Στιβ Βάι: Συνέντευξη με τον βιρτουόζο κιθαρίστα ενόψει της εμφάνισής του με τον Τζο Σατριάνι στο Rockwave Festival
Είναι από εκείνους τους καλλιτέχνες που απολαμβάνουν την καθολική αποδοχή και σεβασμό των μουσικόφιλων. Μια ξεχωριστή προσωπικότητα, ένας ροκ «ευπατρίδης» που έχει δημιουργήσει τη δική του ξεχωριστή σχέση με την Ελλάδα, ο Στιβ Βάι επισκέπτεται εκ νέου τη χώρα μας, στο πλαίσιο του Rockwave Festival και μαζί με τον φίλο, δάσκαλο και συνοδοιπόρο του, τον σπουδαίο Τζο Σατριάνι. Ένας από τους διακεκριμένους «εραστές» της ηλεκτρικής κιθάρας, ο Στιβ Βάι μετράει 45 χρόνια επαγγελματικής πορείας, με τις συνεργασίες του να περιλαμβάνουν κάποια από τα πλέον σπουδαία ονόματα του αμερικανικού πενταγράμμου.
Η σόλο καριέρα στη μουσική είναι πάντοτε ένα μεγάλο ρίσκο και σίγουρα χαρακτηριστικό των ισχυρών προσωπικοτήτων. Ο Στιβ Βάι είχε την τύχη να μαθητεύσει δίπλα στον σπουδαίο Φρανκ Ζάπα, οπότε με το συνδυασμό ταλέντου, σκληρής δουλειάς αλλά και των σωστών δασκάλων, κατάφερε και μετουσίωσε τα βιώματα του σε μια ιδιαίτερα επιτυχημένη μουσική σταδιοδρομία. Περί τα 15 εκατομμύρια πωλήσεων, διακρίσεις και βραβεία Grammy, κυρίως δε η αποδοχή της συντριπτικής πλειοψηφίας των μουσικόφιλων, καθώς φυσικά και των περισσοτέρων συναδέλφων του. Για τον Βάι ξεκίνησαν από το φημισμένο Berklee College of Music, όπου και έλαβε μια καθολική μουσική εκπαίδευση. Όπως δηλώνει κι ο ίδιος στην ιστοσελίδα του Κολλεγίου:
«Η καλύτερη μουσική εκπαίδευση που πήρα ήταν στη βιβλιοθήκη ακρόασης του σχολείου, όπου είχαν κάθε είδους μουσική διαθέσιμη. Η έκθεσή μου σε διαφορετικά είδη μουσικής συνέβαλε σημαντικά στην μουσική μου αφύπνιση».
Λίγες ημέρες πριν από το live των SatchVai, όπως ονομάζεται το συγκρότημα των Σατριάνι και Βάι, ο δεύτερος μίλησε στην Athens Voice για τη ζωή και το έργο του. Σε μια απολαυστική συνομιλία, ο Στιβ Βάι εκφράζει τον θαυμασμό του για τη χώρα μας, αναπολεί σημαντικές στιγμές από την καριέρα του, ενώ μιλάει εκτενώς και για τον Φρανκ Ζάπα, τον οποίο ευτύχησε να έχει ως «δάσκαλο» στην αρχή της καριέρας του, σε θέματα πολύ πιο σημαντικά από τα καθαρά μουσικά.
- Είναι ιδιαίτερη η χαρά των Ελλήνων μουσικόφιλων για το ότι θα επισκεφτείτε για μια ακόμα φορά τη χώρα μας. Σίγουρα θα έχετε κάποιες ενδιαφέρουσες ιστορίες να μας πείτε από τις προηγούμενες επισκέψεις σας.
