Η αλλαγή στην ηχητική κατεύθυνση γνωστών συγκροτημάτων που ξένισε τους οπαδούς τους, συνοδεύτηκε όμως από ξεχωριστή επιτυχία.
Στην classic σφαίρα ήταν και είναι εξαιρετικά σύνηθες το φαινόμενο της "κόντρας" μεταξύ 70s και 80s. Δύο εξ ορισμού διαφορετικές μεταξύ τους δεκαετίες και κατηγορίες, με τη μία να αποτελεί τη συνέχεια και επιστέγαση της british invasion των 60s, και την άλλη να επηρεάζεται από την εξέλιξη της τεχνολογίας και των μέσων, με το MTV και την κυριαρχία των synthesizers να μονοπωλούν το ενδιαφέρον του κόσμου, αλλά και των καλλιτεχνών. Η πασίγνωστη μουσική πλατφόρμα που έκανε πρεμιέρα το 1981, έδωσε μεγάλη βαρύτητα στον εμπορικό ήχο και στην μπαλάντα, διαχωρίζοντας ακόμα περισσότερο το rock σε κατηγορίες, κάτι που είχε διττό αποτέλεσμα. Αφενός groups τα οποία ξεκίνησαν παλαιότερα υπό την ίδια στέγη βρέθηκαν να απέχουν παρασάγγας όσον αφορά τις προτιμήσεις του κόσμου, αφετέρου groups που μεγαλούργησαν στον classic rock ήχο, άλλαξαν εντελώς ή μερικώς τον ήχο τους προς τη νέα αυτή κατεύθυνση, απογοητεύοντας σίγουρα ένα μέρος των παλιών fans τους, κερδίζοντας όμως και πολλούς καινούριους. Το αντικείμενο του εν λόγω άρθρου είναι οι πετυχημένες περιπτώσεις της τελευταίας κατηγορίας.
Γίνεται δε σαφές στη συνέχεια πως όλες αυτές οι περιπτώσεις έχουν ένα κοινό παρονομαστή. Το AOR. Ο όρος συναντάται είτε ως album oriented rock, ως arena rock αλλά και ως FM rock, περιγράφει δε τη μετεξέλιξη της power pop σε ένα format που έχει ως βάση περισσότερο το album παρά τα singles. Σε συνδυασμό με το συνεχές airplay στο ραδιόφωνο αλλά και την προβολή στο MTV, η μεταβολή στον ήχο για πολλά από τα groups των 70s αποτελούσε μονόδρομο. Καθώς σε αντίθετη περίπτωση, η έλλειψη πωλήσεων οδηγούσε σε αποπομπή από το label και νομοτελειακά σε διάλυση. Παρακάτω θα δούμε δέκα περιπτώσεις γνωστών συγκροτημάτων της δεκαετίας του 70, τα οποία στη συνέχεια άλλαξαν τον ήχο τους με επιτυχημένα κυρίως, αλλά και αμφιλεγόμενα σπανιότερα, αποτελέσματα. Σκοπίμως δε θα αναφερθούν περιπτώσεις όπως των Journey, REO Speedwagon και των Foreigner, η αλλαγή στον ήχο των οποίων ξεπέρασε τα στεγανά του AOR, κάνοντας τους παναμερικανικά μουσικά φαινόμενα τα οποία έχουμε την τύχη να απολαμβάνουμε μέχρι σήμερα. Μαζί και το Mr Roboto των Styx το οποίο αποτελεί ένα case study από μόνο του.
