντ Στόρυ»…
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Runaway – Del Shannon, Tossin’ and turnin’ – Bobby Lewis, The lion sleeps tonight – Tokens, Blue moon – Marcels, Hit the road Jack – Ray Charles, Surrender – Elvis Presley, Wooden heart – Joe Dowell, Hurt – Timi Yuro, Let’s twist again – Chubby Checker, Corinna Corinna – Ray Peterson.
Στην Γαλλία: La bamba – Dario Moreno, Non je ne regrette rien – Edith Piaf, Pepito – Los Machucambes.
Στην Ιταλία: What a sky – Nico Fidenco, 24 mila baci – A. Celentano, Legata a un granello di sabbia – Nico Fidenco, La novia – Tony Dallara.

1962
Τίθεται σε τροχιά ο πρώτος δορυφόρος τηλεπικοινωνιών Telstar… Καθιερώνεται η εκπομπή Candid Camera στην τηλεόραση των ΗΠΑ… Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Roses are red – Bobby Vinton, Telstar – Tornadoes, Stranger on the shore – Acker Bilk, The stripper – David Rose, The loco-motion – Little Eva, Return to sender – Elvis Presley, Midnight in Moscow – Kenny Ball, Ramblin’ rose – Nat King Cole, All alone am I – Brenda Lee, Sealed with a kiss – Bryan Hyland, Speedy Gonzales – Pat Boone.
Στην Γαλλία: Et maintenant – G. Becaud, Ne me quitte pas – Jacques Brel, Retiens la nuit – J. Hallyday, Tous les garcons et les filles – Francoise Hardy.
Στην Ιταλία: Tango Italiano – Milva, Quando quando quando – Tony Renis, Moliendo café – Mina, Cuando calienta el sol – Hermanos Rigual.

1963
Δολοφονείται ο Πρόεδρος Κέννεντυ… Η πιο πολυσυζητημένη ταινία της χρονιάς είναι η «Κλεοπάτρα»… Ο Τζαιημς Μποντ εμφανίζεται στην μεγάλη οθόνη…
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Dominique – Singing Nun, Sukiyaki – Ku Sakamoto, Louie Louie – Kingsmen, If I had a hammer – Trini Lopez, Blame it on the bossa nova – Eydie Gorme.
Στην Γαλλία: L’ ecole est finie – Sheila, Elle etait si jolie – Alain Barriere, La mamma – Charles Aznavour
Στην Ιταλία: Cuore – Rita Pavone, Sapore di sale – Gino Paoli, O mio signore – Edoardo Vianello.

1964
Η Μπητλομανία κυριεύει όλο τον κόσμο… Οι νέες τάσεις στην μόδα που σκανδαλίζουν: οι μπλούζες «ση θρου» και τα μαγιό τόπλες… Η μεγάλη οθόνη γεμίζει από την πολυβραβευμένη «Ωραία μου κυρία»… Ο «φυγάς» εμφανίζεται για πρώτη φορά στην αμερικάνικη TV...
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: I want to hold your hand – Beatles, Can’t buy me love – Beatles, Oh pretty woman – Roy Orbison The house of the rising sun – Animals, I feel fine – Beatles, She loves you – Beatles, Hello Dolly – Louis Armstrong, Everybody loves somebody – Dean Martin, My boy lollipop – Millie Small, The girl from Ipanema –Astrud Gilberto, You really got me – Kinks.
Στην Γαλλία: Ma vie – Alain Barriere, Nathalie – Gilbert Becaud, Que c’est triste Venise – Charles Aznavour, Vous permettez monsieur – Adamo
Στην Ιταλία: Una lacrima sul viso – Bobby Solo, Non ho l’ eta – Gigliola Cinquetti, In ginocchio da te – Gianni Morandi.

