Από την Εφημερίδα των συντακτών
Πριν από έναν χρόνο στις φιλόξενες στήλες της «Εφ. Συν» έγραψα ένα σύντομο και περιεκτικό κείμενο για τον Γιάννη Πετρίδη. Αισθάνομαι την ανάγκη να επανέλθω σ’ ένα ημιτελές πολιτικο-δημοσιογραφικό ζήτημα που αναφέρεται στη ραδιοφωνική παρουσία και έκθεση του Γιάννη Πετρίδη. Το ζήτημα ήταν για μένα από τότε ημιτελές! Τώρα πια καθίσταται, εκ των πραγμάτων, υπόθεση, η οποία θα πρέπει να βρει τη λύση της.
Τι συμβαίνει με τον Γιάννη Πετρίδη ως παραγωγό ραδιοφώνου; Και γιατί τα μουσικά θέματά του που αναφέρονται στην πρόσφατη πεντηκονταετία δεν αρχειοθετούνται, αλλά «μετατρέπονται» σε ζωντανές μουσικές στιγμές ζωής; Αγαπητοί αναγνώστες δεν σας κρύβω ότι κάθε μέρα ακούω «Πετρίδη» στο Α' Πρόγραμμα (ώρες 16:00-17:00) και ρυθμίζω την καθημερινότητά μου με αυτόν τον ραδιοφωνικό κανόνα. Γιατί άραγε; Στα ερωτήματα αυτά θα απαντήσω από τη θέση μου ως πολιτικού φιλοσόφου, αλλά προηγουμένως θα ήθελα να γνωρίζω τις απόψεις των αναγνωστών μου επί του συγκεκριμένου ζητήματος. Η ραδιοφωνική μουσική εκπομπή του Γιάννη Πετρίδη επιβιώνει εδώ και μισό αιώνα υπό αντίξοες επικοινωνιακές συνθήκες! Ρωτάω πάντοτε τον εαυτό μου πώς και γιατί θα πρέπει να ανοίγω το «Πρώτο Πρόγραμμα» κάθε μέρα κατά τις ώρες 16:00-17:00. Ο Γιάννης Πετρίδης πετάει στα αστέρια του ουρανού. Μιλάει και μας διδάσκει κάθε μέρα για μουσικά πράγματα που έχουμε βιώσει, αλλά και άλλα τόσα που αγνοούμε.
Ο Γερμανός φιλόσοφος Theodor W. Adorno ήταν από εκείνους τους στοχαστές (πέθανε το έτος 1969) που πίστευε ότι η επικοινωνιακή δύναμη του ραδιοφώνου έγκειται στη δημιουργική συνάντηση του παραγωγού και του δέκτη. Ο ίδιος αυτός φιλόσοφος (τον οποίον, δυστυχώς, δεν συνάντησα στη ζωή μου) ήταν αυτός που υπερασπίστηκε το ραδιόφωνο ως δημόσιο Diskurs στα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια της δημοκρατικής Γερμανίας.
Αλλά ας δούμε τώρα τι συμβαίνει με τον Πετρίδη: κατά τη θεωρητικο-πολιτική άποψή μου, ο Γιάννης Πετρίδης στο ραδιοφωνικό σταθμό του «κατασκευάζει» έναν δημιουργικό τύπο επικοινωνίας ανάμεσα στον παραγωγό της εκπομπής και τους ακροατές, οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται ως μέλη μιας δημόσιας δημιουργικής επικοινωνιακής κοινότητας, μιας ορθολογικής δημόσιας σφαίρας.
Δύο λόγια ακόμη για τη θεματική μουσική εργασία του παραγωγού. Ο Γιάννης Πετρίδης διεκπεραιώνει ένα έργο όχι «επανάληψης» (κατά τον Kierkegaard), αλλά και ούτε μια «αρχειακή εργασία» της μουσικής του εικοστού αιώνα. Με τη μουσική εκπομπή του μας προκαλεί και μας λέει ποιοι απ’ όλους τους σύγχρονους μουσικούς (!) μπορούν να υπάρξουν σε είκοσι-τριάντα χρόνια;
Το τελικό συμπέρασμά μου είναι το εξής: πρώτον, εάν είχαμε στο ραδιόφωνο εκπομπές τύπου Πετρίδη αυτό το μέσο δημόσιας επικοινωνίας δεν θα σταματούσε ποτέ. Και δεύτερον, τα μουσικά θέματα του Πετρίδη είναι κατεξοχήν ραδιοφωνικά! Οπότε μη διανοηθεί οποιαδήποτε γραφειοκρατία στην ΕΡΤ να καταργήσει αυτή την εκπομπή. Και μια τελευταία επισήμανση (η σπουδαιότερη νομίζω): η ραδιοφωνική παραγωγή του Πετρίδη υπερβαίνει τα όρια του μέσου επικοινωνίας που ονομάζεται ραδιόφωνο. «Κατασκευάζει» τις πραγματολογικές συνθήκες να ζούμε όλοι εμείς οι ακροατές με τον μουσικό και συναισθηματικό εαυτό μας!
Θόδωρος Γεωργίου
*Πολιτικός φιλόσοφος,
