(7 Απριλίου 1915 - 17 Ιουλίου 1959)

Η Billie Holiday ανήκε σε μία περιορισμένη κατηγορία τραγουδιστών που μπορούν να ισχυριστούν ότι η παρουσία τους άλλαξε τον τρόπο ερμηνείας για πολλούς από τους μετέπειτα καλλιτέχνες. 

Ήταν 1933 όταν, σε ηλικία μόλις 17 ετών, έκανε τις πρώτες εμφανίσεις της στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης, προσελκύοντας σύντομα όλα τα μεγάλα ονόματα της μουσικής εκείνη την εποχή, που από περιέργεια πήγαιναν να παρακολουθήσουν τη νεαρή μαύρη που η φωνή της έμοιαζε σαν ένα ξεχωριστό μουσικό όργανο.

Την ίδια χρονιά, ο Benny Goodman θα της δώσει πρώτος την ευκαιρία να ηχογραφήσει για την ορχήστρα του τα δύο πρώτα τραγούδια της, που ήταν τα Riffin' The Scotch και Your Mother's Son-In-Low. Από τότε θα περάσουν δύο χρόνια μέχρι να ηχογραφήσει νέα τραγούδια.

Αυτό έγινε το 1935, όταν τη χρησιμοποίησε σαν τραγουδίστρια στην μπάντα του ο Teddy Wilson. Αυτές οι ηχογραφήσεις δεν την έκαναν αμέσως αστέρι, άλλωστε ο τρόπος της ερμηνείας της ήταν αρκετά μπροστά από τις υπόλοιπες τραγουδίστριες της εποχής. Ετσι η συχνή διάθεσή της να ερμηνεύει τραγούδια που οι στίχοι τους ήταν αρκετά απελευθερωμένοι για τα ήθη της εποχής, αποτελούσε εμπόδιο στο να της εμπιστευθούν οι μουσικοί εκδότες τα τραγούδια που ανήκαν στους οίκους τους.

Ο Wilson ήταν τότε ο πιανίστας που έφερνε την αλλαγή στον τρόπο παιξίματος, έναν ρόλο που θα παίξει για τις επόμενες γενιές ο Bill Evans. Αυτή η συνεργασία ήταν από τις κορυφαίες στιγμές για τον χώρο της μουσικής τζαζ και βοήθησε και τους δύο καλλιτέχνες. Ο Bernie Hanighen της εταιρείας CBS ήταν αυτός που έπεισε την εταιρεία του να χρησιμοποιήσει το όνομα της Billie Holiday πρώτο στις ηχογραφήσεις της με την ένδειξη: «Η Billie Holiday και η ορχήστρα της». Σ' αυτήν την ορχήστρα, εκτός του Wilson, έπαιζαν συνήθως άλλα 5-6 άτομα, που ήταν συνήθως γνωστοί μουσικοί. Η Holiday μάλιστα ήταν αυτή που καθιέρωσε το να μπορούν οι μουσικοί να παίζουν σε διάφορες ηχογραφήσεις, χωρίς να δεσμεύονται με αποκλειστικό συμβόλαιο με κάποια εταιρεία, όπως συνηθιζόταν μέχρι τότε.

Επίσης ήταν η πρώτη μαύρη που έπαιξε το 1939 στο κέντρο της Νέας Υόρκης με τη συνοδεία λευκών μουσικών, σε χώρους όπου παράλληλα εμφανίζονταν και λευκές τραγουδίστριες, όπως η Mildred Bailey, με την οποία η Holiday μοιραζόταν τις ίδιες μπάντες για συνοδεία.

Το σημαντικότερο απ' όλα τα κληροδοτήματα που άφησε η μεγάλη μαύρη τραγουδίστρια της τζαζ στις νεότερες φωνές του είδους, είναι το ότι δεν υπάρχει καμία γυναίκα τραγουδίστρια που να μην έχει επηρεαστεί έστω και στο ελάχιστο από τον τρόπο ερμηνείας της. Η Billie Holiday είναι για τις τραγουδίστριες της τζαζ ό,τι είναι για το σαξόφωνο ο Louis Armstrong.

Ακόμα και η μεγάλη Ella Fitzgerald, στη δεκαετία του '30, όταν πρωτοτραγούδησε με την ορχήστρα του Chick Webb, αρχικά ήταν σε δεύτερη μοίρα και χρειάστηκε να μεσολαβήσουν αρκετά γεγονότα στη ζωή της Holiday για να την ανταγωνιστεί στις προτιμήσεις των φίλων της τζαζ.

Eleanora Harris, αυτό ήταν το πραγματικό της όνομα όταν γεννήθηκε στις 7 Απριλίου του 1915. Το Harris ήταν το πατρώνυμο της μητέρας της, που και οι δικοί της γονείς την απέκτησαν ανύπαντροι, έτσι λίγο αργότερα χρησιμοποίησε το Fagan, που ήταν το επώνυμο του φυσικού της πατέρα, τακτική που ακολούθησε και η Billie Holiday. Αυτή τη χρονιά συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον θάνατό της στις 17 Ιουλίου του 1959.

Δεν είναι γνωστές πολλές λεπτομέρειες από τα παιδικά της χρόνια, αν και όλοι συμφωνούν στο ότι ήταν ιδιαίτερα δύσκολα. Στην αυτοβιογραφία της, που κυκλοφόρησε το 1956 με τον τίτλο Lady Sings The Blues, μας βοηθάει να ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα, αλλά όχι τη συνολική εικόνα της ζωής της.

