Black Sabbath : Η απομάκρυνση του Ronnie James Dio (1982)

Τα γεγονότα γύρω από το Live Evil album και οι εντάσεις ανάμεσα σε Dio, Iommi και Butler. 

Το Νοέμβριο του 1981 και ύστερα από την αποχώρηση του επί χρόνια (και αυθεντικού) drummer Bill Ward, οι Black Sabbath κυκλοφορούν το δεύτερο album με τον Ronnie James Dio πίσω από το μικρόφωνο. Παρά τις ανάμικτες κριτικές που έλαβε εκείνη την περίοδο, προφανώς λόγω του δυσθεώρητου ύψους ποιότητας του Heaven and Hell που δύσκολα θα προσέγγιζε, το Mob Rules (περί ου ο λόγος) σήμερα θεωρείται ως ένα από τα πολλά κλασικά Sabbath albums, με τραγούδια όπως τα Sign of the Southern Cross, Turn up the Night και Falling Off the Edge of the World (με ένα από τα πλέον θρυλικά riffs που μας χάρισε ο Tony Iommi). H δουλειά του παραγωγού Martin Birch με τους ανερχόμενους τότε Iron Maiden του έδωσε πολλές ιδέες, που χρησιμοποίησε ώστε να μετατρέψει τους Sabbath σε κάτι παραπάνω από επίκαιρους, στη μετά Ozzy εποχή. Στην περιοδεία για την προώθηση του δίσκου, επτά από τα εννέα κομμάτια του αποδόθηκαν ζωντανά, με το E5150 να χρησιμοποιείται ως intro και το Over and Over να λάμπει διά της απουσίας του. Ο Ronnie James Dio με το προσωπικό του σχήμα απέδιδε συχνά το Sign of the Southern Cross, ενώ πολλά χρόνια αργότερα, οι Heaven and Hell θα χάριζαν στον κόσμο ζωντανές εκτελέσεις του Falling Off the Edge of the World. Η χημεία του "μεγάλου κοντού" με τους Iommi και Geezer Butler θα φαινόταν κάπως παραπάνω στο ζωντανά ηχογραφημένο Live Evil που κυκλοφόρησε το 1982. 

To Live Evil έμελλε να είναι η πρώτη επίσημη live κυκλοφορία των Black Sabbath, παραδόξως χωρίς τον Ozzy Osbourne, αρχικό και επί χρόνια τραγουδιστή τους. Κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του 1982 στην Αμερική και λίγο διάστημα μετά στον υπόλοιπο κόσμο, φτάνοντας σε υψηλές θέσεις στα charts ανά την υφήλιο. Όντας δε, όπως αναφέρθηκε, η πρώτη official live κυκλοφορία τους, εύκολα θα συναντούσε κανείς τόσο τα Heaven and Hell και Mob Rules όσο και τα War Pigs και Iron Man. Ο ήχος όμως μοιάζει "κάπως", ακούγεται περίεργα σε ένα κοινό που ήδη έχει έρθει σε επαφή με σπουδαία live albums όπως τα Strangers in the Night (UFO) και Tokyo Tapes (Scorpions). Το κοινό ακούγεται απομακρυσμένο, η κιθάρα και το μπάσο ακούγονται πολύ μπροστά στη μίξη. Ο Ronnie James Dio ακούγεται αρκετά πίσω, κάτι που σε τραγούδια όπως το σπουδαίο Children of the Sea ακούγεται μέχρι και εγκληματικό. Σήμερα 42 χρόνια μετά, καταλαβαίνει κανείς πως το παρασκήνιο στο συγκρότημα και ο ήχος του Live Evil, κάπως κάπου έχουν κάποια σύνδεση. Πολλώ δε μάλλον, γνωρίζοντας πως οι Dio και Vinny Appice έφυγαν πακέτο από εκείνο το line-up, ιδρύοντας σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα τους "Dio" με το Holy Diver να κυκλοφορεί ελάχιστους μήνες αργότερα. 