1) Chicago 1980-1991
Πάλαι ποτέ πρωτοπόροι του jazz fusion, από τα τέλη των 60s και για πολλά χρόνια, οι Chicago μας χάρισαν ουκ ολίγα διαμάντια του ήχου, με τα τρία πρώτα albums τους να είναι ασυναγώνιστα. Για το δε ντεμπούτο τους ως Chicago Transit Authority τα έχουμε πει. Το 1977, ο χαρισματικός κιθαρίστας τους Terry Kath, φανατικός των όπλων, θα αυτοπυροβοληθεί με πιστόλι το οποίο νόμιζε πως ήταν άδειο. Σκοτώθηκε απευθείας στην ηλικία των 31. Ύστερα από το θάνατο του, οι υπόλοιποι άλλαξαν ρότα, πιάνοντας τα 80s "από τα μαλλιά" και κυκλοφορώντας δίσκους οι οποίοι μπήκαν σε κάθε Αμερικανικό σπίτι. Τα hits διαδέχονταν το ένα το άλλο και με τα πολλά, με το AOR ως βασικό όχημα, οι Chicago συνεχίζουν μέχρι και σήμερα, έστω και χωρίς τον ιθύνοντα νου του παρελθόντος, τον σπουδαίο όσο και αμφιλεγόμενο Peter Cetera.
2) ZZ Top 1983-1992
Η δισκογραφία των ZZ Top από το 1971 κι έπειτα αποτελεί πραγματικό κειμήλιο του classic rock, αλλά και του southern, δύο είδη ανάμεσα στα οποία οι Billy Gibbons, Dusty Hill (RIP) και Frank Beard, εναλλάσσονταν με μαεστρία. Μέχρι και το El Loco, ο ήχος τους είχε ως βάση το μπαρουτοκαπνισμένο blues, με όλες τις rock προεκτάσεις που αυτό απέκτησε με τα χρόνια. Με το μπαμ του MTV αλλά και την κυκλοφορία του Eliminator, το συγκρότημα μετατράπηκε σε μια μηχανή παραγωγής hits (και πολλών extra χρημάτων). Ο ραδιοφωνικός ήχος, οι studio υπερπαραγωγές και ο τέρμα δουλεμένος ήχος, αφαίρεσαν σίγουρα κάτι από την παλιά γοητεία των ZZ Top, τους έδωσαν όμως πλήθος νέων οπαδών που αργά ή γρήγορα εντρύφησαν στον πλούτο του υλικού τους. Παρεμπιπτόντως, το Eliminator ξεκινούσε με Gimme All your Lovin και Sharp Dressed Man...
3) Cheap Trick 1983-1991
Οι Cheap Trick, μέχρι και το Dream Police του 1979, κυκλοφόρησαν μια σειρά από δίσκους, ανάμεσα στο classic rock και στην power pop, δείχνοντας ξεκάθαρα πως έχουν το κοκκαλάκι της νυχτερίδας όσον αφορά την παραγωγή ραδιοφωνικών και όχι μόνο hits. Δίσκοι όπως το ντεμπούτο, το εξαίρετο Heaven Tonight και φυσικά το Dream Police, μπολιάζουν τα καλύτερα στοιχεία του Marc Bolan με το hard rock, όπως το τελευταίο άρχισε να διαμορφώνεται από τα mid 70s κι έπειτα. Ωστόσο από το Next Position Please του 1983 κι έπειτα, η στροφή τους σε πιο AOR φόρμες, είναι δεδομένη. Η μουσική τους σίγουρα παραμένει επιτυχημένη και radio friendly, παρά το γεγονός ότι λείπει ίσως η φρεσκάδα του παρελθόντος. Η δε μεγάλη επιτυχία θα έρθει λίγο αργότερα, με το φοβερό Mighty Wings από το soundtrack του Top Gun.
4) Kansas 1980-1988
Όντας ίσως το μεγαλύτερο όνομα στο progressive rock της Αμερικανικής Ηπείρου, οι θρυλικοί Kansas άφησαν πίσω τους στα 70s πάταγο με εξαιρετικά albums, από τα οποία θα ξεχωρίσει πρωτίστως η δυάδα Leftoverture και Point of Know Return. Το δε δεύτερο περιείχε και το Dust in the Wind, η επιτυχία του οποίου έκανε γνωστό το όνομα τους σε εντελώς διαφορετικά ακροατήρια από αυτό που είχαν συνηθίσει στην αρχή. Ο πρωτομάστορας του υλικού εκείνου Kerry Livgren κάνει στροφή προς το Χριστιανισμό, ξαφνικά δε το υλικό των Kansas γίνεται εύπεπτο, πολύ πιο προσιτό, κάτι που φυσικά είχε ως αποτέλεσμα οι παραδοσιακοί fans να απομακρυνθούν. Σε κάθε περίπτωση όμως, δίσκοι όπως το Vinyl Confessions, το Drastic Measures, αλλά και το Power με τον Steve Morse (μετέπειτα Deep Purple) στην κιθάρα, αξίζουν την προσοχή όλων.
