Είκοσι πέντε χρόνια μετά την έκρηξη στη σκηνή, φαίνεται ότι το προκλητικό alter ego του ράπερ Eminem Slim Shady μπορεί τελικά να φιμωθεί.
Σε μια αιφνιδιαστική ανακοίνωση τον Απρίλιο που πειραζόταν ως ψευδές ρεπορτάζ για φόνο, ο Eminem αποκάλυψε ότι το νέο του άλμπουμ, The Death of Slim Shady (Coup de Grâce), θα κυκλοφορήσει αυτό το καλοκαίρι.
Και την Παρασκευή, ο Shady είπε για άλλη μια φορά "μάντεψε ποιος επέστρεψε" - εμφανίστηκε ξανά για να προκαλέσει όλεθρο στο βασικό σινγκλ του άλμπουμ, το Houdini.
Με καμέο από τoυς ραπ καλλιτέχνες Dr Dre, Snoop Dogg και 50 Cent καθώς και τους Pete Davidson και Shane Gillis, ο Eminem έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με τον ραπ αντι-ήρωα που δημιούργησε.
Ο τίτλος του νέου άλμπουμ υποδηλώνει ένα ταιριαστό βίαιο τέλος του Slim Shady, με τον ίδιο τον ράπερ να καταλήγει: «Ήξερα ότι ήταν μόνο θέμα χρόνου».
Έτσι, καθώς το alter ego του σηκώνεται για τελευταία φορά στα πόδια του - πώς πρέπει να κατανοήσουμε την κληρονομιά του;
Γεννημένος ως Marshall Mathers III, ο Eminem μεγάλωσε στις γειτονιές του Ντιτρόιτ με χαμηλά εισοδήματα και κατά πλειοψηφία μαύρες γειτονιές του Μίσιγκαν.
Το ραπ έγινε μια απόδραση όταν ήταν έφηβος, από την παιδική ηλικία των τεταμένων γονικών σχέσεων και του εκφοβισμού.
Προσπάθησε να μπει στη μουσική σκηνή και ένιωσε «συντετριμμένος» όταν ο Vanilla Ice έγινε το πρόσωπο της λευκής σόλο ραπ το 1990, με το ποπ πάρτι του Ice Ice Baby να πούλησε εκατομμύρια.
«Το όνομα του Ice έγινε συνώνυμο με το ξεπούλημα και την κατασκευαστική επιτυχία», γράφανε τότε διάφοροι
Αλλά ο Mathers ήταν διαφορετικός, «ένα πραγματικό προϊόν των δρόμων του γκέτο», έγραψε ο Nick Hasted στη βιογραφία του Eminem.
Αυτό τον άφησε σε μοναδική θέση να διαχειριστεί αυτό που ο Jeff Weiss αποκάλεσε το «πολιτιστικό χρέος» που αντιμετωπίζουν οι λευκοί καλλιτέχνες ραπ.
Βοήθησε το γεγονός ότι η ροή του, που ακονίστηκε μέσα από χρόνια με ραπ μάχες, ήταν θεαματική.
Ο καθηγητής Anthony Kwame Harrison, κοινωνιολόγος με ειδίκευση στο hip-hop, επαίνεσε τις δεξιότητες του Eminem, λέγοντας ότι «η εξαιρετική ομοιοκαταληξία και η τέχνη του τον έκαναν τον τελευταίο πρωτοπόρο της λευκής ραπ».
Παρόλα αυτά, το άλμπουμ του 1996, Infinite, απέτυχε να προσελκύσει μεγάλες εταιρείες.
Οι πρώτοι του μέντορες, οι Bass Brothers, πρότειναν την ιδέα του "shock-rap", που οδήγησε στη γέννηση του Slim Shady.
«Η αγορά δεν το άντεξε μέχρι που έπεσε λίγο στο στόμα», πρόσθεσε ο Μαρκ Μπας.
Το Slim Shady EP που προέκυψε βρήκε τον δρόμο του προς τον μεγιστάνα Jimmy Iovine και το βασιλικό μέλος της ραπ της NWA, Dr Dre, ο οποίος υπέγραψε αμέσως τον Eminem στην Interscope.
Ο Dre ανακάλυψε στο Slim Shady έναν αντι-ήρωα. Η απήχηση στα crossover του Eminem από τη συνυπογραφή του Dre εδραιώθηκε με χαρακτηριστικά δίπλα σε αξιοσέβαστους μαύρους ράπερ.
Η συνεργασία τους στην παραγωγή μπορεί να γεφύρωσε ορισμένες από τις φυλετικές διαφορές της ραπ, αλλά, με την απελευθέρωση του Slim Shady LP του 1999 σε ένα ανυποψίαστο κοινό, δημιούργησε επίσης αντιφάσεις στην κληρονομιά του Slim Shady και του Eminem που παραμένουν μέχρι σήμερα.
