Από τον Γιάννη Νένε
Τι ήταν το Studio 54; Ένα πυροτέχνημα που διήρκεσε μόνο 33 μήνες και άλλαξε την ιστορία του clubbing και των διασημοτήτων. Στην πραγματικότητα ήταν ο πιο θεαματικός επίλογος των βίαιων ‘70ς και η είσοδος στα δολαριοφάγα ‘80s, στην εποχή της κοκαΐνης, των golden boys και της εικόνας.
Το Studio 54 άνοιξε στις 16 Απριλίου του 1977 στη 254 West 54th Street της Νέας Υόρκης και έπαιξε τον ρόλο του αντίποδα του Factory, του Γουώρχολ. Τα ρεμάλια και οι βασίλισσες, τα αστέρια και οι δράκοι, πρώτα περνούσαν από το στέκι του Άντι, άσημοι, ρέμπελοι και διψασμένοι για επιτυχία και, 2-3 χρόνια και άπειρα φλας των παπαράτσι μετά, έμπαιναν στην guest list του Studio 54. Του οποίου ο κανόνας ήταν: «Για να πετύχει το πάρτι, φρόντισε οι καλεσμένοι σου να είναι πιο ενδιαφέροντες από εσένα».
Το κτίριο στη δεκαετία του 1940 ήταν ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά στούντιο του CBS με την ονομασία Studio 52 γιατί ήταν το 52ο κτίριο που αγόραζε η εταιρία.
Το 1977, δύο νέοι συνεταίροι από το Brooklyn, ο Steve Rubell και ο Ian Schrager, ιδιοκτήτες μπριζολάδικων σε λαϊκές περιοχές της πόλης, αποφάσισαν ότι το φαγητό δεν πουλάει όσο θα ήθελαν. Η λέξη κλειδί που βρήκαν ήταν ‘booze’. Αποφάσισαν να πουλάνε ‘ξύδια», έτσι ακριβώς, ποτά δηλαδή για τον λαό. Ή μάλλον για τα είδωλα του λαού. Αγόρασαν το Studio 52, προσέλαβαν σκηνογράφους, φωτιστές και τεχνικούς από τη θεατρική πιάτσα του Broadway και ξόδεψαν 400 χιλιάρικα για να το μετατρέψουν, μέσα σε 6 εβδομάδες, σε ένα ‘θεατρικό’ nightclub που το ονόμασαν απλώς Studio 54. Το χαρακτηριστικό του στοιχείο ήταν ένα τεράστιο φεγγάρι σε σχήμα ανθρώπινου προσώπου που κρεμόταν επάνω από την πίστα, ανάμεσα στα κλουβιά των go-go dancers. Ένα πελώριο μηχανοκίνητο κουτάλι πλησίαζε το πρόσωπο, το τάιζε «κάτι» και τότε το φεγγάρι άναβε και φώτιζε. Το περιεχόμενο του κουταλιού άλλαζε συμβολισμό, ανάλογα με το πάρτι και τις ουσίες που κυκλοφορούσαν.
Μέσα σε ένα μήνα η αστυνομία έκλεισε το κλαμπ γιατί πουλούσε αλκοόλ χωρίς άδεια. Έτσι κύλησε όλη η σύντομη καριέρα του Studio 54, on-off, ανάμεσα σε προσωρινές άδειες που έπαιρναν ο Rubell και ο Schrager, για πώληση αλκοόλ σε γάμους.
Μέσα σε έναν χρόνο ο τζίρος ήταν 7 εκατομμύρια ντάλαρς. Καθόλου άσχημα για ένα γαμήλιο πάρτι. Ο Rubell τότε είχε πει μία διάσημη ατάκα: «Μόνο η Μαφία βγάζει περισσότερα από ‘μας».
Η αλήθεια είναι ότι ο Rubell το είχε πάρει πολύ πιο σοβαρά απ’ ό,τι θα ταίριαζε σε πάρτι. Έκανε ‘πόρτα’ ο ίδιος και ο κανόνας του ήταν «περνάνε μόνο όσοι είναι glamorous». Πολλές φορές η απάντηση που έπαιρνε κάποιος starstruck στημένος με τις ώρες στην ουρά για να μπει στον ναό των ειδώλων, ήταν: «δεν μπαίνεις- είσαι άσχημος».
Γρήγορα, το Studio 54 έγινε το πιο αποκλειστικό και δύσκολο nightclub. Η σκληρή πόρτα έγινε ένα είδος σνομπ δικαστηρίου που ξεχώριζε τους «in» από τους «out» με συνοπτικές διαδικασίες. Τεράστια κλαμπ άρχισαν να ανοίγουν παντού στις μεγάλες δυτικές μητροπόλεις, πουλώντας παρόμοια λάμψη. Πιες το ποτό σου δίπλα σε σταρ. Δες πώς είναι η Μπιάνκα Τζάγκερ μεθυσμένη.