5) Kenny Loggins 1980-1988
Top Gun's συνέχεια και συναντάμε φυσικά τον Kenny Loggins, η φωνή του οποίου στο Danger Zone από το Top Gun μας είναι τόσο οικεία όσο και οι περισσότερες παιδικές/εφηβικές μελωδίες. Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1984, είχε ήδη γευτεί το νέκταρ της (πολύ μεγάλης) επιτυχίας με το Footloose, από το soundtrack της ομώνυμης ταινίας με τον Kevin Bacon. Η αρχή του Kenny Loggins ήταν παρόλα αυτά τελείως διαφορετική. Η αναγνώριση είχε έρθει σε μικρότερη κλίμακα με το γνωστό ντουέτο Loggins & Messina, στο οποίο συνεργαζόταν για μια σειρά από albums με τον James Messina, πρώην μέλος των Poco και Buffalo Springfield. Η μουσική του κυμαινόταν σε πιο folk rock μονοπάτια, με λίγα ξεσπάσματα αλλά και με δεδομένο το ταλέντο στη συγγραφή hits. Το πιο γνωστό παραμένει φυσικά το Your Mamma Don't Dance, που αργότερα διασκεύασαν επιτυχώς οι Poison αλλά και οι Y&T.
6) Rainbow 1979-1983
Εδώ τα πράγματα είναι λίγο πιο γνωστά, με την πρώτη περίοδο των Rainbow του Ritchie Blackmore να χαρακτηρίζεται από την επική διάθεση, τις πλούσιες ενορχηστρώσεις και φυσικά τη μεγαλοπρεπή φωνή του μακαρίτη Ronnie James Dio. Στη συνέχεια, τόσο με Graham Bonnet αλλά κυρίως με έναν από τους πλέον αμφιλεγόμενους τραγουδιστές του χώρου, τον Joe Lynn Turner, οι Rainbow πηγαίνουν σε πιο straight hard rock/AOR μονοπάτια, πολύ μακριά από τον ήχο κάποιου Stargazer ή Gates of Babylon. Σήμερα, με τα χρόνια της κυριαρχίας του group να έχουν περάσει προ πολλού, οι fans δείχνουν να ευχαριστιούνται και τις δύο περιόδους των Rainbow, δίνοντας φυσικά μια έμφαση στην περίοδο Dio. Το αποκορύφωμα της AOR φάσης του συγκροτήματος ήταν φυσικά το πανέμορφο Bent out of Shape, δίσκος που εκτός των άλλων έβγαλε κι ένα Street of Dreams.
7) Yes 1983-1991
Το συγκρότημα με τη μεγαλύτερη ίσως αλλαγή στον ήχο του, στο εν λόγω αφιέρωμα, οι Βρετανοί Yes αποτελούσαν την πεμπτουσία του progressive rock κάποτε, με 20λεπτα έπη, ιντερλούδια, σόλο πλήκτρων και γενικά όλο το πακέτο το οποίο από μόνο του αρκεί για να δικαιολογήσει όλο το punk ξέσπασμα. Ειδικά σε κλασικούς δίσκους όπως τα Fragile, Close to the Edge, Relayer και Tales from Topographic Oceans. Μετά την προσωρινή διάλυση του 1980, το νέο project του Chris Squire (RIP) υποτίθετο πως θα κινούταν στα μονοπάτια των Asia. Ωστόσο με πίεση της εταιρείας, το brandname των Yes αναστήθηκε για να στεγάσει τα νέα μουσικά πονήματα της ομάδας που είχε τρία αυθεντικά μέλη των Yes στη σύνθεση. Για τη νέα (τότε) φάση του group, υπάρχει ένα Owner of a Lonely Heart που αρκεί και περισσεύει για να την περιγράψει.
