Πόσο επηρεάζει τη ζωή μας η συνεχής αναβλητικότητα; Η αναβλητικότητα δεν χρειάζεται ούτε μια στάλα ιδρώτα.
Είστε αναβλητικός τύπος; Αν είστε σαν τους περισσότερους ανθρώπους, η απάντηση στο ερώτημα μάλλον είναι καταφατική. Αλλά το πιθανότερο είναι να μη ζείτε με την αγωνία που συνοδεύει την αναβλητικότητα ως τρόπο ζωής. Μπορεί να διαπιστώνετε ότι αναβάλλετε πολλά απ’ όσα θα θέλατε να κάνετε κι ωστόσο, για κάποιο λόγο, εξακολουθείτε ν’ ανακόπτετε τη δράση σας. Αυτή η υπόθεση της αναβλητικότητας είναι μια εξαιρετικά κουραστική πλευρά της ζωής. Αν ανήκετε στις χειρότερες περιπτώσεις, δύσκολα θα περάσει μια μέρα που να μην πείτε: «Ξέρω ότι πρέπει να το κάνω αυτό, αλλά θα το φροντίσω αργότερα».
Όσον αφορά τη λαθεμένη ζώνη της αναβλητικότητας είναι δύσκολο να ρίξουμε την ευθύνη σ’ εξωτερικές δυνάμεις. Είναι εξ ολοκλήρου δική σας.
1. Αποφασίστε να ζείτε πέντε λεπτά κάθε φορά.
Αντί να σκέφτεστε μακροπρόθεσμα, σκεφτείτε το τώρα και προσπαθήστε να εξαντλήσετε ένα διάστημα πέντε λεπτών για να κάνετε αστό που θέλετε, αρνούμενοι ν’ αναβάλλετε καθετί που σας ικανοποιεί.
2. Καταπιαστείτε με κάτι που είχατε αναβάλει.
Αρχίστε μ’ ένα γράμμα που δεν γράφατε ή ένα βιβλίο που αφήσατε αδιάβαστο. Θ’ ανακαλύψετε ότι μεγάλο μέρος της αναβλητι-κότητάς σας ήταν αχρείαστο, μια που είναι πιθανόν να αντλήσετε ευχαρίστηση αφού θα έχετε παραιτηθεί απ’ την αναβλητικότητα. Απλούστατα, αρχίζοντας θα μπορέσετε να αποβάλετε την αγωνία σας.
3. Αναρωτηθείτε: «Τι χειρότερο θα μπορούσε να μου συμβεί, αν κάνω αυτό που τώρα αναβάλλω;»
Η απάντηση είναι συνήθως τόσο ασήμαντη, ώστε μπορεί να σας ωθήσει σε δράση. Αξιολογήστε τους φόβους σας και θα δείτε ότι δεν έχετε λόγους να μένετε προσκολλημένοι σ’ αυτούς.
4. Καθορίστε στον εαυτό σας ένα χρονοδιάγραμμα
(π.χ. Τετάρτη 10-10.15' π.μ.) αποκλειστικά για την εργασία που αναβάλλετε. Θ’ ανακαλύψετε ότι αυτά τα 15 λεπτά εντατικής προσπάθειας συχνά επαρκούν για να απαλλαγείτε από το βάρος της αναβλητικότητας.
5. Θεωρήστε τον εαυτό σας αρκετά σημαντικό για να ζει αγωνιώντας μ’ αυτά που πρέπει να κάνει.
Έτσι, την επόμενη φορά που θα νιώσετε άσχημα με την αγωνία της αναβλητικότητας, θυμηθείτε ότι οι άνθρωποι που αγαπούν τον εαυτό τους δεν τον πληγώνουν κατ’ αυτό τον τρόπο.
6. Εξετάστε προσεκτικά το παρόν σας.
Σκεφτείτε τι αποφεύγετε στις τωρινές σας στιγμές κι αρχίστε να καταπολεμάτε το φόβο να ζείτε αποδοτικά. Η αναβλητικότητα αντικαθιστά το «τώρα» με την αγωνία για ένα μελλοντικό γεγονός. Αν το γεγονός γίνει τώρα, η αγωνία εξ ορισμού χάνεται.
7. Κόψτε το κάπνισμα, τώρα! Αρχίστε δίαιτα, αυτή τη στιγμή! Κόψτε το ποτό, αμέσως!
Αφήστε αυτό το βιβλίο και ασχοληθείτε με κάποιο σχέδιο που αναβάλλετε. Έτσι θ’ αντιμετωπίσετε τα προβλήματα, με δράση, τώρα! Το μόνο που σας εμποδίζει είναι ο εαυτός σας κι οι νευρωτικές επιλογές που κάνετε, επειδή δεν πιστεύετε ότι είστε τόσο δυνατοί, όσο πράγματι είστε. Πόσο απλό... Κάντε το, λοιπόν!
8. Χρησιμοποιήστε το πνεύμα σας δημιουργικά σε περιστάσεις που πριν βρίσκατε πληκτικές.
Σπάστε την πληκτική ατμόσφαιρα μιας συνάντησης, κάνοντας μια ερώτηση, ή αξιοποιήστε το πνεύμα σας ασχολούμενοι με γοητευτικές δραστηριότητες, όπως το γράψιμο ενός ποιήματος ή την απομνημόνευση αριθμητικών πράξεων, μόνο και μόνο γιά να νιώσετε τη χαρά ότι έχετε ζωντανή μνήμη. Αποφασίστε να μην πλήξετε άλλη φορά.
