Το υποθετικό «Αν» ή «Εάν» είναι ένας γραμματικός σύνδεσμος που δημιουργεί ένα βασανιστικό ερώτημα που καλώς ή κακώς θέτουμε καθημερινά στον εαυτό μας, σε πρόσωπα ή καταστάσεις. Κάποια πήραν απάντηση, άλλα είναι σε αναμονή, άλλα πάλι δε θα απαντηθούν ποτέ, ή δε τολμήσαμε ποτέ να ρωτήσουμε. Τα τραγούδια «βρήκαν» το θάρρος και το έκαναν πράξη. Μερικά από αυτά, στο πέρασμα του χρόνου:
IF YOU GO AWAY – Tom Jones (1968)
Η ιστορία του διαχρονικού τραγουδιού ξεκίνησε το 1959, όταν ο μεγάλος Βέλγος συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής Jacques Brel έγραψε τη μουσική και το πρωτοερμήνευσε αριστουργηματικά στα γαλλικά ως “Ne me quitte pas”. Ακολούθησαν διασκευές από τεράστια ονόματα τόσο στην ίδια γλώσσα όσο και στα αγγλικά ως “If you go away”, κυρίως από γυναικείες φωνές. H πιο απογειωτική αγγλόφωνη ανδρική ερμηνεία έγινε από τον Ουαλό Tom Jones το 1968, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι η φωνή και η ερμηνεία ανήκουν σε έναν 28χρονο, με πρώτο ηχογραφημένο ντέμο στα 22 και πρώτο σινγκλ στα 24.
IF YOU LEAVE ME NOW – Chicago (1976)
Ο Peter Cetera, μπασίστας και ερμηνευτής των Chicago, έγραψε τους στίχους και το συνέθεσε με την κιθάρα του το 1976. Το συναίσθημα της ανασφάλειας εκφράστηκε με τον πιο γλυκό τρόπο μέσα από μια από τις ωραιότερες μπαλάντες εκείνης της δεκαετίας και όχι μόνο. Το τραγούδι “If you leave me now” έγινε Νο.01 σε Αμερική, Καναδά και Αυστραλία.
IF I CAN'T HAVE YOU – Yvonne Elliman (1977)
Ένα ντίσκο τραγούδι γραμμένο από τους Bee Gees τον Νοέμβρη του 1977 για την αξέχαστη ταινία “Saturday night fever” της ίδιας χρονιάς, με πρωταγωνιστή τον John Travolta. Ερμηνεύτηκε πρώτη φορά από την Yvonne Elliman, ενώ από το θρυλικό συγκρότημα ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε ένα μήνα αργότερα ως B-side της επιτυχίας “Stayin’ alive”.
IF YOU DON'T UNDERSTAND – Shirley Bassey (1984)
Το τραγούδι γεννήθηκε στην Ιταλία το 1983 όταν ο Toto Cutugno έγραψε τη μουσική και o Sergio Bardotti με την Ornella Vanoni τους στίχους, με την τελευταία να το τραγουδά ως “Rabbia libertà fantasia”. Ένα χρόνο αργότερα μας ξανασυστήθηκε με αγγλικό στίχο ως “If you don’t understand” με τη φωνή της Shirley Bassey, από το άλμπουμ της “I am what I am”. Τραγουδήθηκε και στα Ολλανδικά από τον André Hazes ως “Ik blijf eenzaam” το 1987. Αυτό το «αν»… χορεύτηκε και στις τρεις γλώσσες.
IF YOU WERE HERE TONIGHT – Alexander O'Neal (1985)
“If you were here tonight”. Το «κατόπιν εορτής» ερώτημα, τη διάσταση του ζευγαριού, έγινε ένα από το πιο γνωστά τραγούδια του Αμερικανού Alexander O’Neal το 1985 και μια από τις πιο χαρακτηριστικές μπαλάντες της δεκαετίας του ’80.
IF YOU ASKED ME TO – Patti LaBelle (1989)
Η Diane Warren έγραψε το ερωτικό τραγούδι “If you asked me to” το 1989. Τo ακούσαμε στο ένατο άλμπουμ της Patti Labelle με τίτλο “Be yourself”, αλλά και στο δέκατο έκτο σάουντρακ της ταινίας του James Bond, “Licence to kill”. Στο φιλμ ακούγεται στους τίτλους τέλους. Τρία χρόνια αργότερα η Celine Dion το έκανε πιο chart επιτυχία, αφού έφτασε μέχρι το Νο.04 στην Αμερική.
