Η ολοκαίνουργια Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου η οποία φέρει την υπογραφή του διάσημου αρχιτέκτονα Ζαν Νουβέλ, άνοιξε τις πύλες της για την πανεπιστημιακή κοινότητα και το ευρύ κοινό. Και πρόκειται, αναμφίβολα, για ένα πολύ εντυπωσιακό έργο.
15.700 τετραγωνικά μέτρα, 620.000 έντυποι τόμοι, 190.000 συνδρομές σε τίτλους ηλεκτρονικών βιβλίων, 900 θέσης μελέτης, 24ωρη λειτουργία...Αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία ενός έργου που ξεπερνάει τα σύνορα της Κύπρου. Τους τελευταίους δύο μήνες μεταφέρθηκαν στη βιβλιοθήκη 550.000 βιβλία και περιοδικά, ενώ είναι σχεδιασμένη ώστε να μπορεί να χωρέσει μέχρι και ένα εκατομμύριο βιβλία.
Το σύγχρονο Κέντρο Πληροφόρησης – Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου», το πιο σημαντικό έργο που σχεδιάστηκε ποτέ στην Κύπρο, φέρει την υπογραφή του διεθνούς φήμης Γάλλου αρχιτέκτονα Ζαν Νουβέλ, ο οποίος αποτέλεσε προσωπική επιλογή του επιχειρηματία Δάκη Ιωάννου. Το έργο κόστισε συνολικά 33 εκατομμύρια ευρώ, ανάμεσα στα οποία και η δωρεά ύψους 8 εκατομμυρίων της Έλλης Ιωάννου στη μνήμη του συζύγου της, Στέλιου Ιωάννου. Η οικογένεια των δωρητών κάλυψε και την αμοιβή του αρχιτέκτονα. Η τελετή των εγκαινίων πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου σε κλειστό κύκλο παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη. Ο κ. Αναστασιάδης σημείωσε μεταξύ άλλων, πως ο Ζαν Νουβέλ, ο διεθνούς φήμης αρχιτέκτονας, σχεδίασε για την Κύπρο ένα έργο που αναμφίβολα θα αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο για την επιστημονική της κοινότητα αλλά και στην αρχιτεκτονική.
Από την πλευρά του ο αρχιτέκτονας Ζαν Νουβέλ είπε ότι «κάθε βιβλιοθήκη αποτελεί χώρο γνώσης και έκφρασης είναι όμως και μάρτυρας της ιστορίας του τόπου σας. Ήθελα αυτό το έργο να μοιάζει με ποίηση, να είναι ένα έργο τέχνης». Φιλοδοξία του πανεπιστημίου είναι να αναπτύξει μια στενή σχέση με τα σχολεία και νηπιαγωγεία, προωθώντας την κουλτούρα της φιλαναγνωσίας. Ένα τμήμα της βιβλιοθήκης θα είναι ανοικτό για το κοινό όλο το 24ωρο, ενώ επιστροφές βιβλίων θα μπορούν να γίνονται αυτόματα σε ειδική θυρίδα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Όλα τα βιβλία έχουν σημανθεί με μικροτσίπ, ώστε τίποτα να μην εξέρχεται χωρίς να καταγραφεί.
Έργο-σταθμός για την Κύπρο
Το έργο με τον ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του, αναμένεται να ξεπεράσει τα σύνορα της Κύπρου, αλλά και να καταστεί σημείο αναφοράς στον τόπο. Το κτήριο θα στεγάσει 620.000 έντυπους τόμους, πάνω από 190.000 συνδρομές σε τίτλους ηλεκτρονικών βιβλίων, πέραν των 12.000 συνδρομών σε ηλεκτρονικά και έντυπα περιοδικά και των 180 τίτλων σε βάσεις δεδομένων. Διαθέτει περίπου 900 θέσεις μελέτης οι οποίες θα είναι εξοπλισμένες με σύγχρονα μέσα τεχνολογίας, καθώς και χώρους ομαδικής μελέτης. Όλες οι πηγές πληροφόρησης και υπηρεσίες πληροφόρησης θα είναι προσβάσιμες σε όλη την επιστημονική κοινότητα της Κύπρου.
Το Κέντρο Πληροφόρησης - Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου» (ΚΕΠ), αξιοποιώντας τη χρήση υψηλής τεχνολογίας αιχμής για την υποστήριξη της λειτουργίας του, θα αποτελεί το ζωτικό σημείο της μελέτης, αναζήτησης και διασύνδεσης της πανεπιστημιακής κοινότητας των μελλοντικά 10.000 φοιτητών και του συνόλου της ερευνητικής και ακαδημαϊκής κοινότητας. Το κτήριο, ως το κομβικό σημείο της πανεπιστημιούπολης, θα είναι ανοιχτό σε κάθε πολίτη που επιθυμεί να αξιοποιήσει τις πολύπλευρες και χρήσιμες υπηρεσίες του, εξυπηρετώντας όλους τους επιστήμονες και ερευνητές, πέραν της πανεπιστημιακής κοινότητας, ως η κύρια ερευνητική βιβλιοθήκη.