Αξίζει να θυμηθούμε το αντίστοιχο αθηναϊκό Studio 54, το υπερ-επιτυχημένο «Εργοστάσιο» της Λεωφόρου Βουλιαγμένης που είχαν ανοίξει ο Τάσος και ο Σπύρος Μελετόπουλος «με σχέδια και συμβουλές του ίδιου του Rubell» μάλιστα όπως έλεγαν, με τον Άρη Δαβαράκη να κάνει την πόρτα – κάτι που είχε ξεσηκώσει συζητήσεις και διαμαρτυρίες. Ο Άρης, παίζοντας με την ιδέα και με την εποχή, ανάμεσα στο σοβαρό και στο αστείο, έκανε επιλογές του τύπου «όποιος δεν φοράει Τίμπερλαντ δεν περνάει μέσα». Φασαρίες, καυγάδες, μέχρι και σφαλιάρες είχαν πέσει σε εκείνη την περιβόητη πόρτα. Αλλά και το κλαμπ έζησε φήμη αντάξια του Studio 54, με όλη την αφρόκρεμα των (λαμπερών ακόμα τότε και δυσθεώρητων) ελλήνων celebrities. Από τη Βουγιουκλάκη και τη Λάσκαρη μέχρι τον Billy Bo και τους νεόκοπους fashionistas που αργότερα θα άλλαζαν το προφίλ της νυχτερινής Αθήνας.
Ο Rubell πάντως, είχε καταφέρει να ισορροπήσει την ιδανική συνταγή κοσμικής σαλάτας, συνδυάζοντας λευκούς και μαύρους πελάτες, στρέιτ και γκέι, φτασμένους με επίδοξους, χορτασμένους με ‘έτοιμους για όλα’. Η disco μουσική απέκτησε μία άλλη διάσταση: από ‘φτηνιάρα’ έγινε ‘διασκεδαστική darling’, απενοχοποιήθηκε αφού με αυτή διασκέδαζαν ακόμα και ο Τζάγκερ και τα rock chicks της εποχής. Δίπλα, έτριβαν αγκώνες με τους κοσμικούς μερικά από τα πιο γνωστά ονόματα του υποκόσμου. Πολλές οι φήμες για τα ναρκωτικά που προσφέρονταν αφειδώς στις μικρές σκάλες, στα περάσματα και στους καναπέδες του κλαμπ, το σεξ που συνέβαινε στα μπαλκόνια και παντού εδώ που τα λέμε, ο Κιθ Ρίτσαρντς αναίσθητος να κοιμάται πεσμένος κάτω από τα τραπέζια έχοντας μόλις γνωρίσει τον (δεύτερο) μεγάλο έρωτα της ζωής του.
Άλλα εξωτικά πουλιά που σύχναζαν στο κλαμπ: η Τζάκι-Ο-Ωνάση, η Μάργκαρετ Τριντό (πρώην σύζυγος του Καναδού πρωθυπουργού Πιέρ Τριντό, την εποχή που έκανε την επανάστασή της), η Λάιζα Μινέλι (γνωστή η ατάκα που είχε πει ένα βράδυ μπαίνοντας στο μαγαζί «Βγάλτε και δώστε μου οτιδήποτε έχετε στις τσέπες σας»), η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, ο Τζον Τραβόλτα (ε, ναι!), η Μπρουκ Σιλντς, η Ντέμπι Χάρι, η Γκρέις Τζόουνς (ντυμένη σαν installation), ο Μάικλ Τζάκσον, η Τίνα Τέρνερ, η Νταϊάνα Ρος, η Σερ, ο Σαλβαντόρ Νταλί με την Αμάντα Λιρ, ο Τρούμαν Καπότε, ο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ, ο Κάλβιν Κλάιν, η Τζέρι Χολ και η drag θεότητα Ντιβάιν.
