Η Ιταλία στο τραπέζι της καρδιάς μου. Σκέψεις για έναν τρόπο ζωής που ελπίζω να μη χαθεί

Καθώς βλέπω μια εκπομπή μαγειρικής στην Ελληνική Τηλεόραση που έχει σχέση με την Ιταλική κουζίνα, ακούω για μια στιγμή «πάστα Μπολωνέζ». Αυτή η ονομασία απλώς δεν υπάρχει, το σωστό είναι «πάστα Ραγκού» (ή καλύτερα tagliatelle al ragù). Ας δούμε κάποια πράγματα επί του θέματος.

Η Ιταλία ήταν για μένα μια ακαδημαϊκή πατρίδα όμως και κάτι παραπάνω από τόπος σπουδών. Έζησα με Ιταλούς, διάβασα μαζί τους, μπήκα στα σπίτια τους, δέθηκα για μια ζωή. Εκεί έμαθα πως το φαγητό δεν είναι απλώς τροφή. Είναι σχέση. Είναι Slow Food και όχι Fast Food ή μάλλον ήταν.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα τραπέζια τους – απλά, γήινα, φτιαγμένα με αγάπη. Μακαρόνια με φρέσκια σάλτσα (που απαιτούσε ώρες βρασίματος σε χαμηλή φωτιά), πίτσα με βασιλικό και μοτσαρέλα, σαλάτες με ελαιόλαδο και το απαραίτητο κρασί, τα αξεπέραστα αλλαντικά και για το τέλος το εσπρεσσάκι φτιαγμένο στο σπίτι με καφετιέρα Μόκκα. Αλλά και εγώ με τον άνθρωπό μου (που είναι μια φανταστική μαγείρισσα), ανταποδίδαμε αλλά Ελληνικά και αυτοί μένανε ενθουσιασμένοι.

Καφετιέρα Mocca

Αυτό το μοντέλο ζωής κάποτε φαινόταν απροσπέλαστο από τον «γρήγορο» κόσμο. Όμως η καθημερινότητα αλλάζει παντού. Έτσι και στην Ιταλία. Το Fast Food βρήκε τον δρόμο του και εκεί, μαζί με την πίεση του χρόνου, και τις οθόνες. Ξέρω πως δεν φταίει κανείς γι’ αυτό. Είναι οι ρυθμοί της εποχής. Αλλά μου λείπει εκείνη η αίσθηση ότι το φαγητό ήταν ποιοτικός χρόνος και όχι βιασύνη.

Salumeria. Ο ναός των αλλαντικών

Σήμερα, όλο και πιο συχνά βλέπω σημάδια ενός άλλου τρόπου ζωής: φαγητό στα πεταχτά, λιγότερο σπιτικό, περισσότερο τυποποιημένο, και πάρα πολλούς παχύσαρκους. Αναρωτιέμαι: θα χαθεί άραγε εκείνος ο παλιός, γεμάτος ψυχή τρόπος; Θα χαθεί ο χώρος γύρω από το τραπέζι;

Δεν γράφω αυτά για να κρίνω. Αντιθέτως. Γράφω με σεβασμό. Γιατί είναι λίγες οι κουλτούρες στον κόσμο που έχουν αγαπήσει τόσο βαθιά το φαγητό όσο οι Ιταλοί.

Panino con prosciutto cotto. Θεϊκή γεύση

Και ελπίζω πως αυτή η αγάπη δεν θα χαθεί. Όσο υπάρχουν άνθρωποι θα στρώνεται ένα τραπέζι με καρδιά. Όσο κι αν αλλάζει ο κόσμος η Ιταλία θα είναι πάντα εκεί: ζωντανή, και γεμάτη γεύσεις.

Δημήτρης Φυλακτόπουλος 24/5/2025