Η άφιξη του Eminem ως Slim Shady στο βασικό σινγκλ, My Name Is, ήταν τέλεια συγχρονισμένη για χαοτικό αντίκτυπο. Ενώ η Αμερική φέρεται να απολάμβανε την «πιο ευτυχισμένη δεκαετία» της κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90, ο Shady αποκάλυψε ένα απογοητευμένο λευκό.
Το Slim Shady LP πούλησε 500.000 αντίτυπα σε δύο εβδομάδες και κέρδισε δύο από τα 15 Grammy του Eminem. Ήταν η τελευταία φορά που ένας δίσκος Eminem δεν έκανε ντεμπούτο στο νούμερο ένα.
Το κορυφαίο στα τσαρτ Marshall Mathers LP που κυκλοφόρησε μόλις ένα χρόνο αργότερα στόχευε τους αγανακτισμένους γονείς, τους πολιτικούς και την κοινωνική υποκρισία. Ο Shady απολάμβανε τα εξωφρενικά prim white προάστια, διακηρύσσοντας χοντροκομμένα ανείπωτες αλήθειες. «Υπάρχουμε ένα εκατομμύριο σαν κι εμένα... που βρίζουν σαν εμένα», έλεγε.
Μια παράσταση του κομματιού στο MTV το 2000 είδε τον Shady να οδηγεί μια στρατιά από όμοιους στο αμφιθέατρο, προκαλώντας τους κριτικούς.
Όμως, παρά την επιτυχία του, η διαμάχη για τον βίαιο μισογυνισμό και την ομοφοβία των στίχων του σκοτεινιάζουν την κληρονομιά του.
Οι απεικονίσεις δολοφονιών, βιασμών και προσβολών συνεχίστηκαν στο The Marshall Mathers LP και όχι μόνο, που υπερασπιζόταν ο ράπερ ως κινηματογραφική φαντασία.
Η κριτική του Spin το 1999 αποκάλεσε τον Eminem "ωρολογιακή βόμβα θυμού" στην κουλτούρα των λευκών ανδρών.
Η δημοσιογράφος του Vox για την κουλτούρα Constance Grady προσθέτει ότι η πρωτοποριακή εποχή του Eminem θεωρούσε «την υποκρισία ως τον τελευταίο μεγάλο κοινωνικό άρρωστο που απέμεινε».
Ο Eminem είπε στο Rolling Stone το 2000, «τα παιδιά που ακούνε τη μουσική μου καταλαβαίνουν το αστείο».
Ο ίδιος ο Mathers είναι μια διχοτομία, με τις γελοιότητες του Shady να αντισταθμίζονται από τα ραπ που προκαλούν σκέψη ως Eminem.
Το κομμάτι που δείχνει καλύτερα την αυτογνωσία του Eminem είναι ο Stan.
Η πρωτοποριακή αφήγηση του ακολουθεί έναν εμμονικό θαυμαστή του Shady που σκοτώνει τον εαυτό του και την κοπέλα του όταν ο Eminem δεν απαντά στα γράμματά του. Το κομμάτι τελειώνει με την απολογητική απάντηση του Eminem για την καθυστέρηση.
Ο Δρ Φίνιξ Άντριους, συγγραφέας των fandoms, λέει ότι το κομμάτι ήταν προφητικό όσον αφορά την κατανόηση των σημερινών έντονων ακολούθων στο διαδίκτυο και την απεικόνιση της πίεσης και της ευθύνης στις σχέσεις καλλιτέχνη/θαυμαστών.
«Οι άνδρες που μιλούσαν για ψυχική υγεία ήταν πολύ πιο σπάνιοι τότε και είναι ακόμα στιγματισμένοι», λέει ο Δρ Andrew. «Το να απλώνει το χέρι ο Eminem στον Stan και να μην τον κοροϊδεύει ήταν εξαιρετικό εκείνη την εποχή».
Οι συγκρούσεις των προσώπων του Eminem είχαν άλλες ακούσιες συνέπειες.
Η απεικόνιση του θυμωμένου λευκού αρσενικού μέσω του Slim Shady έχει αναμφισβήτητα επιλεγεί από τα αμερικανικά alt-right και τα λευκά εθνικιστικά κινήματα.
«Ο Eminem αναφέρεται συχνά σε ακροδεξιούς διαδικτυακούς χώρους», προσθέτει ο Sam de Boise, λέκτορας μουσικολογίας που ειδικεύεται στη ριζοσπαστικοποίηση στο Πανεπιστήμιο Örebro της Σουηδίας.
