Από τον Κώστα Ζουγρή
Κινηματογράφος και μουσική είχαν πάντα μία αμφίδρομη σχέση. Και τα δύο μέρη ενέπνεαν ιδέες στους δημιουργούς κι έτσι είχαμε ταινίες που τουλάχιστον ο τίτλος τους ήταν βασισμένος σε κάποιο γνωστό τραγούδι και αντίστοιχα, τραγούδια που οι συνθέτες τους πήραν την αρχική ιδέα από τον τίτλο ή τους ήρωες κάποιας ταινίας.
Αρκετοί καλλιτέχνες και συγκροτήματα έχουν χρησιμοποιήσει για τα άλμπουμ τους τίτλους γνωστών κινηματογραφικών ταινιών. Αλλα συγκροτήματα πήραν το όνομά τους από κάποια ταινία, όπως π.χ. οι Black Sabbath από την ομώνυμη ταινία τρόμου του 1964, που είχε για πρωταγωνιστή τον Boris Karloff, αλλά αυτό από μόνο του χρειάζεται ξεχωριστή αναφορά.
Οι σχέσεις αυτές είναι αμέτρητες, γι' αυτό οι αναφορές θα περιοριστούν μόνο σε τραγούδια και άλμπουμ που έχουν κάποια ιδιαιτερότητα και ξεχώρισαν για διάφορες αιτίες.
Το Singin' In The Rain, που πρωτακούστηκε στην ταινία Hollywood Revue Of 1929, που ήταν η πρώτη ομιλούσα ταινία για τη MGM, το τραγουδούσε ο Cliff Edwards. Το 1952 θα χαρίσει τον τίτλο σε ένα από τα πιο αγαπημένα μιούζικαλ όλων των εποχών, με πρωταγωνιστή τον Gene Kelly.
Οι Queen ήταν ένα συγκρότημα με καλές σχέσεις με τον κινηματογράφο. Το άλμπουμ τους Α Night At The Opera (1975) έχει δανεισθεί τον τίτλο του από την ομώνυμη ταινία του 1935 και το Α Day At The Races (1976) είναι κι αυτό, όπως και το προηγούμενο, πετυχημένη ταινία των Marx Brothers, από το 1937.
Το αριστούργημα του 1929 Der Blaue Engel (Γαλάζιος Αγγελος), που έκανε τη Marlene Dietrich διεθνή σταρ, αρκετά χρόνια αργότερα, το 1960, ενέπνευσε, σαν Θλιμμένος Αγγελος όμως σ'αυτή την περίπτωση, το Blue Angel στον Roy Orbison, του οποίου και άλλα τραγούδια έχουν σχέση με τον κινηματογράφο, όπως το Running Scared, που χρησιμοποιήθηκε ως τίτλος στην ταινία του 1986 με πρωταγωνιστές τους Gregory Hines και Billy Crystal. Το Only The Lonely είναι μία ακόμη μεγάλη επιτυχία του, που ακούγεται στην ομώνυμη ταινία του 1991, με πρωταγωνιστές τους John Candy, Ally Sheedy και James Belushi. Το In Dreams του 1999, που έχει για σκηνοθέτη τον Neil Jordan, και πρωταγωνιστούν οι Annette Bening, Robert Downey Jr. και ο Aidan Quinn, βασίζεται βέβαια στο ομώνυμο τραγούδι του Orbison, το οποίο παίζει καθοριστικό ρόλο και στο Blue Velvet του David Lynch, που με τη σειρά του είναι εμπνευσμένο από το τραγούδι του Tony Bennett, το οποίο, όμως, είχε ακούσει ο σκηνοθέτης στη μεταγενέστερη ερμηνεία με τον Bobby Vinton. Τέλος, όσον αφορά τον Roy Orbison, το Oh Pretty Woman οδήγησε στο Pretty Woman του 1990, με τους Julia Roberts και Richard Gere.
