Crosby, Stills, Nash & Young: Η ιστορία του συγκλονιστικού «Ohio» (HighwayStar Stories)

Οι πυροβολισμοί στο Πανεπιστήμιο του Kent που άφησαν πίσω τους τέσσερις νεκρούς και το θρυλικό τραγούδι των CSNY

Το Παναμερικανικό κίνημα κατά του πολέμου στο Βιετνάμ αποτελεί μέχρι σήμερα μια από τις πιο διαδεδομένες, ευρείες εκδηλώσεις αντίθεσης σε κυβερνητική πολιτική, κατά τη σύγχρονη εποχή. Για το μεγαλύτερο μέρος των 60s, διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες μαίνονταν σε ολόκληρη τη χώρα, δεν ήταν δε λίγες οι φόρες που καταστέλλονταν από βίαιες επεμβάσεις των αρχών. Από το San Fransisco και το Berkley, μέχρι την Ανατολική Ακτή και τη Νέα Υόρκη, εκατομμύρια απλών πολιτών και φοιτητών διαδήλωναν ανοιχτά κατά της εμπλοκής των ΗΠΑ στον πόλεμο και της αποστολής στρατευμάτων στην περιοχή.

Το κίνημα κορυφώθηκε κατά τα τέλη της δεκαετίας του 60, όταν και η συμμετοχή των Αμερικανών στρατιωτών έφτασε στο απόγειο της, παρασέρνοντας σε αντίστοιχο αριθμό και τις ανθρώπινες απώλειες. Στις αρχές του 1968 είχε προηγηθεί μία από τις πιο σκληρές συγκρούσεις στην περιοχή, γνωστή σήμερα ως «Tet Offensive», κάτι που οδήγησε το κύμα αγανάκτησης της κοινής γνώμης σε ύψη πολύ "δύσκολα" για την Washington ώστε να τα διαχειριστεί. Στις 15 Οκτωβρίου του 1969, μία μαζικότατη αντιπολεμική διαδήλωση θα λάβει χώρα από άκρη σε άκρη των Ηνωμένων Πολιτειών, για τη λήξη του πολέμου. Θα μείνει στην ιστορία ως το «Moratorium», όντας η σημαντικότερη οργανωμένη αντιπολεμική διαμαρτυρία μέχρι εκείνη τη στιγμή. Και σίγουρα μέχρι τη μαύρη ημέρα της 4ης Μαΐου του 1970.

Τα γεγονότα πριν την εξέγερση στο Kent και το πρωινό της 4ης Μαΐου

Στις 30 Απριλίου του 1970 ο Πρόεδρος Nixon ενέκρινε την κάθοδο στρατιωτών από το Νότιο Βιετνάμ στην Καμπότζη, συνεχίζοντας επ' αόριστο τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ευρύτερη περιοχή. Δύο ημέρες αργότερα, αιτιολόγησε την απόφαση του μέσω τηλεοπτικού διαγγέλματος. Το γεγονός αυτό ξεκίνησε ένα νέο κύμα διαδηλώσεων, στο οποίο πρωτοστάτησε το Πανεπιστήμιο του Kent, στην πολιτεία του Ohio. Οι δύο αρχικές ειρηνικές διαδηλώσεις οδήγησαν σε μεμονωμένα έκτροπα κατά το βράδυ της Πρωτομαγιάς, με την αστυνομία να ωθεί τους φοιτητές πίσω στο χώρο του Πανεπιστημίου. Φοβούμενος παρόμοια σκηνικά, την επόμενη μέρα ο Δήμαρχος του Kent, LeRoy Satrom διέταξε την Εθνοφυλακή του Ohio να βρίσκεται σε ετοιμότητα.

Ήταν η αφορμή για τη συγκέντρωση 1000 ατόμων στο χώρο του campus, οι οποίοι και έβαλαν φωτιά στο κτίριο του Reserve Officers' Training Corps (Ειδικό Πρόγραμμα εκπαίδευσης αξιωματικών του Στρατού, σε Κολλέγια και Πανεπιστήμια). Ήταν κοινό μυστικό πως ο έλεγχος του Πανεπιστημίου βρισκόταν στα χέρια των στρατιωτικών και όχι των μελών της Πανεπιστημιακής κοινότητας. Μέχρι το πρωινό της 4ης Μαΐου είχαν μοιραστεί περί τα 12.000 φυλλάδια που απαγόρευαν τις διαδηλώσεις, ωστόσο πολλοί φοιτητές αγνόησαν την οδηγία. Περίπου 3000 από αυτούς, χωρισμένοι σε τρία block των 500, 1000 και 1500 θα συνεχίσουν τις διαμαρτυρίες. Ήταν η στιγμή που 100 τυφεκιοφόροι θα έρχονταν αντιμέτωποι με τους διαδηλωτές.

Τα δακρυγόνα που χρησιμοποιήθηκαν αρχικά διέλυσαν την πλατιά μάζα των διαδηλωτών. Σύμφωνα όμως με μαρτυρίες, περί τους 28-30 τυφεκιοφόρους κατέβηκαν από έναν παρακείμενο λόφο, πυροβολώντας κάπου ανάμεσα σε 60 με 70 φορές προς τους διαδηλωτές αλλά και προς τον ουρανό. Οι σφαίρες θα πετύχουν 4 άτομα, ηλικίας 19 μέχρι 20 ετών, που θα χάσουν ακαριαία τη ζωή τους. Επρόκειτο για τους διαδηλωτές Jeffrey Glenn Miller και Allison B. Krause, καθώς και για τους παρατηρητές William Knox Schroeder και Sandra Lee Scheuer. Ήταν και οι τέσσερις, φοιτητές στο Kent University.