1965
To skateboard αρχίζει να κερδίζει έδαφος… H Julie Andrews κατακτά μικρούς και μεγάλους με την «μελωδία της ευτυχίας»
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Satisfaction – Rolling Stones, Yesterday – Beatles, You’ve lost that lovin’ feelin’ – Righteous Brothers, Downtown – Petula Clark, Wooly bully – Sam the Sham, What’s new pussycat – Tom Jones, For your love – Yardbirds, Goldfinger – Shirley Bassey, In the midnight hour – Wilson Pickett
Στην Γαλλία: Aline – Christophe, Capri c’est fini – Herve Vilard, Poupee de cire poupee de son – France Gall.
Στην Ιταλία: Se piangi se ridi – Bobby Solo, Il silenzio – Nini Rosso, Si fa sera – Gianni Morandi

1966
Τα miniskirts είναι η νέα ενδυματολογική επιδημία πρώτα στην Αγγλία και ΗΠΑ… Η Raquel Welch γίνεται το πιο καυτό σεξουαλικό σύμβολο της 10ετίας στο Χόλλυγουντ… Ξεκινάει στην τηλεόραση η σειρά Star Trek…
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: I’m a believer – Monkees, Monday Monday – Mamas & Papas, Summer in the city – Lovin Spoonful, Wild thing – Troggs, When a man loves a woman – Percy Sledge, 96 tears - ? & The Mysterians, These boots are made for walkin’ – Nancy Sinatra, Strangers in the night – Frank Sinatra, Sunny – Bobby Hebb, That’s life – Frank Sinatra, Guantanamera – Sandpipers
Στην Γαλλία: La boheme – Charles Aznavour, Un homme et une femme – Pierre Barouh/Nicole Croisille, La poupee qui fait non – Michel Polnareff
Στην Ιταλία: Dio come ti amo – Domenico Modugno, La fisarmonica – Gianni Morandi

1967
Το ποστερ γίνεται Νο1 διακοσμητικό είδος για το σπίτι.
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Daydream believer – Monkees, Somethin’ stupid – Nancy & Frank Sinatra, The letter – Box Tops, Light my fire – Doors, Respect – Aretha Franklin, Soul man – Sam & Dave, Tell it like it is – Aaron Neville, Release me – Engelbert Humperdinck, San Francisco – Scott McKenzie, A whiter shade of pale – Procol Harum, Gimme some lovin’ – Spencer Davis Group, Green green grass of home – Tom Jones.
Στην Γαλλία: L’ important c’est la rose – Gilbert Becaud, Inch Allah – Adamo, Le telephon – Nino Ferrer.
Στην Ιταλία: Cuore matto – Little Tony, A chi – Fausto Leali, Stasera mi butto – Rocky Roberts, Nel sole – Al Bano

1968
Η Ζακλιν Κεννεντυ παντρεύεται τον Αριστοτέλη Ωνάση. Το κινηματογραφικό γεγονός της χρονιάς είναι «2001: η οδύσσεια του διαστήματος». Το “Hair” ανεβαίνει στη Νέα Υόρκη και προκαλεί αντιδράσεις με τα γυμνά του.
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Hey Jude – Beatles, Love is blue – Paul Mauriat, The dock of the bay – Otis Redding, Mrs Robinson – Simon & Garfunkel, Those were the days – Mary Hopkin, Born to be wild – Steppenwolf, Fire – Arthur Brown, Simon Says – 1910 Fruitgum Company, Suzie Q – Creedence Clear water Revival, Delilah – Tom Jones.
Στην Γαλλία: Rain & Tears – Aphrodite’s Child, Desormais – Charles Aznavour, Je t’aime… moi non plus – Jane Birkin / Serge Gainsbour, Que se t’ aime – J. Hallyday
Στην Ιταλία: La tramontana – Antoine, La bambola – Patty Pravo, Applausi – Camaleonti.

1969
Ο αστροναύτης Νηλ Αρμστρονγκ είναι ο πρώτος άνθρωπος που πατάει στο φεγγάρι… 400.000 άτομα παρακολουθούν το φεστιβάλ του «Γούντστοκ»…
Οι μεγάλες επιτυχίες στις ΗΠΑ: Aquarius – 5th Dimension, In the year 2525 – Zager & Evans, Get back – Beatles, Sugar sugar – Archies, Dizzy – Tommy Roe, Na na hey hey kiss him goodbye – Steam, Oh happy day – Edwin Hawkins Singers.
Στην Γαλλία: Adieu jolie candy – Jean Francois Michael, Les champes Elysees – Joe Dassin.
Στην Ιταλία: Zingara – Bobby Solo, Ma che freddo fa – Nada, Lo straniero – Georges Moustaki.

Lefteris Kongalidis