Η Ελλάδα είναι από εκείνες τις κουλτούρες που απολαμβάνω πολύ να «γεύομαι». Είναι διαφορετικά από οπουδήποτε αλλού. Σαν ταξιδιώτης φυσικά σου κάνει εντύπωση το φαγητό. Είναι σχεδόν αδύνατο να έχεις ένα κακό γεύμα στην Ελλάδα. Η κουλτούρα της κουζίνας έχει μείνει μοναδική κι αναλλοίωτη. Ταξιδεύω ανά τον κόσμο εδώ και 45 χρόνια. Σαφώς και το κοινό είναι ξεχωριστό σε κάθε χώρα και το έμαθα σχετικά νωρίς αυτό. Στην αρχή νόμιζα πως απλά «οι άνθρωποι είναι άνθρωποι». Αλλά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της παιδείας της κάθε χώρας έχουν σαφή επίπτωση στο πώς δομείται η κάθε κοινωνία. Το φαγητό, τα κτίρια, το εμπόριο κλπ.
- Στο Rockwave Festival θα εμφανιστείτε με τον επί χρόνια φίλο και συνοδοιπόρο σας, Τζο Σατριάνι, ο οποίος υπήρξε και δάσκαλός σας στην κιθάρα. Πώς έχει εξελιχθεί η σχέση σας μέσα στα χρόνια;
Ήμασταν και ήμασταν στενοί φίλοι, έχοντας ο καθένας μας τη δική του σόλο καριέρα. Καλλιτέχνες όπως εμείς έχουν μια δισκογραφία σχετικά «αδιάλυτη». Π.χ. ακούγοντας τα albums του Prince, βρίσκεις το μουσικό "DNA" του σε κάθε δίσκο. Κάτι που συμβαίνει με όλους τους καλλιτέχνες που αγαπάμε. Είναι κάτι παρόμοιο με τον Σατριάνι κι εμένα. Οι δρόμοι μας θα συναντηθούν σε projects όπως το G3, ή διάφορα άλλα events και τραγούδια για άλλους καλλιτέχνες. Βρισκόμαστε πάντοτε σε επικοινωνία. Όταν γράφουμε καινούργιο υλικό, πάντα το στέλνουμε πρώτα ο ένας στον άλλον ώστε να ανταλλάξουμε απόψεις! Έτσι είναι όταν μπορείς να εμπιστευτείς κάποιον και εμπιστεύομαι τον Τζο Σατριάνι από τότε που ήμουν 12 ετών.
Φυσικά έχω το δικό μου γούστο και προσέγγιση, αλλά καμιά φορά που στέλνω στον Τζο ακούω προσεκτικά τα σχόλια και το input του. Κάτι που συνέβη χαρακτηριστικά στο τραγούδι "Candle Power". Κάπως έτσι είναι η σχέση μας και τώρα έχουμε και συγκρότημα μαζί!
- Η καριέρα σας όλα αυτά τα χρόνια χαρακτηρίζεται από πολλά και ποικίλα projects και συνεργασίες. Πώς ακριβώς επιλέγετε με τι θα ασχοληθείτε και αντίστοιχα με ποια άτομα θα συνεργαστείτε;
Έχω σίγουρα μια λίστα με επιθυμίες μέσα στο μυαλό μου. Π.χ θα ήθελα πολύ να κάνω κάτι με τον Τομ Γουέιτς. Και προσπάθησα! Οι κόσμοι μας είναι τόσο διαφορετικοί. Είμαι πολύ μεγάλος οπαδός του. Όταν ηχογράφησα το "John the Revelator" (σ.σ. παραδοσιακό τραγούδι με πολλές και εξαιρετικές διασκευές ανά τα χρόνια) του το έστειλα και του πρότεινα να το τραγουδήσει αλλά αρνήθηκε ευγενικά, καθώς κι ο ίδιος του κυκλοφόρησε τη δική του version του τραγουδιού που ήταν πολύ διαφορετική.
