Κείμενο από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο
«ΑΝΩΤΕΡΑ ΒΙΑ/FORCE MAJEURE»****
Το φιλμ αποτελεί απόδειξη του ότι το ευρωπαϊκό σινεμά μπορεί να μιλήσει για το κακό που εμπεριέχεται στην ανθρώπινη ύπαρξη, όταν το Χόλιγουντ μπορεί να μιλήσει μόνο για το δαιμονικό που προέρχεται από το διάστημα. Δίκαια η «Ανωτέρα Βία» συγκαταλέγεται στις 9 υποψήφιες για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, ενώ είναι ήδη υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Το «ForceMajeure» έχει αποσπάσει το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής, Ένα Κάποιο Βλέμμα στο Διεθνές Φεστιβάλ Καννών του 2014. Αποτελεί επίτευγμα του 40χρονου Σουηδού Ruben Östlund, που βρίσκεται πίσω από την σκηνοθεσία και το σενάριο του φιλμ. Η Σουηδία ξάφνιασε ευχάριστα πέρυσι και με το «We are the best!»:
https://www.youtube.com/watch?v=fWWNd-eybN0
Η συγκυρία της τραγωδίας του «Norman Atlantic» και η συγκλονιστική εξιστόρηση της εμπειρίας του κου. Ανδρέα Οικονόμου iefimerida.gr/andreas-oikonomoy καθιστούν επίκαιρη την «Ανωτέρα Βία». Η υπόθεση θέλει μία οικογένεια Σουηδών να δραπετεύει για ένα 5μερο γεμάτο σκι στις Γαλλικές Άλπεις. Ο Τόμας είναι εργασιομανής. Η σύζυγός του Έμπα φαίνεται να είχε την πρωτοβουλία των διακοπών. Το σύγχρονο ζευγάρι των 40άρηδων συνοδεύονται από τα ανήλικα τέκνα τους Βέρα και Χάρι. Από την πρώτη μέρα η οικογένεια γίνεται μάρτυρας των ελεγχόμενων χιονοστιβάδων του χιονοδρομικού κέντρου, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι πελάτες του. Μία τέτοια χιονοστιβάδα προς στιγμήν δείχνει να ξεφεύγει από τον έλεγχο, προκαλώντας δυσάρεστες συνέπειες για την οικογένεια των Τόμας και Έμπα. Το ένστικτο της επιβίωσης κυριαρχεί. Στις μέρες που ακολουθούν στο χιονοδρομικό κέντρο κυριαρχεί η απογοήτευση, ο θυμός, η οργή, η ταραχή, η υποκρισία των γονέων σε σχέση με την ωριμότητα των τέκνων, η ταπείνωση, οι ενοχές, η ντροπή. Η γνωριμία της Έμπα με την φιλελεύθερη «Σάρλοτ» την ωθεί να αμφισβητήσει τις συντηρητικές της απόψεις περί του θεσμού της «αγίας οικογένειας». Ουσιαστικά αναρωτιέται αν θέλει να συνεχίσει να είναι παντρεμένη με τον Τόμας. Το περιστατικό επιβίωσης φαίνεται να επισπεύδει μια απόφαση που έπρεπε να παρθεί από καιρό. Ο σκηνοθέτης επισημαίνει ότι «οι στατιστικές δείχνουν ότι το πιο πιθανό είναι ένας άντρας να εγκαταλείψει την οικογένεια του σε μία κρίσιμη κατάσταση. Οι έρευνες που έχουν γίνει στα ναυτικά ατυχήματα δείχνουν ότι επιβιώνουν περισσότεροι άντρες από γυναίκες. Μόνη εξαίρεση ο Τιτανικός - και αυτό επειδή ο καπετάνιος είχε δώσει εντολή να πυροβολούν όσους άντρες επιχειρούν να μπουν στις σωστικές λέμβους πριν τα γυναικόπαιδα…». Στο τέλος της ταινίας οι γονείς αναγκάζονται να προκαλέσουν μία ελεγχόμενη κατάσταση κινδύνου, για να μην μείνει καταρρακωμένη στην συνείδηση των παιδιών η εικόνα του πατέρα-προστάτη τους. Τα καταφέρνουν, αλλά η τελική σκηνή έρχεται να επιβεβαιώσει ποιος κρατά τα λουριά της φαμίλιας.
Ο JohannesKuhnke υποδύεται τον δύσκολο ρόλο του ταπεινωμένου αρσενικού. Η προδομένη σύζυγος είναι η Lisa Loven Kongsli. Η ηρωίδα της θυμίζει τις μητέρες του «Norman Atlantic» και την Maria Belon, επιζήσασα στο τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού του 2004, που αποτυπώθηκε στο φιλμ «The Impossible»:
https://www.youtube.com/watch?v=Bgw394ZKsis
Ο Brady Corbet κρατά έναν μικρό ρόλο, αλλά μένει αξέχαστος, όπως και στην σκηνή της εμπορικής διαπραγμάτευσης του φιλμ «Saint Laurent: Η Χρυσή Εποχή», που παρουσιάστηκε στην Ελλάδα παραμονές Χριστουγέννων. Στα 19 του ξεχώρισε στα αμερικανικά «Funny Games» και συμμετέχει στο επερχόμενο «While We’re Young». Εμφάνιση πραγματοποιεί και ο Νορβηγός Kristofer Hivju ως «Ματς», γνωστός από το Game of Thrones, εξαιτίας του οποίου προφανώς δεν έχει ξυρίσει την μακριά κόκκινη γενειάδα του. Προκαλεί το γέλιο στην σκηνή της κρεβατομουρμούρας, που δεν γνωρίζει φύλο στην σημερινή εποχή. Άξια συγχαρητηρίων τα αδέρφια στη ζωή Clara και Vincent Wettergren ως «Βέρα» και «Χάρι» αντίστοιχα. Η σχετική μουσική του Βιβάλντι ακούγεται σε πλήθος σκηνών της ταινίας.
Αριστούργημα*****, Πολύ καλό****, Καλό***, Ενδιαφέρον**, Μέτριο*, Κακό