Οι μύθοι που ακολουθούν μέχρι σήμερα την κυκλοφορία του Live Evil, παρότι διογκωμένοι ανά περίσταση, έχουν πολύ μεγάλο ποσοστό αλήθειας. Η συνειδητοποίηση σοκάρει περισσότερο αν αναλογιστεί κανείς την ποιότητα μεταγενέστερων live κυκλοφοριών με τον Dio στα φωνητικά (On Stage & Finyl Vinyl με τους Rainbow, ακόμα και το Inferno : Last in Live με το προσωπικό του σχήμα, πολλά χρόνια αργότερα). Η μίξη του δίσκου είναι στην καλύτερη περίπτωση αθλία, αδικεί κατάφωρα τον τραγουδιστή ο οποίος τότε βρισκόταν σε μεγάλη φόρμα, ενώ ακόμα και ο ήχος των τυμπάνων είναι στην καλύτερη περίπτωση μέτριος, αφαιρώντας πολύ από τη δυναμική των Sabbath εκείνης της περιόδου, μιας περιόδου δηλαδή που από τη "heavy" συνιστώσα έχουν μετατοπίσει την προσοχή τους στη "metal". Είναι τουλάχιστον ειρωνική δε η συμμετοχή του Geoff Nichols στα πλήκτρα, τα οποία ακούγονται από ισχνά έως πλήρως θαμμένα. Η πλέον διαδεδομένη ιστορία λέει πως οι Tony Iommi και Geezer Butler υποπτεύθηκαν ότι ο Dio πήγαινε κρυφά στο studio και ανέβαζε την ένταση στα φωνητικά του. Σύμφωνα δε με τον συνεργάτη του Iommi, Hugh Gilmour, την ίδια κατηγορία εκτόξευσε και ο Dio προς τους υπόλοιπους.

Η σύζυγος του Ronnie James Dio, Wendy, θα δηλώσει πολλά χρόνια αργότερα πως ουσιαστικά ο Ronnie ποτέ δεν ήθελε να φύγει από το group, παρά τη συμφωνία για την ίδρυση του προσωπικού του σχήματος. Χαρακτήρισε δε την εποχή του Live Evil ιδιαίτερα σκοτεινή και επίπονη, λόγω της χρήσης ουσιών από το συγκρότημα. Από την άλλη ο Tony Iommi σε συνέντευξη του στο Guitar for the Practicing Musician θα μιλήσει για τον αυταρχικό χαρακτήρα του Ronnie, συμπληρώνοντας πως ενοχλήθηκε ιδιαίτερα, όπως κι ο Geezer Butler, όταν οι Dio και Appice άρχισαν πρόβες για το προσωπικό σχήμα του πρώτου, χωρίς να έχουν αποχωρήσει επίσημα από τους Black Sabbath. Ο Butler χαρακτηριστικά θα περιγράψει τις διαδικασίες μίξης του Live Evil ως "οι Γιάνκηδες απέναντι στους Εγγλέζους", προφανώς και λόγω της καταγωγής των μελών του group. Σε κάθε περίπτωση το γυαλί είχε ραγίσει για τα καλά και έτσι με τα πολλά, στις 30 Αυγούστου του 1982, οι Dio και Appice δίνουν την τελευταία τους (προσωρινά) performance με τους Sabbath, στο Poplar Creek του Illinois. Λίγους μήνες αργότερα, το Μάιο του 1983, η Warner Brothers κυκλοφορούσε το Holy Diver και μια λαμπρή προσωπική καριέρα μόλις ξεκινούσε. 

O Ronnie James Dio θα συνεργαζόταν με τους Iommi και Butler άλλες δύο φορές. Η μία ήταν για το (κάπως αμφιλεγόμενο) Dehumanizer του 1992, όταν και το reunion είχε σφηνωθεί για τα καλά στο μυαλό του Tony Iommi. Η άλλη κατά τη δημιουργία των Heaven and Hell, συνεργασία που έδωσε το studio album "The Devil You Know" και που διακόπηκε λόγω της διάγνωσης του Ronnie με καρκίνο, ο οποίος τον οδήγησε σε μια άνιση μάχη την οποία και έχασε στις 16 Μαϊου του 2010. Οι δε Sabbath θα συνέχιζαν ως γνωστόν με τον Ian Gillan και το Born Again album, κι ενώ ο Ian είχε ουσιαστικά θέσει σε απραγία το προσωπικό του σχήμα, δύο χρόνια μετά θα συμμετείχε σε άλλο ένα reunion, αυτό των Deep Purple με το Perfect Strangers. Γενεαλογικά δέντρα γεμάτα διακλαδώσεις, συνεργασίες των κατά καιρούς θρυλικότερων ονομάτων του χώρου, μία σειρά από albums και γεγονότα που έχουν γράψει με πυρωμένο σίδερο το όνομα τους στην ιστορία. Το Live Evil ήταν ευτυχώς μία από τις ελάχιστες παραφωνίες στην όλη υπόθεση. 40+ χρόνια πριν.