«Ταυτίζονται επίσης με την ιδιότητα του αουτσάιντερ - πολλοί από αυτούς τους νεαρούς άνδρες βλέπουν τον εαυτό τους να μην έχει κοινωνική δύναμη», λέει.
Μια μεταβαλλόμενη κληρονομιά;
Σήμερα, ο Mathers, πλέον ο ράπερ με τις περισσότερες πωλήσεις όλων των εποχών, βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί - παλεύοντας να ελέγξει την απρόβλεπτη κληρονομιά του Slim Shady, ενώ παράλληλα συμφιλιώνει τη δική του ταυτότητα.
Στα βραβεία BET 2017, αποστασιοποιήθηκε ανοιχτά από τους υποστηρικτές του Τραμπ με ένα εκνευριστικό ραπ.
Η επαναπολιτικοποίηση έρχεται σε αντίθεση με μια δεκαετία των επιτυχιών του στην ποπ-ραπ, όπως το Not Afraid και τις συνεργασίες με τη Rihanna, συμπεριλαμβανομένων των Love the Way You Lie και The Monster, χρησιμοποιώντας συχνά την ανάρρωσή του από τον εθισμό στα ναρκωτικά ως αφηγηματική έμπνευση - βοηθώντας να απαλύνει την εικόνα του για μια νέα γενιά .
Καθώς ο καιρός προχωρούσε, οι προσπάθειες του ράπερ να επιστρέψει στο παλιό του στυλ δεν έτυχαν πάντα καλής υποδοχής από το κοινό της Gen Z, κάποιοι ζητούσαν την ακύρωσή του.
Αλλά σε αντίθεση με τις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Eminem ανταποκρίθηκε στη διαδικτυακή κριτική, ζητώντας συγγνώμη για μια ομοφοβική προσβολή εναντίον του Tyler The Creator.
Αυτά τα περιστατικά υπογραμμίζουν την εξελισσόμενη κοινή γνώμη, ειδικά στη σημερινή διαδικτυακή κουλτούρα ακύρωσης. Το Ερευνητικό Κέντρο Pew διαπίστωσε ένα χάσμα γενεών: το μεγαλύτερο κοινό το βλέπει ως λογοκρισία της καλλιτεχνικής ελευθερίας, ενώ οι νεότεροι το θεωρούν απαραίτητο για τη λογοδοσία.
Παρά τις διαμάχες, τα δύο τελευταία άλμπουμ του Eminem έχουν ξεπεράσει τα τρία δισεκατομμύρια ροές στο Spotify, με 10 κομμάτια να ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο ροές, ισοδυναμώντας με τους Drake και Coldplay.
Για την ανεξάρτητη δημοσιογράφο του πολιτισμού Kesewaa Browne, ο Mathers εξακολουθεί να κατέχει μια θέση στο hip-hop, αλλά όχι τόσο εξέχουσα όσο πριν.
Ενώ ο μοναδικός του λυρισμός εξακολουθεί να εκτιμάται ευρέως, δεν αναφέρεται συχνά σε συζητήσεις για τη σύγχρονη ραπ όπου κυριαρχούν o Drake και κοινωνικά συνειδητοποιημένοι ράπερ όπως ο Kendrick Lamar.
Λοιπόν, η δολοφονία του Slim Shady είναι μια προσπάθεια να διασφαλιστεί η κληρονομιά του; «Νομίζω ότι μπορεί να είναι», λέει ο Browne.
«Δεν έχει κρύψει την περιφρόνησή του για την τρέχουσα κατάσταση του είδους. Ίσως θέλει να δείξει ότι το έχει ακόμα.
"Κάποιοι θαυμαστές έχουν μεγαλώσει με τον Slim Shady. Αλλά αν ακούγεται σαν τα πρώτα του αγενή, θα μπορούσε αυτό να αποξενώσει κάποιους;"
Το παιχνιδιάρικο νοσταλγικό βίντεο, που κυκλοφόρησε την Παρασκευή, δείχνει τον σημερινό Eminem να προσπαθεί να εμποδίσει την ενσάρκωση του Shady το 2002, που έχει ταξιδέψει στο χρόνο στο παρόν, από το να αρπάξει το μικρόφωνο.
Μια μάχη βλέπει τελικά μια υβριδική έκδοση - πιθανώς έτοιμη να εξαπολύσει ένα νέο κύμα διαμάχης.
Μιλώντας για τα παιδικά του χρόνια στο Radio 1 το 1999, είπε στην Jo whiley: «Συνήθιζα να φτιάξω τους δικούς μου ήρωες και τους δικούς μου κακούς, αλλά οι ήρωές μου πάντα πέθαιναν».
Ποιος είναι o Shady; Εξαρτάται ποιον ρωτάς και πότε.
Πηγή: BBC