Όταν όμως υπάρχουν projects που εμφανίζονται μπροστά σου, κάποια από αυτά θα σου «μιλήσουν». Θα πεις ότι όντως αυτό είναι για μένα. Θα μπορούσα να σκεφτώ ένα σωρό ιδανικά projects αλλά δεν μπορείς να τα κάνεις όλα και ταυτόχρονα. Αυτό που νιώθεις τη στιγμή που δουλεύεις επάνω σε κάτι σου δίνει να καταλάβεις πόσο θέλεις να το προχωρήσεις. Όταν δημιουργούσα το άλμπουμ "Flex-able", ο τίτλος περιγράφει αυτό ακριβώς που ήθελα να δημιουργήσω. Επιλέγεις λοιπόν το project ανάλογα με τη διάθεση σου εκείνη τη στιγμή, αυτό που θέλεις να βιώσεις. Υπάρχουν δύο στοιχεία. Αυτό του ενθουσιασμού και αυτό της αυτογνωσίας. Το δεύτερο σε προστατεύει από την όποια δημιουργική παρόρμηση. Πρέπει να ξέρεις καλά τον εαυτό σου και αυτά στα οποία μπορείς να κάνεις το καλύτερο δυνατό. Ακόμα και τα projects που μοιάζουν με πρόκληση.
Πολλές φορές ο κόσμος φαντασιώνεται κάποια πράγματα και καταστάσεις. Πολλά παιδιά έρχονται και μου λένε ότι θέλω να γίνω ένας βιρτουόζος κιθαρίστας, αλλά αφενός δεν έχουν «μουσικό αυτί» αφετέρου δεν είναι διατεθοιμένοι να δουλέψουν όσο χρειάζεται στην κιθάρα. Αυτό λοιπόν είναι φαντασίωση και όχι στόχος. Κάπως έτσι λοιπόν επιλέγονται τα projects και οι συνεργασίες. Το σύμπαν έχει τον τρόπο του να μου λέει αν κάτι είναι σωστό για μένα να ασχοληθώ ή όχι.
- Έχετε καταγωγή από την Ιταλία, ενώ έχετε μεγαλώσει στο Carle Place της Νέας Υόρκης. Έχουμε όλοι ακούσει ιστορίες για τους Ιταλοαμερικανούς της πόλης, θα θέλαμε ιδιαίτερα να ακούσουμε και τα δικά σας βιώματα.
- Οι παππούδες μου ήταν από την Ιταλία, από την πλευρά του πατέρα μου «κρατάω» από το Ντόρνο (σ.σ. 40 χιλιόμετρα έξω από το Μιλάνο), ενώ από αυτή της μητέρας μου έχω καταγωγή από την Πάρμα και τη Ναπόλι. Έχω επισκεφτεί το Ντόρνο και είναι πανέμορφο. Μεγάλωσα στο Λονγκ Άιλαντ. Το Carle Place ήταν μια μικρή κοινότητα, όμως γνώριζες κόσμο με καταγωγή από Ιταλία, Ιρλανδία, την Ασία, πολλούς Αφροαμερικανούς κλπ. Ήταν ένα melting pot και ουσιαστικά δεν καταλαβαίναμε διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους. Όταν είσαι παιδί και δε σε έχουν κάνει ρατσιστή με κάποιον τρόπο, οι άνθρωποι είναι απλά άνθρωποι. Τα εξωτερικά χαρακτηριστικά δεν έχουν σημασία. Επίσης ήμουν τυχερός γιατί μεγάλωσα σε ένα κλασικό Ιταλοαμερικανικό σπιτικό.
Δεν ήμασταν φυσικά Ιταλοί που έμεναν στη χώρα. Όταν πήγα στην Ιταλία συνειδητοποίησα αυτό ακριβώς, ότι ήμουν Ιταλοαμερικανός και όχι Ιταλός. Αλλά το ιταλικό στοιχείο ήταν πάντα παρόν στο σπίτι μας. Φυσικά μιλούσαμε πολύ με τα χέρια μας (σ.σ. κάνει την κλασική κίνηση του χεριού με τα πέντε ενωμένα δάκτυλα)! Οι Ιταλοί έχουν το λατινικό στοιχείο και είναι έντονοι και παθιασμένοι άνθρωποι. Αλλά είναι και πολύ «αγαπησιάρηδες». Δεν τα παίρνουν όλα τόσο προσωπικά. Επίσης ήμουν τυχερός που απόλαυσα παραδοσιακό ιταλικό φαγητό μεγαλώνοντας. Και κυρίως είχαμε το κλασικό δέσιμο της ιταλικής οικογένειας. Ήταν πολύ ωραίο να το ζεις και να το έχεις μέρος της κουλτούρας σου.
