Eurovision: πανηγύρι ή καθρέφτης της εποχής μας;

Με αφορμή το φετινό φεστιβάλ της Γιουροβίζιον, ακούγονται –και όχι άδικα– πολλές απόψεις, σχόλια και κρίσεις. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που την αντιμετωπίζουν με επιφύλαξη ή ειρωνεία, θυμίζοντας τη γνωστή τοποθέτηση του μεγάλου Μάνου Χατζιδάκι, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει τον διαγωνισμό ως ένα πανηγύρι. Και πράγματι, για όσους αγαπούν τη μουσική ουσιαστικά και όχι επιφανειακά, είναι εύκολο να διαπιστώσουν ότι πολλά από τα τραγούδια που προβάλλονται εδώ και χρόνια –και φέτος δεν αποτελεί εξαίρεση– ανήκουν κυρίως στο φάσμα της εμπορικής ποπ μουσικής, όχι πάντα με την καλύτερη αισθητική ή σύνθεση.

Ο εντυπωσιασμός μοιάζει να είναι το βασικό ζητούμενο: φώτα, χορογραφίες, τεχνολογικά εφέ, σκηνικά που θυμίζουν θεάματα παρά μουσικές παραστάσεις. Ο παραλληλισμός με τις σύγχρονες υπερπαραγωγές του κινηματογράφου, γεμάτες από υπερήρωες και ψηφιακά εφέ, δεν είναι τυχαίος. Κάτι πλαστικό, κάτι φτιαγμένο να εντυπωσιάζει στιγμιαία, χωρίς όμως να αφήνει απαραίτητα ένα ίχνος στην ψυχή του ακροατή.

Ωστόσο, μέσα σε αυτό το πολύχρωμο –και πολλές φορές επιφανειακό– σκηνικό, υπάρχουν και φωνές που αξίζουν προσοχής. Καλλιτέχνες που δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό, με ταλέντο, πάθος και φωνές που ξεχωρίζουν. Μια από αυτές είναι της Clavdia που εκπροσωπεί φέτος την πατρίδα μας και καταφέρνει να σταθεί με αξιοπρέπεια και δύναμη.

Δεν πρέπει λοιπόν να πυροβολούμε τον πιανίστα. Ούτε να ισοπεδώνουμε τον κόπο ανθρώπων που δίνουν τον αγώνα τους μέσα σε έναν απαιτητικό και εκτεθειμένο θεσμό. Ούτε να παραγνωρίζουμε την ανάγκη των λαών να εκφραστούν, έστω και με αυτόν τον τρόπο. Αντί να απορρίπτουμε συλλήβδην, ίσως είναι προτιμότερο να ξεχωρίζουμε και να αναδεικνύουμε εκείνα τα στοιχεία –έστω και λίγα– που διατηρούν κάποια μουσική ή καλλιτεχνική ποιότητα.

Το στοίχημα, τελικά, δεν είναι να αρνηθούμε τα φαινόμενα, αλλά να τα κατανοήσουμε και να τα σχολιάζουμε με ειλικρίνεια, γνώση και διάθεση διαλόγου. Η μουσική, ακόμα και μέσα στον θόρυβο, πάντα θα βρίσκει τρόπο να ακουστεί.

Δημήτρης Φυλακτόπουλος 14/5/2025