Γ. Παπαστεφάνου«Πρέπει να κατεβούμε στο στούντιο να ετοιμάσουμε αφιέρωμα. Πέθανε η Πιαφ».
«Πρέπει να κατεβούμε στο στούντιο να ετοιμάσουμε αφιέρωμα. Πέθανε η Πιαφ».
Η Τόνια Καράλη μού το ανήγγειλε, μεσημέρι Πέμπτης 10 Οκτωβρίου του 1963. Ακόμα στην Ελλάδα δεν υπήρχε τηλεόραση, υπήρχαν όμως οι ραδιοθάλαμοι Ζαππείου και τα κεντρικά γραφεία του ΕΙΡ, στη γωνία Ρηγίλλης και Μουρούζη.
Εκεί, στο υπόγειο, λειτουργούσαν σαν στούντιο τρία καμαράκια συνεχόμενα με κοινό εκφωνητήριο. Εκεί θα πενθούσαμε την μεγάλη τραγουδίστρια, μια από τις μεγαλύτερες του κόσμου. Αν και ήταν γνωστό πως η Πιαφ ήτανε πια ερείπιο, η είδηση του θανάτου της, ξάφνιασε και συγκίνησε. Ύστερα από λίγο ήρθε και νέο τηλεγράφημα. Ο ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και για ένα διάστημα και σκηνοθέτης του κινηματογράφου, ο Ζαν Κοκτώ, ταραγμένος από το χαμό της επιστήθιας φίλης του, είπε «Το σκάφος βυθίστηκε» και την ακολούθησε σ' αυτό το δίχως επιστροφή ταξίδι. Πολλά χρόνια πριν, ο Κοκτώ είχε γράψει για την Πιαφ τον «Ωραίο αδιάφορο», που η νεαρή ακόμα Εντίτ έπαιξε στο θέατρο. Piaf στη γαλλική αργκό σημαίνει σπουργιτάκι. Και ήταν στ' αλήθεια ένα σπουργίτι των παριζιάνικων δρόμων στα πρώτα χρόνια της ζωής της η Εντίτ Τζοβάνα Γκασιόν, αυτό ήταν το όνομά της. Λες και είχε βγεί απ' τις σελίδες των «Αθλίων» ή των «Δύο ορφανών», η Πιαφ έζησε από νωρίς δράματα πολλά και τραγωδίες, σε μια ζωή αληθινά μυθιστορηματική. Και ακόμα και στα χρόνια των θριάμβων, οι αρρώστιες, οι δυστυχίες, τα πάθη κι οι εξαρτήσεις, δεν την εγκαταλείψανε. Όμως αυτό το μικροσκοπικό, άσχημο πλάσμα, όταν τραγουδούσε πάνω στη σκηνή με ένα απλό μαύρο φουστάνι, κυριολεκτικά μεταμορφωνόταν. Και η φωνή της, γεμάτη πάθος, ένταση και δύναμη, πλημμύριζε τον χώρο, φωνή του ανθρώπινου πόνου, αλλά και της ελπίδας και του έρωτα. Ο έρωτας έπαιξε μεγάλο ρόλο στη ζωή της Εντίτ Πιαφ. Κάθε φορά που ερωτευόταν έβλεπε τα μάτια του αγαπημένου γαλανά.
Όταν ανακάλυπτε το αληθινό χρώμα των ματιών του, ήξερε πως δεν είναι πια ερωτευμένη. Συχνά τους άντρες που αγαπούσε τους βοηθούσε να κάνουνε καριέρα. Υβ Μοντάν, Σαρλ Αζναβούρ, Ζωρζ Μουστακί, Έντι Κονσταντίν. Και ο τελευταίος άντρας της ζωής της, ο Ελληνογάλλος Τεό Sarapo με το γαλλικό r να προφέρεται σαν γ.
Όταν έκανα στο Παρίσι τις ατέλειωτες βόλτες μου στο κοιμητήριο Père Lachaise, ο Τεό και η Εντίτ ήταν εκεί μαζί, «l'un près de l'autre» σαν τους εραστές του Τερουέλ, στο τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη. Και οι δύο έφυγαν νέοι. Στα 48 εκείνη, στα 32 ο Τεό. Για τους Γάλλους, και όχι μόνο, η Πιαφ παραμένει η πιο μεγάλη απ' τις Γαλλίδες τραγουδίστριες, που καμμιά δεν μπόρεσε να φτάσει. Ούτε βέβαια τα αντίγραφα που ξεπετάχτηκαν μετά τον θάνατό της: η Ζωρζέτ Λεμαίρ ή η Μιρέιγ Ματιέ, που την μιμήθηκε ακόμη και στο ρω. Με το φαινόμενο Εντίτ Πιαφ, ασχολήθηκαν και ο κινηματογράφος και το θέατρο και η τηλεόραση.
Από ένα τηλεοπτικό ντοκυμανταίρ είναι και το απόσπασμα που διάλεξα για να δείτε. Μια παραγωγή της γαλλικής τηλεόρασης, που όταν ήταν να την προβάλλει το 1983 η ΕΡΤ, είχαμε μοιραστεί με τον Αλέξη Κωστάλα την αφήγηση, για να επιβεβαιώσουμε στην πράξη πόσο πολύ μοιάζανε οι φωνές μας. Η Πιαφ ό,τι τραγούδησε, το σφράγισε. Εδώ τώρα την βλέπουμε και την ακούμε να τραγουδά Non, je ne regrette rien. Όχι, δεν μετανοιώνω για τίποτα.
https://www.youtube.com/watch?v=rzy2wZSg5ZM
Γιώργος Παπαστεφάνου