Τις σκηνές που διαδραματίζονταν στο Studio 54 έχουν απαθανατίσει πολλοί φωτογράφοι κι έτσι έχουμε ένα μεγάλο σερί από ασπρόμαυρες (δείχνει καλύτερα έτσι) φωτογραφίες διασημοτήτων εκστασιασμένων από τρελή χαρά, δίπλα σε ανώνυμα γκομενάκια με χρυσό βρακί, χορεύοντας σαν να είναι η τελευταία νύχτα του κόσμου. Οι φήμες κυκλοφορούσαν ακόμα πιο έντονα: η Μπιάνκα Τζάγκερ είχε κάνει την περίφημη είσοδό της στο κλαμπ, για το πάρτι γενεθλίων της, επάνω σε ένα άσπρο άλογο. (Λίγο αργότερα, έκανε εμφάνιση επάνω σε άλογο κι εδώ, σε ‘μας, στο Κολωνάκι, η γνωστή party animal της εποχής, η Ματούλα.) Μιλώντας για γενέθλια, λέγεται ότι ο Rubell τότε, είχε δώσει στον Άντι Γουόρχολ δώρο για τα γενέθλιά του, έναν σκουπιδοτενεκέ γεμάτο χρήματα. Πόσο pop art-y.
Τον Δεκέμβριο του 1979, η εφορία έκανε έφοδο στο Studio 54 και βρέθηκαν σάκοι γεμάτοι δολάρια κρυμμένοι παντού, μέσα σε ολόκληρο το κτίριο. Το τέλος είχε φτάσει. Στο αποχαιρετιστήριο πάρτι του κλαμπ και των ιδιοκτητών λίγο πριν μπουν στη φυλακή, η Diana Ross τραγούδησε μελιστάλαχτα γι’αυτούς ενώ στο πλήθος, από κάτω, βρίσκονταν μεταξύ άλλων ο Ρίτσαρντ Γκιρ, ο Τζακ Νίκολσον, ο Σιλβέστερ Σταλόνε, ο Ράιαν Ο’Νιλ, η Μάριελ Χέμινγουέη και το γνωστό καταραμένο μοντέλο, η Τζία Καράντζι.
Οι ιδιοκτήτες έφαγαν τριάμισι χρόνια φυλάκιση για φοροδιαφυγή από τα οποία έκαναν μόνο τους 13 μήνες αφού συνεργάστηκαν με τις αρχές. Ο Shrager το πήρε πολύ βαριά. «Φτιάξαμε ένα τέρας Φρανκενστάιν» έλεγε στις συνεντεύξεις, «που μας κατέστρεψε». Όταν αποφυλακίστηκε αποφάσισε να ανοίξει ξενοδοχεία-μπουτίκ, στοχεύοντας σεμνά. Το 2005 πάντως, πούλησε την εταιρία ξενοδοχειακών επιχειρήσεών του προς 400 εκατομμύρια δολάρια. Καθόλου άσχημα για περίοδο κρίσης.
Το κλαμπ άνοιξε ξανά με το ίδιο όνομα, τον Σεπτέμβριο του 1981, κάτω από νέα διεύθυνση. Ο Steve Rubell προσελήφθη σαν σύμβουλος. Το 1989 πέθανε από ηπατίτιδα και σηπτικό σοκ.
Το Studio 54 έγινε μύθος, μπλουζάκι, ταινία, φωτογραφικό coffee table λεύκωμα, βιβλίο με ιστορίες, ιντερνετικό κουτί με παραδοξότητες. Βρήκαμε μερικές από αυτές και τις αραδιάζουμε εδώ, σαν ύμνο στο πολυέστερ και τις ιστορίες επιτυχίας, σύντομες, όσο κρατάει ένα πάρτι.
12 Δεκεμβρίου 1977
Η Μπιάνκα Τζάγκερ χορεύοντας μια ήσυχη νύχτα Πέμπτης.
10 Ιουλίου, 1978
Αριστερά ο Έλτον Τζον όταν ήταν ακόμα γκομενάκι. Στη μέση με το λεοπάρ η Αλάνα Χάμιλτον. Τότε ήταν ακόμα παντρεμένη με τον ηθοποιό Τζορτζ Χάμιλτον, τον οποίο πολύ γρήγορα θα άφηνε για να παντρευτεί τον διπλανό της ροκ σταρ: τον Ροντ Στιούαρτ. Το πάρτι εκείνης της βραδιάς ήταν προς τιμή του Έλτον Τζον ο οποίος μόλις είχε υπογράψει συμβόλαιο με την RCA Records.
11 Οκτωβρίου 1977
Ο Έλτον Τζον σε σεμνή εμφάνιση.
2 Νοεμβρίου 1977
Ο κωμικός ηθοποιός Ρίτσαρντ Πράιορ με τη γυναίκα του Ντέμπορα, ‘χτυπώντας την πίστα’ όπως λέγαμε τότε.
Να εδώ θα γείρω λιγάκι. Ο ξεπατωμένος από τον χορό Τρούμαν Καπότε κοιμάται ανάμεσα στην ηθοποιό Κέιτ Χάρινγκτον (αριστερά) και το ιερό τέρας από την εποχή του βωβού, Γκλόρια Σβάνσον (δεξιά).