8) Rush 1982-1987
Κάτι αντίστοιχο με την περίπτωση των Yes έχουμε και με τους Καναδούς θρύλους Rush, με τη διαφορά πως ο progressive χαρακτήρας δε χάθηκε σε υπερβολικό βαθμό, παρά την μικρότερη διάρκεια των τραγουδιών και την εκτεταμένη χρήση πλήκτρων (θρυλική η παρέμβαση Lifeson για τη μετέπειτα κατάργηση τους). Το συγκρότημα δεν επιχείρησε να επαναλάβει την επιτυχία του Μoving Pictures, με τη συνταγή των επόμενων albums του να περιλαμβάνει πιο straight φόρμες, αύξηση των keyboards από τον Geddy Lee, ελαχιστοποίηση των riffs του Lifeson αλλά και χρήση ηλεκτρονικών τυμπάνων από τον Neil Peart. Σήμερα τα albums αυτά θεωρούνται ακόμα αμφιλεγόμενα, ωστόσο κρύβουν σίγουρα κάποιες πολύ δυνατές στιγμές, το δε Signals του 1982 παραμένει ένα από τα καλύτερα albums των Rush, που απλά είχε την ατυχία να διαδεχτεί έναν κολοσσό.
9) Blackfoot 1983-1984
Οι Blackfoot είναι μία από τις περιπτώσεις που μας κάνουν να αναρωτιόμαστε πως θα ήταν οι Lynyrd Skynyrd στα 80s, αν δεν είχε συμβεί το τραγικό δυστύχημα του 1977. Όντας μία από τις σκληρότερες southern rock μπάντες, η παρέα του Ινδιάνου Rickey Medlocke, αλλάζει εντελώς τον ήχο της και κυκλοφορεί δύο δίσκους που ακροβατούν ανάμεσα στο hard rock και το AOR των Foreigner/Journey. Βλέποντας τα Siogo και Vertical Smiles από απόσταση, γίνεται ίσως κατανοητό πως albums όπως τα Tomcattin' (τεράστιος και υποτιμημένος δίσκος) και Marauder θα ήταν πολύ δύσκολο να κυκλοφορήσουν στα mid 80s, από οποιοδήποτε southern group. Ευτυχώς για τους ίδιους αλλά και για εμάς, οι Blackfoot θα συνδυάσουν την αλλαγή στον ήχο του με δύο πολύ μεγάλα hits, τα πασίγνωστα Send me an Angel και Teenage Idol.
10) Bad Company 1986-1993
Για το τέλος η περίπτωση των Bad Company, ενός από τα μεγαλύτερα λαρύγγια που έβγαλε αυτή η μουσική, του μεγάλου Paul Rodgers. Δίσκοι των 70s όπως τα Bad Company και Straight Shooter έχουν μείνει στην ιστορία ως ο ορισμός του classic rock της εποχής, "βγάζοντας" μια πλειάδα από hits όπως Ready for Love, Bad Company, Can't Get Enough, Feel Like Makin Love και άλλα. Για το reunion του 1986, το συγκρότημα θα προσλάβει τον Brian Howe στη θέση του Rodgers, που είχε "φτιάξει" το όνομα του τραγουδώντας και περιοδεύοντας με τον Ted Nugent. Σύγχρονος (για την εποχή) καθαρός ήχος ραδιοφωνικού rock, μακριά από τον αντίστοιχο του παρελθόντος, προσπαθώντας να κλέψει λίγο από τη λάμψη νεότερων group της εποχής. Το Holy Water του 1990 αξίζει το κάτι παραπάνω, με το ομώνυμο και την μπαλάντα If you Needed Somebody να αποτελούν ύμνους του είδους.
