Κριτική για το "TRASH/ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ"

Κριτική για το "TRASH/ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ"

Κείμενο από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο

«TRASH/ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ»***

Με αυτή την ταινία ο Βρετανός σκηνοθέτης Στίβεν Ντάλντρι καταξιώνεται ως ψυχογράφος της παιδικής ηλικίας. Μετά τα «Γεννημένος Χορευτής» και «Εξαιρετικά Δυνατά και Απίστευτα Κοντά» κάνει πρωταγωνιστές του τρία χαμίνια της χωματερής του Ρίο ντε Τζανέιρο. Μόνο που το παιχνίδι θησαυρού των Μπίλι Έλιοτ και Όσκαρ Σκελ δεν συγκρίνεται με το παιχνίδι ζωής και θανάτου των Ραφαέλ (Ρίκσον Τεβέζ), Γκάρντο (Εντουάρντο Λουίς), και Γκαμπριέλ (Γκαμπριέλ Γουαϊνστάιν).

Οι ανήλικοι τρωγλοδύτες ζουν σε μία σκουπιδόπολη. Σε ένα τοπίο πιο εφιαλτικό από τις παραγκουπόλεις. Η φαβέλα μοιάζει παράδεισος σε σύγκριση με το «σπίτι» των τριών παιδιών. Ξεδιαλέγουν καθημερινά σκουπίδια. Ζουν σε υπονόμους, παρέα με αρουραίους. Γονείς δεν υπάρχουν. Κάθε μέρα είναι ένας αγώνας επιβίωσης. Ο Ραφαέλ ανακαλύπτει μέσα στα σκουπίδια ένα πορτοφόλι. Ανήκε στον δεξί χέρι (Βάγκνερ Μούρα) του υποψήφιου δημάρχου της πόλης. Όταν η αστυνομία εξαπολύει επιχείρηση για την ανεύρεση του πορτοφολιού, ο Ραφαέλ και ο κολλητός του Γκόρντο, υποψιάζονται ότι το άψυχο αντικείμενο και το περιεχόμενό του αξίζουν πιο πολλά από τα εύρετρα, που τους υπόσχονται. Με την βοήθεια του Γκαμπριέλ προσπαθούν να λύσουν το μυστήριο.

Ο Ντάλντρι συνεργάζεται με τον Νεοζηλανδό σεναριογράφο Ρίτσαρντ Κέρτις (υποψήφιο για Όσκαρ πριν είκοσι χρόνια για το «Τέσσερις γάμοι και μια κηδεία»). Ο Κέρτις διασκευάζει το ομώνυμο βιβλίο του Άντι Μάλιγκαν. Ο Μάλιγκαν είχε εργαστεί εθελοντικά στην Βραζιλία ως καθηγητής Αγγλικών. Η ηθοποιός Ρούνι Μάρα υποδύεται την καθηγήτρια της αγγλικής γλώσσας των ανηλίκων της χωματερής. Πίσω από την ταινία κρύβεται η εταιρεία παραγωγής του Φερνάντο Μεϊρέγες («Η πόλη του Θεού», «Ο επίμονος κηπουρός»). Η μουσική του Αντόνιο Πίντο («Η πόλη του Θεού») πρωταγωνιστεί, όπως του συνθέτη Α.Ρ. Ραχμάν στο «SlumdogMillionaire». Το μοντάζ του Έλιοτ Γκράχαμ («Milk») κόβει την ανάσα. Τα κοστούμια ανήκουν στην Μπία Σαλγκάντο («Η πόλη του Θεού»). Σε δεύτερο ρόλο εμφανίζεται ο 75χρονος ακριβοθώρητος Μάρτιν Σιν. Στον ρόλο του «καλού» φυλακισμένου ακτιβιστή δικηγόρου ο Νέλσον Ζέβιερ, παρ’ ότι για το σενάριο η λέξη lawyer (δικηγόρος) ακούγεται σαν την λέξη liar (ψεύτης).

Οι πρωταγωνιστές είναι τα τρία ανήλικα καταπληκτικά παιδιά. Μπορεί οι ήρωες να είναι αγράμματοι, αλλά είναι πανέξυπνοι. Παρ’ ότι έχουν έναν Ιαβέρη (Σέλτον Μέλο) στο κατόπι τους, παλεύουν για το καλύτερο, σε μία πόλη που η αξία της ζωής τους είναι μηδενική. Δεν υπάρχει εδώ amber alert για την απαγωγή ενός άστεγου νέου. Κανένας δεν νοιάζεται για ένα βασανισμένο, υπό τους ήχους της Τραβιάτας, παιδί (στην πιο σκληρή σκηνή του έργου). Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν ενστάσεις για την γλαφυρή αποτύπωση της βίας προς παιδί. Παρόμοιες σκέψεις εγείρει και η σκηνή της θανάτωσης ενός βρέφους στον «Φύλακα της μνήμης». Από την άλλη αυτή είναι η πραγματικότητα της πόλης που θα φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2016. Μία πρωτεύουσα που ο πρωταγωνιστής δεν εμπιστεύεται αστυνομικό («Η αστυνομία θεωρεί τους φτωχούς σκουπίδια»). Μία πρωτεύουσα που μόλις πέρυσι σείστηκε από τις μαζικές διαδηλώσεις των πολιτών της. Το σοκαριστικό δεν είναι ότι οι νέες γενιές ζουν με τα σκουπίδια, αλλά ότι οι ίδιες καταλήγουν ακαθαρσίες της ζωής.

Αριστούργημα*****, Πολύ καλό****, Καλό***, Ενδιαφέρον**, Μέτριο*, Κακό