IF I COULD TURN BACK TIME – Cher (1989)
Μια ακόμη επιτυχία που έγραψε η Αμερικανίδα Diane Warren. “If I could turn back time”, τo πιο διαχρονικό και ανούσιο ερώτημα σε όλους τους τομείς της ζωής μας. H πρώτη που το έθεσε με νότες είναι η Cher, το 1989. Το άλμπουμ “Heart of stone” είναι το πρώτο της εκκεντρικής σταρ που έγινε τριπλά πλατινένιο στην Αμερική ξεπερνώντας τα 3 εκατ. αντίτυπα.
IF ONLY I COULD – Sidney Youngblood (1989)
Ο Sidney Youngblood μας συστήθηκε το 1989 με το τραγούδι “If only I could”, μέσα από το ντεμπούτο του άλμπουμ με τίτλο “”Feeling Free”. Έθεσε το θεωρητικό ερώτημα τι θα έκανε στον κόσμο αν είχε «υπερφυσικές δυνάμεις». Το Βέλγιο πάντως πείστηκε και το έκανε Νο.01 επιτυχία. Κατά τα άλλα, δικαίως είχε πάρει καλές κριτικές. Ακούστηκε περισσότερο στην Ευρώπη σε ραδιόφωνα και clubs.
IF YOU DON'T KNOW ME BY NOW – Simply Red (1989)
Η πρώτη εξίσου υπέροχη εκτέλεση έγινε το 1972 από ένα από τα πιο γνωστά σόουλ σχήματα των 70’ς στη Φιλαδέλφεια, τον Harold Melvin και τη μπάντα του, τους Blue Notes. Το “If you don’t know me by now” αρκετοί νόμιζαν ότι το ερμήνευε ο Teddy Pendergrass, κάτι που ενοχλούσε τον Harold Melvin. Ο Pendergrass ήταν ο ντράμερ του γκρουπ και μετέπειτα βασικός τραγουδιστής, αφού ο Melvin είχε αποχωρήσει και οι Blue Notes είχαν ενωθεί με τους Cadillacs, σχήμα που επίσης συμμετείχε ο Pendergrass.
Οι Simply Red το έκαναν τόσο μεγάλη επιτυχία το 1989, που έμελλε να γίνει μια από τις μεγαλύτερες του βρετανικού συγκροτήματος. Μπορεί στη χώρα τους να έφτασε μέχρι το Νο.02, στην Αμερική όμως έγινε το δεύτερο Νο.01 σινγκλ τους. Το πρώτο άκουσμα σύγκρισης με την αυθεντική εκτέλεση μοιάζει με κόπια, μουσικά και ερμηνευτικά. Ο Mick Hucknall όμως έχει αποδείξει ότι δε στερείτε από ταλέντο για να κάνει κάτι τέτοιο. Θεωρούμε ότι θέλησε να δείξει τόσο το σεβασμό του στη συναδελφική μπάντα και στον τρόπο που το ερμήνευσε, όσο και την αγάπη του στο συγκεκριμένο τραγούδι.
IF YOU EVER LEAVE ME – Barbra Streisand & Vince Gill (1999)
Ρομαντική μπαλάντα γραμμένη από τον Richard Marx, σε παραγωγή του ίδιου με τον ειδήμων του είδους David Foster, κάτοχο 16 Grammy από τις 47 συνολικά υποψηφιότητες του. Η τεράστια Barbra Streisand με τον αστέρα της κάντρι μουσικής Vince Gill αντάλλαξαν τα «ανασφαλή» ερωτήματα των ερωτευμένων, στο “If you ever leave me”. Εκτός από σινγκλ, συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ της πρώτης με τίτλο “A love like ours” το 1999 και στο “Duets” της ίδιας το 2002.