Το Walk On The Wild Side από το άλμπουμ Transformer, που κυκλοφόρησε το 1972 ο Lou Reed, είναι εμπνευσμένο από το μυθιστόρημα που έγραψε το 1956 ο Nelson Algren και οδήγησε στην πετυχημένη κινηματογραφική μεταφορά του το 1962, στην ταινία που αναβιώνει τη Νέα Ορλεάνη της δεκαετίας του '30, με πρωταγωνιστές τούς Jane Fonta, Lawrence Harvey και Barbara Stanwyck.
Η Kate Bush με το τραγούδι της Red Shoes, από το ομώνυμο άλμπουμ του 1993, μας θύμισε την πολύ καλή ταινία του 1948 με τον ίδιο τίτλο, που ήταν βασισμένη στο παραμύθι του Hans Christian Andersen.
Ο Scott Walker, ένας άλλος καλλιτέχνης με τάσεις αναζήτησης, έχει γράψει το τραγούδι του Seventh Seal εμπνευσμένος από την ταινία του Ingmar Bergman από το 1956 Det Sjunde Inseglet (Εβδομη Σφραγίδα), που είχε για πρωταγωνιστές τούς Max Von Sydow και Bibi Andersson.
Οι Cornershop, συγκρότημα από το Λονδίνο που είχε ανάμεσα στα μέλη του και μουσικούς με καταγωγή από την Ινδία, το 1998 γνωρίζουν μία μεγάλη επιτυχία με το Brimfull Of Asha, που αναφέρεται στην ινδή τραγουδίστρια Asha Bhosle, της οποίας η φωνή, αν και ποτέ δεν εμφανίστηκε η ίδια στη μεγάλη οθόνη, έχει αντικαταστήσει τη φωνή δεκάδων πρωταγωνιστριών στις παραγωγές του Bollywood.
Από τα πιο γνωστά τραγούδια του Bruce Springsteen στο άλμπουμ του Nebraska είναι το Atlantic City, που κυκλοφόρησε έναν χρόνο μετά την ταινία του 1981 που σκηνοθέτησε ο Loui Malle και είχε για πρωταγωνιστές τούς Burt Lancaster, Susan Sarandon (και οι τρεις υποψήφιοι για το βραβείο Οσκαρ) και Michel Piccoli. Στην ταινία, όπως και στο τραγούδι, περιγράφονται οι επιρροές της Μαφίας στα καζίνα αυτής της πόλης, η οποία βρίσκεται κοντά στο Νιου Τζέρσεϊ, όπου γεννήθηκε ο Bruce. Επίσης το τραγούδι Nebraska περιγράφει την ιστορία μιας σειράς φόνων όπως αναφέρονται και στην ταινία Badlands που σκηνοθέτησε ο Terrence Malick το 1973.
Το 1995, οι Deep Blue Something, από το Dallas του Τέξας, γνώριζαν τη μοναδική τους επιτυχία με το Breakfast At Tiffany's, που έχει σχέση με την ταινία του 1961, η οποία βασίζεται σε ιστορία του Truman Capote και έπαιζαν οι Audrey Hepburn (υποψήφια για Οσκαρ) και George Peppard.
Το συγκρότημα Gorillaz δημιουργήθηκε το 1998 από τον Damon Albarn, που ήταν βασικό μέλος του συγκροτήματος των Blur. Η μεγάλη επιτυχία τους Dirty Harry βασίστηκε στον γνωστό χαρακτήρα Harry Callachan που καθιέρωσε ο Clint Eastwood στη δεκαετία του '70.
Ο Godzilla είναι το γνωστό τέρας που πρωταγωνιστεί σε αρκετές κινηματογραφικές ταινίες· οι Blue Oyster Cult τον έκαναν τραγούδι το 1976 στο άλμπουμ τους Spectres.
Από τα πιο πετυχημένα τραγούδια και άλμπουμ στη σύγχρονη μουσική εποχή, το Goodbye Yellow Brick Road του Elton John, είναι επηρεασμένο από τον γνωστό δρόμο στην ταινία του 1939 Ο Μάγος του Οζ, από την οποία έγινε γνωστή η Judy Garland.
Οι Humphrey Bogart και Lauren Bacall έπαιζαν στο γκανγκστερικό μελόδραμα του 1948 Key Largo, που έγινε πετυχημένο τραγούδι το 1982 από τον Berie Higgins.