12 Ιανουαρίου, 1978
Ο συγγραφέας και η socialite: ο Τρούμπαν Καπότε χορεύει με την ηθοποιό, αθλήτρια ιππικών σπορ και σχεδιάστρια μόδας, C.Z. Guest
12 Απριλίου 1979
Ο μακαρίτης Ρόμπιν Γουίλιαμς στην εποχή της πρώτης μεγάλης του δόξας, όταν πρωταγωνιστούσε στο δημοφιλές τηλεοπτικό σίριαλ «Μορκ και Μίντι», χορεύοντας με τη γυναίκα του Βαλερί Βελάρντι.
20 Ιουλίου 1978
Ο παππούς των ψυχεδελικών ντραγκς, Δρ. Τίμοθι Λίρι χορεύει ανελέητα, στο πάρτι της πρεμιέρας της ταινίας “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band.”
12 Δεκεμβρίου 1977
Η Μπιάνκα –τέως-κυρία-Τζάγκερ στο πάρτι των 30ών της γενεθλίων. Η βραδιά εκτός από άσπρο άλογο διέθετε και λευκά περιστέρια.
7 Μαΐου 1977
Ο ηθοποιός Τόνι Κέρτις (ο μπαμπάς της Τζέιμι Λι, για να καταλάβουν οι νεώτεροι) και η γυναίκα του, Λέσλι.
13 Ιανουαρίου 1978
Καθόλου αβάν γκαρντ: ο γλυκερός Πατ Μπουν χορεύει με την κόρη, Ντέμπι.
22 Ιουνίου 1978
Η Έρθα Κιτ, αλύπητη με το μακιγιάζ, και η κόρη της Κιτ Μακ Ντόναλντ.
4 Απριλίου 1978
Η Μάργκαρετ Τριντό στην είσοδο του κλαμπ, δίπλα στον Άντι Γουόρχολ – με τη φωτογραφική μηχανή του πάντα στα χέρια.
30 Μαρτίου 1979
Ο ιταλός σκηνοθέτης Φράνκ Τζεφιρέλι στο πάρτι για την πρεμιέρα της ταινίας του "The Champ" χορεύοντας με την ηθοποιό Τόνι Τούτσι.
2 Οκτωβρίου 1978
Η Ουάντα Τοσκανίνι Χόροουιτζ, κόρη του Αρτούρο Τοσκανίνι και σύζυγος του διάσημου πιανίστα Βλαντιμίρ Χόροουιτζ χορεύει με τον σύζυγο, γιορτάζοντας τα 75α γενέθλιά του.
18 Οκτωβρίου 1979
Άλλο ένα πάρτι προς τιμή του Έλτον Τζον (με κοστούμι επηρεασμένο από τον Μοντριάν). Ας σηκώσουμε τα παντελόνια για να χορεύουμε πιο άνετα.
Η Λάιζα Μινέλι διασκεδάζει βλέποντας τα παπούτσια άγνωστου θαμώνα (και όχι τον τρόπο που χορεύει). Άλλη μία τρελή νύχτα στο μαγαζί.
19 Μαρτίου 1978
Ο Τομ Τζόουνς και η Ρίνα Μέσιντζερ, Μις Κόσμος 1976. Πιο σατέν δε γίνεται.
9 Μαϊου 1977
Η Μπετ Μίντλερ χαιρετώντας τα μέλη των Temptations στο πάρτι που δόθηκε για την υπογραφή συμβολαίου τους με την Atlantic Records.
Γούντι Άλεν και Μάικλ Τζάκσον. Ο κανόνας «μόνο γκλάμορους» του κλαμπ, πήγαινε περίπατο αν ο πελάτης ήταν ο Γούντι Άλεν ακόμα και με την ρόμπα και τις πυτζάμες του.
Η Ντόλι Πάρτον ενθουσιασμένη με ένα άλογο (άντε πάλι) που κάνει την εμφάνισή του στο κλαμπ. Ο,τιδήποτε για να αστράφτουν τα φλας των φωτογράφων.
13 Ιουνίου 1978
Πάρτι για την πρεμιέρα του 'Grease'. Η Ολίβια Νιούτον-Τζον χορεύοντας με τον παραγωγό Άλαν Καρ. Πάλι σατέν και πολυέστερ.
6 Νοεμβρίου 1979.
Δεν μπορείς να μπεις. Είσαι άσχημος.
31 Δεκεμβρίου 1978.
Μεταλλική ασημί πρόσκληση για το πρωτοχρονιάτικο πάρτι του Studio 54. Ο,τιδήποτε γυαλίζει είναι disco.
1979. Φρι ντρινκς.
