Λίγες σκέψεις με αφορμή τον θάνατο του Peter Yarrow (Peter, Paul and Mary)

Από τον Βασίλη Κοντόπουλο

 

Σε μια ειρωνική τροπή, η μαζική αποδοχή και κατανάλωση της ποπ μουσικής στη δεκαετία του ’60 συνδέθηκε στενά με την αποπολιτικοποίηση παλαιότερων τραγουδιών που συνδέονταν επί μακρόν με την παλιά Αριστερά.  Τα λαϊκά τραγούδια που είχαν θεωρηθεί ανατρεπτικά κατά την εποχή του Μακάρθι χρησίμευσαν ως σημαντικός συνδετικός κρίκος μεταξύ της αντιφρονούσας μποέμικης κουλτούρας της δεκαετίας του ’50 και της ευρύτερης αντικουλτούρας της δεκαετίας του ’60, αλλά έγιναν αποδεκτά –συχνά σε αποστειρωμένες εκτελέσεις, παραλείποντας ορισμένους στίχους που θα μπορούσαν να θεωρηθούν επικριτικοί για την Αμερική– ακόμη και από εκείνους που μισούσαν οτιδήποτε σχετικά με την αντικουλτούρα. Είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτο ότι αυτή η αποπολιτικοποίηση συνέβη σε μια εποχή που τα αντιμαχόμενα πολιτικά πάθη έμοιαζαν να διαλύουν τη χώρα.
 
Το "This Land Is Your Land" του Woody Guthrie λ.χ., που γράφτηκε το 1940 και θεωρήθηκε αριστερός ύμνος καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’40 και μέχρι τη δεκαετία του ’50, αποτελεί παράδειγμα ενσωμάτωσης του ανατρεπτικού στο mainstream.  Ήταν το 1968, όταν το "This Land Is Your Land", με τραγουδιστές που έμοιαζαν περισσότερο με χορωδία κολλεγίου παρά με τον Guthrie, ακούστηκε κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του Richard Nixon.
Ένα άλλο παράδειγμα αποτελεί το "If I Had a Hammer" του Pete Seeger, που τραγουδήθηκε σε κομμουνιστικές συγκεντρώσεις το 1949 από τον συνθέτη και το συγκρότημά του, τους Weavers.  Το 1962 ηχογραφήθηκε από τους Peter, Paul και Mary και ανέβηκε στο Top-10 του Hit Parade των ΗΠΑ.  Ένα χρόνο αργότερα, το "If I Had a Hammer" ήταν τόσο μαζικό, ώστε το συγκρότημα να το τραγουδήσει στα σκαλιά του Μνημείου του Λίνκον, πριν ο Martin Luther King εκφωνήσει τον λόγο του.  Κανείς πλέον δεν ενδιαφερόταν για το γεγονός ότι το τραγούδι είχε γραφτεί από έναν άνθρωπο που είχε παραπεμφθεί δέκα φορές για περιφρόνηση του Κογκρέσου μετά την κατάθεσή του στην Επιτροπή Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων της Βουλής των Αντιπροσώπων το 1955.  Υπήρχαν πολλοί τρόποι για να το καταλάβεις με ποια πλευρά ταυτιζόταν κάποιος στη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, αλλά οι προτιμήσεις στην ποπ μουσική δεν ήταν μεταξύ αυτών. 
 
Κάτι ανάλογο ισχύει και για τους ακτιβιστές.  Το ότι ο Peter Yarrow ήταν ιδιαίτερα ενεργός στο αντιπολεμικό κίνημα, δηλώνοντας την αντίθεσή του στον πόλεμο του Βιετνάμ, και υποστήριζε προγράμματα κατά του σχολικού εκφοβισμού, δεν τον εμπόδισε να συμπεριφέρεται βίαια και ανάρμοστα.  Το 1970 καταδικάστηκε σε φυλάκιση "από ένα έως τρία χρόνια" (εκτός από τους τρεις μήνες, η ποινή ανεστάλη) για παρενόχληση μιας 14χρονης.  Στις 19 Ιανουαρίου 1981, μια μέρα πριν από τη λήξη της προεδρικής θητείας του, ο Jimmy Carter του απένεμε χάρη.
 
Τον Μάιο του 2021, η Washington Post έγραψε ότι η αμνηστία του από τον Carter, "ίσως η μοναδική στην ιστορία των ΗΠΑ που σβήνει μια καταδίκη για σεξουαλικό αδίκημα σε βάρος ενός παιδιού, διέφυγε από τη δημοσιότητα όταν συνέβη, καθώς χορηγήθηκε λίγες ώρες πριν από την απελευθέρωση των Αμερικανών ομήρων στο Ιράν, η οποία απασχόλησε τα πρωτοσέλιδα για εβδομάδες". Το άρθρο περιγράφει λεπτομερώς άλλες κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση σε βάρος ανηλίκων που διατυπώθηκαν εναντίον του.