Ο φοιτητής στη Σχολή φωτο-ρεπορτάζ John Filo, θα αποθανατίσει τη Mary Ann Vecchio, μετανάστρια από την Ιταλία, να οδύρεται πάνω από το άψυχο πτώμα του Jeffrey Miller, σε μια από τις πλέον συγκλονιστικές φωτογραφίες του 20ου αιώνα, φωτογραφία που κέρδισε το σχετικό βραβείο Pulitzer. Τις προσεχείς ημέρες, περισσότερες από 450 Πανεπιστημιουπόλεις σε όλη τη χώρα θα κλείσουν, με βίαιο ή μη τρόπο. Στη Νέα Υόρκη και στο τοπικό Πανεπιστήμιο, το πανό έγραφε "Δεν μπορούν να μας σκοτώσουν όλους". Στις 9 του μηνός, 100.000 άνθρωποι θα διαδηλώσουν στην Washington. Αργότερα, στις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο Watergate, θα φανερωθεί η θέληση του Richard Nixon για σκληρή αντίδραση στα γεγονότα.

Ο Nixon ήθελε να βάλει σε λειτουργία σχέδιο για τη συλλογή στοιχείων που αφορούν τους αρχηγούς των αντιπολεμικών κινημάτων, γνωστό τότε ως Huston Plan, από τον άνθρωπο που το επινόησε και βοηθό του Nixon, Tom Charles Huston. Η υλοποίηση του σχεδίου θα έβρισκε σημαντικά εμπόδια. Αντίθετος υπήρξε μέχρι και ο J. Edgar Hoover, ιστορικός διευθυντής του FBI για 48 ολόκληρα χρόνια. 

Ο Neil Young αναλαμβάνει δράση

Η τέχνη υιοθετεί σε μεγάλο βαθμό το ρόλο της μηχανής του χρόνου, πολλές φορές όμως λειτουργεί και με τη «διαδικασία του κατεπείγοντος». Ένα από τα πρώτα supergroup της ιστορίας, οι Crosby, Stills, Nash and Young, βρίσκονται ήδη σε δημιουργικό οργασμό. Ο πολύς Neil Young δε μένει απαθής σε όλα αυτά που γίνονται στη χώρα. Χρόνια αργότερα, ο συνοδοιπόρος του Young, David Crosby θα θυμηθεί χαρακτηριστικά:
«Άκουσε τα νέα και έμεινε αμίλητος για πολλή ώρα. Στη συνέχεια έπιασε μια κιθάρα και σε 20 λεπτά είχε το τραγούδι έτοιμο». 

Το τραγούδι αυτό ήταν το Ohio, ένας συγκλονιστικός αντιπολεμικός και επαναστατικός ύμνος, που διακατέχεται από τη στόφα του κλασικού από την πρώτη στιγμή. Ήδη μέχρι τον Αύγουστο του 1970 έχει σκαρφαλώσει στο Top 20 των εγχώριων singles. Ο στίχος "Four dead in Ohio" θα στοιχειώνει τον κόσμο για πολλά χρόνια έπειτα.

"Tin soldiers and Nixon coming
We're finally on our own
This summer I hear the drumming
Four dead in Ohio

Gotta get down to it
Soldiers are cutting us down
Should have been done long ago

What if you knew her
And found her dead on the ground
How can you run when you know?"

Ο όρος «Tin Soldier» αναφέρεται στα στρατιωτάκια για παιδιά (Toy Soldiers), ξεκάθαρη αναφορά του Neil Young στην Εντολοδόχο από τον Nixon Εθνοφρουρά. Έχει αφήσει πίσω του την ψυχεδέλεια των Buffalo Springfield. Το Ohio έχει ένα βαρβάτο riff ραχοκοκαλιά, εκπληκτικό lead μέρος και καθηλωτικό ρυθμό επί το γενικότερο. Το classic rock όπως το γνωρίζουμε σήμερα, ακόμα κι αν δε γεννήθηκε εκείνη τη στιγμή, σίγουρα όρισε σε μεγάλο βαθμό τα όρια του μέσα από αυτό το τραγούδι-πυλώνα του. Το σπαρακτικό "How Many More?", προς το τέλος του τραγουδιού, ανήκει στον David Crosby. Με τα δικά του λόγια : 

«Η συγκίνηση μου ήταν αληθινή. Για μένα το Ohio είναι από τις κορυφαίες μας στιγμές ως συγκρότημα, ένιωθα ένα είδος επικύρωσης όταν κυκλοφόρησε. Ήμασταν εκεί, αντιδρώντας στην πραγματικότητα, στον μέγιστο βαθμό που μπορούσαμε. Το Ohio κουνούσε το δάχτυλο. Έλεγε "Nixon". Είχα συγκινηθεί πολύ, στο τέλος του τραγουδιού τα είχα χαμένα.»