Συγκροτήματα του χαρντ ροκ συχνά αντλούν εμπνεύσεις από κινηματογραφικές ταινίες. Οι Iron Maiden, που είναι ένα από αυτά, έγραψαν το Caught Somewhere In Time επηρεασμένοι από το Blade Runner. Το τραγούδι τους Man On The Edge είναι εμπνευσμένο από την ταινία Falling Down, στην οποία έπαιζε ο Michael Douglas. Το Out Of The Silent Planet είναι επηρεασμένο από το Forbidden Planet, αλλά και από το μυθιστόρημα του 1938 με τον τίτλο του τραγουδιού που έγραψε ο C.S. Lewis. Η ίδια μπάντα έχει γράψει τη μεγάλη επιτυχία της The Number Of The Beast από ιδέα που βασίστηκε στην ταινία Damien: The Omen ΙΙ. Το 2000 το Wicker Song από το άλμπουμ Brave New World βασίζεται στο ομώνυμο φιλμ του 1973 με πρωταγωνιστή τον Christopher Lee και το Where The Eagles Dare στην ταινία του 1968, με τον ίδιο τίτλο, υπάρχει στο άλμπουμ τους Piece Of Mind. Σε ένα άλλο τραγούδι τους χρησιμοποιούν τον τίτλο της γνωστής ταινίας From here to eternity, το ίδιο κάνουν και με το Quest For Fire.
Οι Metallica είναι άλλη μία μπάντα από τον χώρο του ροκ που συχνά χρησιμοποιούν στα τραγούδια τους φράσεις και ιδέες από ταινίες. Στο Memory Remains η Marianne Faithfull, που συμμετέχει, απαγγέλλει μια φράση που είχε πει η Marilyn Monroe στην ταινία της Misfits. Το Sad But True των ιδίων βασίζεται σε μέρος της ταινίας Magic, στην οποία έπαιζε ο Anthony Hopkins το 1979. Οι Metallica χρησιμοποιούν στο Creeping Death φράσεις από το δεύτερο μέρος της ταινίας Οι Δέκα Εντολές. Ενα από τα σημαντικότερα άλμπουμ τους, το For Whom The Bell Tolls, χρησιμοποιεί τον τίτλο από το μυθιστόρημα του Hemmingway που εκδόθηκε το 1940 και το 1943 έγινε και πετυχημένη ταινία. Στο βίντεοκλίπ του τραγουδιού οι Metallica χρησιμοποιούν αποσπάσματα από το φιλμ.
Αλλες ταινίες: Rambling Rose, τραγούδι του Nat King Cole που εξελίχτηκε στο δράμα του 1991 με τους Robert Duvall και Laura Dern, Peggy Sue Got Married, από το τραγούδι του Buddy Holly, που έγινε η ταινία του 1986 με τους Nicolas Cage και Kathleen Turner, One Fine Day, ταινία του 1994, με τους George Clooney και Michelle Pfeiffer, τίτλος εμπνευσμένος από τραγούδι των Chiffons του 1963, My Girl, από το τραγούδι των Temptations, με πρωταγωνιστές τους Dan Aykroyd και Jamie Lee Curtis, Stand Bye Me, ταινία του 1987, με τους Corey Feldman και Will Wheaton, River Phoenix, John Cusack, Kiefer Sutherland, που παραπέμπει στην επιτυχία του Ben Ε. King, When Α Man Loves Α Woman, το δράμα του 1994 με πρωταγωνίστρια τη Meg Ryan, που ως έμπνευση είχε το τραγούδι τού Percy Sledge, Sea Of Love του 1989, με τον Al Pacino, εμπνευμένο από το ομώνυμο τραγούδι του Phil Philips.
Σε αρκετά ακόμα τραγούδια έχουν χρησιμοποιηθεί τίτλοι γνωστών κινηματογραφικών ταινιών, ή και το αντίθετο, χωρίς να έχουν άλλη σχέση με αυτές: Frankestein-Edgar Winter, Frankie And Johnnie-Sam Cooke, Iron Man-Black Sabbath, Pet Cemetary-Ramones - εδώ η ταινία πήρε τον τίτλο από το τραγούδι του συγκροτήματος.