Το καλλιτεχνικό της ψευδώνυμο προέρχεται από την ηθοποιό Billie Dove, την οποία θαύμαζε, και από τον Clarence Holiday, που μάλλον ήταν ο πραγματικός της πατέρας. Για μία περίοδο μάλιστα πρόφερε το όνομά της Halliday, θέλοντας να κρατήσει αποστάσεις από τον πατέρα της, που ήταν ένας από τους σημαντικότερους κιθαρίστες της εποχής στον χώρο της τζαζ, αλλά όχι και από τους καλύτερους χαρακτήρες.

Η μητέρα της, Sadie Fagan, μετακινήθηκε όταν ήταν έγκυος, σε ηλικία 13 ετών, από τη Βαλτιμόρη στη Φιλαδέλφεια, όπου και γεννήθηκε η Billie.

Οι γονείς της παντρεύτηκαν όταν αυτή ήταν ήδη 3 ετών, για να χωρίσουν όμως σχεδόν αμέσως μετά, με συνέπεια να τη μεγαλώσει μόνη η μητέρα της, με τη βοήθεια κάποιων συγγενών της, και σε ηλικία 10 ετών να αναφερθεί ο βιασμός της. Γεγονός που οδήγησε στον εγκλεισμό της σε καθολικό σχολείο, από το οποίο με τη βοήθεια κάποιου συγγενή κατάφερε να βγει 2 χρόνια μετά. Αυτές οι εμπειρίες οδήγησαν τη μητέρα της στο να μετακομίσει ξανά, αυτή τη φορά στη Νέα Υόρκη.

Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '30 και μέχρι την ανακάλυψή της από τον κυνηγό μουσικών ταλέντων John Hammond ήταν ιδιαίτερα δύσκολα γι' αυτήν. Για κάποιο διάστημα δούλεψε σαν πόρνη και για κάποια περίοδο μάλιστα οδηγήθηκε στη φυλακή.

Η εμφάνισή της στο τραγούδι άλλαξε πολλά πράγματα για τη μουσική στη δεκαετία του '30. Αν και η ίδια είχε επηρεαστεί αρκετά από την Bessie Smith, ο τρόπος ερμηνείας της οδήγησε στον απογαλακτισμό των αμερικανών τραγουδιστών από την εποχή του vaudiville και την ερμηνεία που είχε ως βάση το ευρωπαϊκό τραγούδι. Η φωνή της δεν ανήκε στα μπλουζ, άλλωστε από τα εκατοντάδες τραγούδια που ερμήνευσε μέχρι τον θάνατό της, λιγότερα από 10 ανήκαν σ' αυτό το είδος. Παράλληλα δεν ανήκαν κατευθείαν στην τζαζ, πλην του ότι στις ηχογραφήσεις τη συνόδευαν μουσικοί της τζαζ, οι οποίοι μοιραία και την επηρέαζαν με το παίξιμό τους.

Ο τρόπος ερμηνείας της ήταν καθαρά μια δικιά της ξεχωριστή υπόθεση, που με τη σειρά της θα οδηγήσει στην επιρροή καλλιτεχνών όπως η Peggy Lee και ανδρικών φωνών, όπως αυτή του Frank Sinatra, ο οποίος έχει παραδεχθεί με δηλώσεις του την επιρροή της Holiday στον τρόπο ερμηνείας του.

Η Billie τραγουδούσε περισσότερο με αφηγηματικό τρόπο, δίνοντας μικρότερη σημασία στις «δυνατές» ερμηνείες. Το μικρόφωνο τη βοήθησε στο να αξιοποιήσει τις περιορισμένες φωνητικές της δυνατότητες και οδήγησε στην καθιέρωση του τρόπου ερμηνείας των αμερικανών τραγουδιστών που θα επικρατούσε για τις τουλάχιστον τρεις επόμενες δεκαετίες.

Η δισκογραφική της πορεία διακρίνεται από την πρώτη περίοδο που ηχογραφούσε για την εταιρεία American Recordings Corporation (που εξελίχτηκε στη CBS) και τα διάφορα παρακλάδια της τότε. Σημαντικά τραγούδια αυτής της περιόδου ήταν, μεταξύ άλλων, τα These Foolish Things, All Of Me, God Bless The Child, που είναι ένα από τα λίγα τραγούδια στο οποίο έγραψε η ίδια τους στίχους, Gloomy Sunday, My Man, The Man Ι Love, Body And Soul, Solitude κ.ά.

Ακολούθησε η περίοδος που ηχογράφησε για την εταιρεία Commodore, που ήταν ιδιοκτησία του Milt Gambler. Σ' αυτήν κυκλοφόρησε το αντιρατσιστικό Strange Fruit, που θα δείξει μία άλλη πτυχή του ταλέντου της, παράλληλα όμως θα κάνει πολλούς συντηρητικούς να κρατήσουν αποστάσεις από αυτήν. Ο Gambler, που παράλληλα ήταν και παραγωγός στη μεγαλύτερη εταιρεία MCA, θα την οδηγήσει στο να υπογράψει εκεί και να ηχογραφήσει τα Don't Explain, That Ole Devil Called Love και Good Morning, Heartache, λίγους μήνες πριν από την αποχώρησή της από την Decca. Θα προλάβει να ηχογραφήσει με το είδωλό της, τον Louis Armstrong, το My Sweet Hunk ο 'Trash. Για να ακολουθήσει, τέλος, η εποχή της Verve με τραγούδια όπως το Lady Sings The Blues και ερμηνείες της σε πολλά γνωστά κλασικά τραγούδια της αμερικανικής μουσικής ιστορίας.

Ο εθισμός της σε ναρκωτικά, αλκοόλ και το γεγονός ότι κάπνιζε δύο πακέτα τσιγάρα την ημέρα δεν στάθηκαν εμπόδιο στο να παραμείνει αξέχαστη για τους φίλους της μουσικής...

Γίνετε μέλος στην ομάδα μας