- Είστε οικογενειάρχης εδώ και πολλά χρόνια και ζείτε στην Καλιφόρνια. Πώς συνδυάζεται η οικογένεια με τις συνεχείς περιοδείες;
Με τη σύζυγό μου είμαστε ζευγάρι εδώ και 47 χρόνια και είμαστε παντρεμένοι τα 37. Λατρεύει τις περιοδείες και έρχεται συνεχώς μαζί μου, σκέψου τώρα είναι στο διπλανό δωμάτιο. Μετακομίσαμε πριν 29 χρόνια σε μια μεγάλη έκταση στην Καλιφόρνια και θέλαμε να γεμίσουμε τον χώρο με λουλούδια, λαχανικά κλπ. Ανακάλυψα λοιπόν τότε πως θα ήταν ιδανικό να ασχοληθώ με τη μελισσοκομία, ένα ιδιαίτερα «εκλεκτικό» χόμπι που θεωρώ ότι μου ταιριάζει καθώς θεωρώ τον εαυτό μου αντίστοιχα εκλεκτικό. Είναι σχετικά εύκολο και πολύ καλό για το περιβάλλον. Μιλάμε για πολύ μέλι! Θέλεις δύο με τρεις ημέρες το χρόνο για να το συγκεντρώσεις.
Γενικότερα, είμαι του υγιεινού τρόπου ζωής και φυσικά της διατροφής. Μεγαλώνοντας έτρωγα πολύ κρέας και στα 22 μου χρόνια κατάλαβα πως έπρεπα να κάνω κάποιες αλλαγές στη ζωή μου. Ασχολήθηκα πολύ με το διάβασμα και τις πνευματικές αναζητήσεις, των οποίων η χορτοφαγία αποτελεί σημαντικό κομμάτι. Έτρωγα και πολλά θαλασσινά φυσικά, αλλά αργότερα και για πολλά χρόνια δεν έτρωγα κρέας, ψάρι και αυγά. Η δίαιτα μου άλλαξε πολύ κατά τα χρόνια. Φυσικά δε μου πέφτει κανένας λόγος τι θα τρώει ο καθένας, αλλά σίγουρα θεωρώ πως όλοι μας πρέπει να βρούμε την ιδανική διατροφή και δίαιτα για μας. Δεν έχω έρθει εδώ για να σώσω τον πλανήτη. Βασικά δεν πιστεύω πως ο πλανήτης χρειάζεται σώσιμο, μια χαρά τα πάει! Αν τον εκνευρίσουμε βέβαια θα το πληρώσουμε ακριβά...
- Ξεκινήσατε την καριέρα σας δίπλα στον Φρανκ Ζάπα. Δώστε μας πολύτιμες πληροφορίες. Ποιος ήταν ο καλλιτέχνης και άνθρωπος Ζάπα; Από κάποιον που έζησε και αναδείχθηκε κοντά του.