9. Όταν κάποιος επιχειρήσει να σας κρίνει, ρωτήστε τον: «Νομίζετε ότι έχω ανάγκη τη γνώμη σας;»
ή όταν διαπιστώσετε ότι διατυπώνετε κρίσεις, ρωτήστε κάποιον από τη συντροφιά σας αν τον ενδιαφέρουν, κι αν ναι, γιατί. Έτσι θα μπορέσετε να περάσετε από το στάδιο της κριτικής στο στάδιο της δράσης.
10. Εξετάστε προσεκτικά τη ζωή σας.
Θα ενεργούσατε μ’ αυτό τον τρόπο, αν ξέρατε ότι έχετε ακόμη μόνο έξι μήνες ζωής; Αν όχι, καλύτερα ν’ αρχίσετε να το κάνετε, επειδή, σχετικά μιλώντας, αυτόν όλο κι όλο το χρόνο έχετε. Δεδομένης της αιωνιότητας του χρόνου, τα τριάντα χρόνια από τους έξι μήνες δεν διαφέρουν και πολύ. Όλη η ζωή σας είναι μια σταγόνα. Η αναβολή λοιπόν δεν έχει κανένα νόημα.
11. Πάρτε κουράγιο κι αρχίστε να κάνετε κάτι που ώς τώρα αποφεύγατε.
Μια τολμηρή πράξη μπορεί να εκμηδενίσει κάθε φόβοή Πάψτε να λέτε στον εαυτό σας ότι οφείλει να έχει παντού καλή επίδοση. Θυμηθείτε πως μόνο η δράση έχει σημασία.
12. Μη νιώθετε κουρασμένοι παρά μόνο λίγα λεπτά πριν πάτε για ύπνο.
Μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να χρησιμοποιεί την κούραση ή την αρρώστια ως άλλοθι ή ως λόγο αναβολής. Θ’ ανακαλύψετε πως αν εξαλείψετε τα αίτια της αρρώστιας ή της εξάντλησης -δηλαδή την αποφυγή της προσπάθειας- τα σωματικά σας προβλήματα θα εξαφανιστούν ως διά μαγείας.
13. Διαγράψτε τις λέξεις «ελπίζω», «μακάρι», «πιθανόν» από το λεξιλόγιό σας.
Είναι στοιχεία αναβλητικότητας. Αν δείτε ότι αυτές οι λέξεις εισχωρούν στην κουβέντα σας, αλλάξτε τις: αντί «Ελπίζω ότι θα πάνε καλά τα πράγματα», «Θα φροντίσω να πάνε καλά». Αντί «Μακάρι να πάνε όλα καλά», «Θα κάνω αυτό κι αυτό για να πάνε όλα καλά». Και αντί «Πιθανόν να πάνε όλα καλά», «Θα φροντίσω να πάνε όλα καλά».
14. Κρατήστε ημερολόγιο στο οποίο θα καταγράφετε κάθε παραπονιάρικη και επικριτική συμπεριφορά.
Με την καταγραφή θα πετύχετε δύο πράγματα. Θα δείτε πόσο η επικρι-τική σας συμπεριφορά καλύπτει τη ζωή σας -τη συχνότητά της, τα μέσα, τα γεγονότα και τους ανθρώπους που σχετίζονται με τις επικρίσεις σας. Επιπλέον, μ’ αυτό τον τρόπο, θα σταματήσετε να εκφράζετε κρίσεις, γιατί θα ενοχλείστε πολύ που θα πρέπει να τις καταχωρήσετε στο ημερολόγιό σας.
15. Αν αναβάλλετε κάτι που έχει σχέση με άλλους (ένα διάβημα, ένα σεξουαλικό πρόβλημα, μια νέα εργασία), μιλήστε με τους ενδιαφερομένους και ζητήστε τη γνώμη τους.
Να έχετε το θάρρος να μιλάτε για τους φόβους σας και να διαπιστώνετε αντααίτια της αναβολής υπάρχουν μόνο στο μυαλό σας. Στηριζόμενοι στη βοήθεια κάποιου που θα του εμπιστευτείτε το πρόβλημά σας και ζητώντας του να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε την αναβλητικότητά σας, η προσπάθεια θα καταβληθεί από κοινού. Γρήγορα θα αποβάλλεται μεγάλο μέρος της αγωνίας που συνοδεύει την αναβλητικότητα, αφού θα τη μοιραστείτε με τον άλλο.
16. Υπογράψτε συμβόλαιο με το αγαπημένο σας πρόσωπο ότι θα του προσφέρετε πάντα τις ευχάριστες στιγμές που μέχρι τώρα αναβάλλατε.
Καθένας από σας θα κρατήσει ένα αντίγραφο, όπου θα υπάρχουν ποινικές ρήτρες για παράβαση των όρων του συμβολαίου. Έτσι, αν πρόκειται να πάτε σ’ ένα χορό, στο θέατρο, για φαγητό ή διακοπές, θα διαπιστώσετε πως η τήρηση των όρων του συμβολαίου είναι μια μέθοδος πολύ ωφέλιμη και αποδοτική για σας τους ίδιους, μια που θα συμμετέχετε κι εσείς σ’ αυτά τα γεγονότα και θα τ’ απολαμβάνετε. Αν θέλετε ν’ αλλάξει ο κόσμος, μην παραπονιέστε γι’ αυτόν, αλλά κάντε κάτι. Αντί να σπαταλάτε τις τωρινές σας στιγμές ακινητοποιούμενοι από την αγωνία της αναβολής, αντιμετωπίστε αυτή την άσχημη λαθεμένη ζώνη και ζήστε στο παρόν.Γίνετε άνθρωπος της δράσης κι όχι κάποιος που εύχεται, ελπίζει ή κρίνει τους άλλους.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Γουαίην Ντύερ: “Οι περιοχές των σφαλμάτων σας“, εκδόσεις Γλάρος.