IF YOU CAN'T SAY NO – Lenny Kravitz (1998)
O Αμερικανός τραγουδιστής, στιχουργός και παραγωγός Lenny Kravitz ενεργοποίησε και τις τρεις δυνάμεις του στο τραγούδι “If you can’t say no”. Στο πέμπτο του άλμπουμ με τίτλο “5” που κυκλοφόρησε το 1998 ο διάσημος ρόκερ ενεπλάκη επιτυχημένα με την ηλεκτρονική μουσική, αποτέλεσμα που του χάρισε τα 2 πρώτα του Grammy.
IF YOU HAD MY LOVE – JENNIFER LOPEZ (1999)
Μπορεί όταν έγραφε τη μουσική ο Rodney Jerkins να είχε στο μυαλό του τον Michael Jackson, ο επίσης παραγωγός και ένας από τους στιχουργούς του τραγουδιού Cory Rooney δικαιώθηκε όταν πρότεινε την Jennifer Lopez, που τότε ξεκινούσε τη καριέρα της. H εκρηκτική Λατίνα και το “If you had my love” εκτοξεύτηκαν στη κορυφή της Αμερικής, της Αυστραλίας, του Καναδά, στα ραδιόφωνα της Ευρώπης και της Ελλάδας. Από το άλμπουμ “On the 6”, του 1999.
IF I TOLD YOU THAT – Whitney Houston with George Michael (2000)
To «ερώτημα» αρχικά τέθηκε σόλο. Το ακούσαμε πρώτη φορά το 1998 στο τέταρτο άλμπουμ της Whitney Houston με τίτλο “My love is you love”. Δύο χρόνια μετά, το τραγούδι “If I told you that” επανακυκλοφόρησε ντουέτο με τον George Michael και κυκλοφόρησε ως πρώτο σινγκλ του άλμπουμ της με τίτλο “Whitney: The greatest hits”. Όσο για το δικό μας πικρό ερώτημα για το χαμό των δύο μεγάλων ταλέντων, θα παραμένει για πάντα. Κι ας γνωρίζουμε την απάντηση.
IF TOMORROW NEVER COMES – Ronan Keating (2002)
“If tomorrow never comes”. Ίσως το πιο σημαντικό, το πιο ουσιαστικό ερώτημα. Το συναίσθημα της αγάπης προσπαθεί να ισορροπήσει με τη λογική στο ισοζύγιο του χρόνου, κάποιες φορές και με τον εγωισμό, στο αμφίβολο «αν». Ο πρώτος που το εξέφρασε μουσικά είναι ο σπουδαίος Αμερικανός κάντρι τραγουδιστής Garth Brooks, ο οποίος και το έγραψε με τον Kent Blazy το 1989. Το διασκεύασε επίσης υποδειγματικά ο Ιρλανδός Ronan Keating το 2002. Και οι δύο εκδοχές «δικαιώθηκαν» στην Αγγλία, αφού έγιναν Νο.01.
IF I COULD – Celine Dion (2004)
Ερμηνεύτηκε για πρώτη φορά το 1998 από την Nancy Wilson, παίρνοντας κατά σειρά τη σκυτάλη σπουδαίοι καλλιτέχνες όπως ο Ray Charles, η Regina Belle και η Barbra Streisand. Το 1998 η Celine Dion αφιέρωσε το εικοστό πρώτο άλμπουμ της με τίτλο “Miracle”, ένατο αγγλόφωνο, στη μητρότητα. Η ίδια είναι μητέρα τριών παιδιών. Μέσω του τραγουδιού “If I could” εξέφρασε την υπέρτατη επιθυμία του γονιού, να κάνει το αδύνατο δυνατό για να προστατεύσει το παιδί του.
IF I AIN'T GOT YOU – Alicia Keys (2004)
Το πολύπλευρο μουσικό της ταλέντο και οι φωνητικές της ικανότητες «ενώθηκαν» με για να αφιερωθούν στην οριστική απώλεια. Με αφορμή τον θάνατο της 22χρονης τραγουδίστριας Aaliyah σε αεροπορικό δυστύχημα στις Μπαχάμες το 2001, η Alicia Keys έγραψε τους στίχους και τη μουσική του “If I ain’t got you”, ερμηνεύοντας το ιδανικά. Ως σινγκλ κυκλοφόρησε το 2004. Από το δεύτερο άλμπουμ της Αμερικανίδας με τίτλο ”The diary of Alicia Keys” του 2003, που της χάρισε 5 Grammy.