Είναι αδύνατο να «ποσοτικοποιήσουμε» τον Φρανκ. Δεν περνάει μέρα χωρίς να τον σκέφτομαι. Ο άνθρωπος ήταν μια «έκρηξη ελευθερίας». Ήταν απίστευτα διορατικός και είχε πάντοτε δημιουργικό οίστρο, ενώ είχε και φοβερό χιούμορ. Ήταν «εύκολα» μαζί του επίσης από την άποψη ότι δε χρειαζόταν να πάρεις αποφάσεις, καθώς τις έπαιρνε όλες αυτός. Ήμουν πολύ νέος τότε και τον παρακολουθούσα προσεκτικά. Ο Ζάπα δημιουργούσε μουσική που «εξίταρε» τον ίδιο πρώτα. Δεν ένιωθε πως έπρεπε να ικανοποιήσει κάποιον άλλον. Έκανε αυτό που ήθελε και «τραβούσε» τα όρια της μουσικής, τα όρια του τι μπορούν να κάνουν κάποιοι μουσικοί που κλείνονται σ'ένα δωμάτιο, με τη βοήθεια της τεχνολογίας ή όχι.
Ήταν φυσικά και έντονα πολιτικοποιημένος. Από τους πλέον ευθείς και ευφυείς ανθρώπους που θα συναντούσες. Όταν συζητούσες μαζί του, ήταν αφοσιωμένος σε εσένα. Μπορούσε να αντιληφθεί τις προθέσεις σου πέρα από τις λέξεις, δεν υπήρχε περίπτωση να τον κοροϊδέψεις. Ήταν σχεδόν τρομακτικό αυτό. Οι δε απαντήσεις του ήταν κοφτές και καίριες. Όταν ξεκίνησα τη σόλο καριέρα μου, εφήρμοσα πολλά που έμαθα από αυτόν, κυρίως στο επιχειρηματικό κομμάτι.
Ο Φρανκ Ζάπα ήταν ένας πρακτικός άνθρωπος και επιχειρηματίας. Ήταν πολύ δίκαιος και ποτέ δεν υπήρχε περίπτωση να σε «δαγκώσει». Τηρούσε τις συμφωνίες του. Θα πάρεις τα συμφωνημένα αλλά πρέπει να είσαι κι εσύ εντάξει με τις υποχρεώσεις σου. Επίσης έμαθα το πλέον σημαντικό, να μη με εκμεταλλεύονται. Από τα πρώτα πράγματα που μου έμαθε αυτό. «Κράτα δική σου τη μουσική σου» (σ.σ. "keep your publishing"). Ήμουν 20 χρονών, δεν είχα ιδέα τι εννοούσε. Μου έλεγε φυσικά να διατηρώ τα δικαιώματα στη μουσική μου, να μην την αγγίζει κανείς, να μου ανήκει. Τότε δεν ήξερα καν τι σημαίνει "publishing". Μου έδωσε το τηλέφωνο ενός δικηγόρου. Μέχρι σήμερα είναι ο δικηγόρος που ασχολείται με το "publishing" μου. 45 χρόνια αργότερα.
Ένας νέος μουσικός πρέπει έχει αυτά τα πράγματα στο μυαλό του και να ξεκινήσει μια εταιρεία publishing. Ειδάλλως δίνεις σε κάποιον άλλον τα δικαιώματα της μουσικής σου, χωρίς καν να ξέρεις πόσο αξίζει αυτή, ή θα αξίζει στο μέλλον. Αν είσαι φυσικά ένας φτασμένος μουσικός όπως ο Σπρινγκστιν, τότε θέλεις ίσως να αποχωριστείς και τις ευθύνες του να διατηρείς τα δικαιώματα για τη μουσική του, οπότε προχωράς σε πώληση. Εγώ τυγχάνω γνώστης αυτών των πραγμάτων και είναι μια γνώση που έχω μεταλαμπαδεύσει στον γιο μου.
- Τι μπορούμε να περιμένουμε στην επερχόμενη συναυλία του Rockwave Festival;
Όλα όσα συζητάμε τόσην ώρα δε συγκρίνονται με το συναίσθημα μιας συναυλίας, ενός ροκ σόου με την ένταση και τον ενθουσιασμό του. Δε θέλετε να το χάσετε αυτό το σόου, ανυπομονώ πραγματικά να παίξω ξανά για το ελληνικό κοινό!
πηγή athensvoice.gr
