Αν υποθέσουμε πως η Οδύσσεια γράφτηκε τον 8ο π.Χ αιώνα, αυτό σημαίνει πως αυτό το βιβλίο αποτελεί το απόλυτο μπεστ σέλερ εδώ και 3000 χρόνια περίπου.
Η άμεση και ανευ όρων αποδοχή της από τους ανα τους αιώνες πνευματικούς ταγούς της ανθρωπότητας είναι όχι μόνο αποδεδειγμένη αλλά και καταγεγραμμένη.
Από την εποχή της Κλασσικής περιόδου παραθέτω:
Αισχύλος «οι τραγωδίες μου είναι ψίχουλα που έπεσαν από το μεγάλο τραπέζι του Ομήρου». Αναφέρει ο μέγας τραγικός πως το μεγαλύτερο μέρος του Αρχαίου Ελληνικού δράματος εκπηγάζει από την Νέκυια ραψωδία της Οδύσσειας.
Πλάτων «Την Ελλάδα πάσαν πεπαίδευκε τουτος ο ποιητής.» Πολιτεία βιβλίο 10 στιχος 606.
Ενώ ο ίδιος στον διάλογο «Ιων» βάζει στο στόμα του Σωκράτη τα εξής λόγια, «Ας συμφωνήσουμε Ίων πως ο Όμηρος είναι ο μεγαλύτερος και τελειότερος ποιητής.»
Πριν από τον Πλάτωνα, οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές και θαυμαστές του Ομήρου ήταν οι Πυθαγόρειοι, με τον μεγάλο Πυθαγόρα να φαίνεται πως κατεβαίνει στον Άδη και να έχει συνάντηση με τον Όμηρο και τον Ησίοδο κατά τα πρότυπα πάλι της Νέκυιας ραψωδίας.
Ας μην ξεχνάμε επίσης πως ο Πυθαγόρας μαθήτευσε στους Ομηρίδες και πως τα εισαγωγικά βιβλία στην Πυθαγόρεια μύηση ήταν η Ιλιάδα και η Οδύσσεια.
Ο Πλούταρχος αναφέρει επίσης στα «περι Αλεξάνδρου» πως το αναγνωστικό του Μέγα Αλέξανδρου και των εταίρων του ήταν η Οδύσσεια και η Ιλιάδα.
Ο Αριστοτέλης επέμενε πολύ στην διδακτική αξία τούτων των έργων. Ο Μεγάλος στρατηλάτης λέγεται μάλιστα πως κουβαλούσε μέσα σε έναν ναρθηκα ένα μικρο σπαθί και τα δερματόδετα βιβλία του Ομήρου καθόλη την διάρκεια της εκστρατείας.
Στο Βυζάντιο ο πολύς Ράνσιμαν αναφέρει πως όλοι οι αρχαίοι ποιητές έπρεπε να μελετώνται, θεωρούσαν όμως αμόρφωτο εκείνον που δεν είχε αποστηθίσει τον Όμηρο.
Φτάνοντας στην Αναγέννηση, πρόσφατα στο Λούβρο εγκαινιάστηκε μια έκθεση με 240 έργα εμπνευσμένα από τον Όμηρο που δημιουργήθηκαν κατά την περίοδο της Αναγέννησης και εδώ να τονίσουμε πως η Αναγέννηση ήταν ένα ένα ισχυρό ρεύμα που αντέτεινε στον σκοταδιστικό Μεσαίωνα την αναζήτηση της αλήθειας μέσω της επιστροφής στο μεγαλείο της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας.
Περνάμε σε πιο συγχρονους Ο Βίκτωρ Ουγκω θα πει για τον Όμηρο: μύθος και ιστορία, υπόθεση και παράδοση, χίμαιρα και επιστήμη συνθέτουν τον Όμηρο ενώ αλλού θα πει πως ο Όμηρος είναι τα σύνορα του Πολιτισμού Ανατολής και Ευρώπης.
Από την συγχρονη παραδοχή και υπόκλιση θα σταθώ σε δύο σημεία στο έργο του Νομπελίστα Ελύτη.
«Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική στις ακρογιαλιές του Ομήρου» από το «Άξιον Εστί» που καταδεικνύει το κάθετο νήμα που μας συνδέει με τους Αρχαίους Έλληνες και το «Η Αρχαία καρδιά που ξέρει όλον τον Όμηρο γι’ αυτό αντέχει ακόμα» από τον μικρό Ναυτίλο που μιλά για τα συνεχιζόμενα βάσανα της Ελλάδος που δεν την κάμπτουν όμως ποτέ γιατι οι ρίζες της είναι 3000 χρόνια βαθιά χωμένες στην ποίηση.
Κείμενο – έρευνα: Παναγιώτης Τοπαλίδης