IF THERE'S ANY JUSTICE – Lemar (2004)
Ο Βρετανός τραγουδιστής Lemar τα «έβαλε» με το σύμπαν για την απουσία της πολυπόθητης σχέσης. Η γλυκιά πλευρά της R&B μουσικής στο τραγούδι “If there’s any justice”, από το δεύτερο άλμπουμ του με τίτλο “Time to grow” που κυκλοφόρησε το 2004.
IF I FOUND OUT – Athlete (2005)
Ιδιαίτερη ίντι ροκ μπάντα οι Athlete, στη πιο εναλλακτική εκδοχή του είδους. Εξομολογήσεις και διαπιστώσεις στο εξαιρετικό στο είδος του τραγούδι “If I found out”. Από το δεύτερο άλμπουμ των Λονδρέζων με τίτλο “Tourist” που κυκλοφόρησε το 2005 και έγινε Νο.01 σε Αγγλία και Σκωτία.
IF I ONLY HAD A BRAIN – Robbie Williams (2013)
Το ερώτημα αυτό, μουσικά, μας πηγαίνει πολλές δεκαετίες πριν. Η πρώτη ηχογράφηση του “If I only had a brain” έγινε στις 29 Ιουλίου του 1939 από τον Victor Young και την ορχήστρα του, όπως και η πρώτη κυκλοφορία του το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Μόλις 14 μέρες αργότερα το τραγούδησε η μετέπειτα θρυλική Judy Garland με τον Ray Bolger στο μιούζικαλ σταθμό της καριέρας της “The wizard of Oz”, στο πρώτο ρόλο της σε ηλικία μόλις 16 ετών.
To 2013 o Robbie Williams το ερμήνευσε εξαιρετικά και συμπεριλήφθηκε στο No.01 άλμπουμ του σε Αγγλία και Σκοτία με τίτλο “Swings both ways”, το δεύτερο σουίνγκ άλμπουμ του Βρετανού μετά το “Swing when you’re winning” το 2001.
IF IT'S A LIGHT – Mavis Staples (2016)
Μπορεί το “If it’s a light” να είναι ένα τραγούδι από το σχετικά πρόσφατο 2016, η Mavis Staples όμως είναι μια προσωπικότητα που η πορεία της ξεκίνησε το 1948 ως μέλος τoυ οικογενειακού γκρουπ Staples Singers, τραγουδώντας σε εκκλησίες σε ηλικία μόλις 11 ετών. Το 1952 υπέγραψαν το πρώτο επαγγελματικό συμβόλαιο, ενώ η πρώτη επιτυχία ήρθε το 1957. H σόλο της πορεία ξεκίνησε τo 1969. Τραγούδησε, έγραψε στίχους, έπαιξε σε ταινίες, εμφανίστηκε σε τηλεοπτικές εκπομπές και έγινε ακτιβίστρια.
Ως συγκρότημα, οι Staples Singers απέκτησαν το δικό τους αστέρι στο περιβόητο Rock and Roll Hall of Fame το 1999, ενώ το 2005 βραβεύτηκαν με Grammy για τη συνεισφορά τους στη μουσική.
Το 2016, σε ηλικία 77 ετών και με 3 ακόμη Grammy στο ενεργητικό της, η Mavis Staples κυκλοφόρησε δέκατο σόλο άλμπουμ με τίτλο “Livin’ on a high note”, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται το τραγούδι “If it’s a light”. Το «αν» τίθεται μόνο στο τίτλο του, γιατί στη ζωή της το φως… εξακολουθεί να υπάρχει.
IF YOU LOVE ME – Melody Gardot (2020)
H Αμερικανίδα τραγουδίστρια και στιχουργός Melody Gardot σε μια ακόμη αναδρομή σε κλασικούς τζαζ και μπλουζ ήχους, με επιρροές από τον Stan Getz και τον Miles Davis ως τον George Gershwin. Στο ατμοσφαιρικό “If you love me”, το δικό της «αν» είναι ξεκάθαρο προς την αντίπερα όχθη. Από το πέμπτο άλμπουμ της με τίτλο “Sunset in the blue”, που κυκλοφόρησε το 2020.
