Η τραπ θα περάσει σαν κομήτης από την ζωή μας, όμως το πέρασμα δεν θα είναι ανώδυνο

Περί Αστρονομίας Ουχ ο Λόγος

Ο κομήτης είναι ένα ουράνιο σώμα που κάνει βόλτες στο σύμπαν. Δεν είναι απλανής, δεν είναι δηλαδή λαμπερό σώμα, σαν τον ήλιο μας. Ούτε πλανήτης είναι. Αυτό που βλέπουμε είναι απλώς τα πλουμιστά του μέρη (η λέξη κομήτης εξάλλου αναφέρεται σε αυτόν  που έχει μακριά μαλλιά),  που δημιουργούνται λόγω της επίδρασης της ηλιακής ακτινοβολίας. καθώς βολτάρει στο σύμπαν. 

Οι κομήτες λοιπόν δεν είναι αυτόφωτοι, έρχονται και παρέρχονται, μέχρι να ξαναπεράσουν και, κλέβοντας λίγο φως από τον ήλιο να γίνουν ορατοί και σε κάποιους από εμάς. Κάποιοι τους θαυμάζουν, άλλοι τους φοβούνται, άλλοι αδιαφορούν. Καμιά φορά ένας κομήτης, ή ό, τι έχει απομείνει από αυτόν, μπορεί να πέσει στη γη μας και να την τραυματίσει ή να κάνει ακόμα μεγαλύτερη ζημιά (βλέπε Don't Look Up). 

Δε μιλάω για αστρονομία προφανώς, μιλάω για μουσική, μεταφορικά, της οποίας το στερέωμα αποτελεί καθρέφτη της κοινωνίας και στο οποίο θα βρούμε αστέρες φωτεινούς που θα είναι ορατοί ακόμα κι όταν τόσο εμείς όσο και οι αστέρες δεν θα υπάρχουμε, πλανήτες σκοτεινούς και ανεξερεύνητους, δορυφόρους άλλων πλανητών, και φυσικά, κομήτες. 

Σε περιόδους κρίσης ιδιαίτερα γεννιούνται νέα είδη μουσικής που ως κομμάτι της παγκόσμιας κουλτούρας εκφράζουν κάτι. Η punk μουσική ξεμύτισε μέσα από την κοινωνικό-πολιτική κρίση στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η hip hop/rap μουσική, γεννήθηκε στις Νεοϋορκέζικες φτωχογειτονιές, επηρεασμένη από ένα παιχνίδι τελετουργικών προσβολών που έπαιζαν οι Αφρο-Αμερικανοί έφηβοι. Η rock μουσική έχει κατεξοχήν κοινωνικές/πολιτικές ρίζες και μάλιστα υπήρξε ο αποδιοπομπαίος τράγος της μουσικής σκηνής στην άκρως συντηρητική Αμερικάνικη κοινωνία. Θα μπορούσα να γεμίσω σελίδες μιλώντας για τη μουσική, η ουσία όμως είναι μία. Η μουσική αποτελεί καθρέφτη της κοινωνίας μας, δεν μας ωθεί σε συμπεριφορές, γιατί δεν είναι το μοναδικό ερέθισμα στο οποίο εκθέτουμε τους εαυτούς μας, όμως σίγουρα ενισχύει ή και δημιουργεί  προσδοκίες.

Η παγκόσμια λαϊκή κουλτούρα τα τελευταία χρόνια κυβερνιέται από influencers του διαδικτύου και τηλεπερσόνες που, μαζί με τα reality shows, προωθούν τα εύκολο χρήμα και την εύκολη δόξα. Αν προσθέσουμε στην εξίσωση και την trap μουσική –το όνομα της οποίας δεν προέρχεται από την rap, αλλά αποτελεί αργκό για τον χώρο διακίνησης ναρκωτικών από τον οποίο δεν μπορείς να ξεφύγεις, εξ ου και η παγίδα-, τότε ολοκληρώνεται το κοινωνικό παζλ των τελευταίων χρόνων. Η γλώσσα της trap αλλά και το προφίλ των περισσότερων από αυτούς που την εκπροσωπούν, προωθούν παρεκκλίνοντα πρότυπα στα παιδιά μας και δημιουργούν προσδοκίες, οι οποίες κατά συνέπεια γεννούν επικίνδυνες πεποιθήσεις για τις γυναίκες, τα ναρκωτικά και την αστική βία. 

 Όπως ακριβώς θα ταυτιστείς με τους στίχους ενός τραγουδιού που μιλάει για αιώνια αγάπη και θα ψάξεις υποσυνείδητα να τη βρεις, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ένας ευεπηρέαστος έφηβος θα επιδιώξει τον εύκολο έρωτα, τα εύκολα χρήματα, με τον ίδιο τρόπο θα απευαισθητοποιηθεί απέναντι στη βία και τα ναρκωτικά. Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα ο στίχος που προβληματίζει και προκαλεί κοινωνικό-πολιτική αφύπνιση και άλλο ο προκλητικός και δυνάμει επικίνδυνος στίχος, όταν μάλιστα ενδυναμώνεται από παρόμοιες συμπεριφορές εκτός σκηνής.

Μιλώντας συγκεκριμένα για το γλωσσικό κομμάτι, οι στίχοι της μουσικής που ακούμε βάζουν το χεράκι τους στις γλωσσικές μας δεξιότητες και κατά συνέπεια, στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο μας και αυτό ο κάθε γονιός και ο κάθε δάσκαλος μπορεί να το προσυπογράψει. Όπως είπε και ο Wittgenstein, τα όρια της γλώσσας μου ορίζουν και τα όρια του κόσμου μου.  Η απάντηση για άλλη μια φορά βρίσκεται στην παιδεία. Αυτή είναι που θα δώσει σε εμάς και τα παιδιά μας τη γνώση να ξεχωρίζουμε τα ουράνια σώματα στο μουσικό-και όχι μόνο- στερέωμα, τους κομήτες από τα αστέρια και τους πλανήτες. 

Της Αγγελίνα Σοφιάδη | Η Αγγελίνα Σοφιάδη είναι εκπαιδευτικός και έχει κάνει το διδακτορικό της στη γλωσσολογία. Η μεταπτυχιακή της διατριβή ήταν πάνω στους στίχους της ροκ και της ποπ μουσικής διαχρονικά, οπότε πέρα από λάτρης της μουσικής, έχει μελετήσει το θέμα αρκετά από κοινωνική και γλωσσική άποψη.