Πρόκειται για έναν σύγχρονο πολυλειτουργικό χώρο, ο οποίος θα στεγάζει σε ένα ενιαίο κτήριο τη Βιβλιοθήκη, τον πυρήνα του Κέντρου Γλωσσών, το Κέντρο Τεχνολογικής Υποστήριξης της Διδασκαλίας και την Υπηρεσία Πληροφορικών Συστημάτων. Η συγκεκριμένη δομή αποτελεί τη σύγχρονη τάση στον τομέα υποστήριξης της μάθησης και της πληροφόρησης διεθνώς. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020».
'Ενα κτήριο πλήρως εναρμονισμένο με το περιβάλλον
Το ΚΕΠ χωροθετείται βορειανατολικά της Πανεπιστημιούπολης με τη μορφή ενός νέου γεωγραφικού στοιχείου. Ένας τεχνητός λόφος, παρομοίου σχήματος με τους παρακείμενους στην περιοχή, πέρα από το ρόλο που επιτελεί ως οικοδόμημα, εντάσσεται στο μορφολογικό παιγνίδι του φυσικού τοπίου της περιοχής, σε ένα ανοικτό διάλογο μαζί τους και ιδιαιτέρα του Άρωνα με το χαρακτηριστικό οροπέδιο, που δεσπόζει στη νότια πλευρά, απέναντι από τον ποταμό Καλόγερο. Ο τεχνητός λόφος περιβάλλει το «υπόσκαφο» κτήριο. Το κτήριο ανοίγεται μερικώς προς τα έξω με την νοτιοανατολική και βορειοδυτική όψη να αποτελούν τμήμα του πρανούς του τεχνητού λόφου.
3365637
«Κάθε βιβλιοθήκη αποτελεί χώρο γνώσης και έκφρασης είναι όμως και μάρτυρας της ιστορίας του τόπου σας. Ήθελα αυτό το έργο να μοιάζει με ποίηση, να είναι ένα έργο τέχνης», είπε ο διάσημος αρχιτέκτονας Ζαν Νουβέλ, στην τελετή των εγκαινίων.
Με μία έγχρωμη μεμβράνη σε αφηρημένη σύνθεση που επικαλύπτει όλα τα πρανή του τεχνητού λόφου και με έναν εντυπωσιακό λευκό θόλο που προβάλλει στο οροπέδιο ως επιστέγασμα, ο αρχιτέκτονας υπερβαίνει έναν απλοϊκό μιμητισμό του φυσικού τοπίου. Η μεμβράνη εξελίσσεται σε σύστημα ηλιοπροστασίας όταν καλύπτει τις εκτεθειμένες όψεις του κτηρίου. Ο σχεδιασμός του έργου, με όλα τα πλεονεκτήματα που πηγάζουν από τη βιοκλιματική προσέγγιση, υπαγορεύεται από τις αρχές εξοικονόμησης ενέργειας. Το κτήριο συνολικού εμβαδού περίπου 15.700 τμ αναπτύσσεται κατακόρυφα σε 5 επίπεδα.
Η οροφή της Βιβλιοθήκης (ολόκληρο το κυλινδρικό σχήμα), καλύπτεται από ένα διαφώτιστο θόλο. Η ιδιαίτερη αυτή διαφώτιστη κατασκευή, διαμέτρου περίπου 40 μέτρων, θα διαχέει το φυσικό φως στο μεγάλο αναγνωστήριο του 3ου ορόφου σε ελεγχόμενο επίπεδο για την οπτική άνεση των χρηστών. Στην κορυφή του θόλου, ένας ηλιοστάτης διαμέτρου 5 μέτρων θα κατευθύνει κατακόρυφα μία δέσμη φωτός μέχρι και το χαμηλότερο επίπεδο του κτηρίου. Ο ηλιοστάτης είναι μία περιστρεφόμενη εξειδικευμένη κατασκευή με περιστρεφόμενες περσίδες και φωταγωγό οροφής. Το φυσικό φως θα διαχέεται σε όλα τα αναγνωστήρια των χαμηλότερων επιπέδων μέσω ανάκλασης της δέσμης φωτός στην επιφάνεια ενός κώνου ύψους 24 μέτρων, που θα είναι χωροθετημένος στο κέντρο του εσωτερικού κεντρικού αίθριου.
