«13, όπως ο τυχερός της αριθμός»: Η Madame Tussauds παρουσιάζει τα νέα κέρινα ομοιώματα της Taylor Swift
«13, όπως ο τυχερός της αριθμός»: Η Madame Tussauds παρουσιάζει τα νέα κέρινα ομοιώματα της Taylor Swift
Ένα κείμενο με αφορμή άρθρο στην ιστοσελίδα της RAI.
Η βρετανική εταιρεία ψυχαγωγίας Madame Tussauds δημιούργησε 13 νέα κέρινα ομοιώματα της Taylor Swift, αντλώντας έμπνευση από τις ενδυματολογικές της εμφανίσεις στην παγκόσμια περιοδεία Eras Tour. Οι φιγούρες θα παρουσιαστούν ταυτόχρονα σε 13 πόλεις, σε τέσσερις ηπείρους.
Σύμφωνα με την επικεφαλής στυλίστρια Danielle Cullen, ο αριθμός 13 επιλέχθηκε όχι μόνο επειδή αποτελεί τον τυχερό αριθμό της Swift, αλλά και ως τρόπος απόδοσης τιμής στο εύρος και τη δυναμική της περιοδείας της.
Περισσότεροι από 40 καλλιτέχνες εργάστηκαν επί 14 μήνες για τη δημιουργία των ομοιωμάτων, τα οποία είναι ντυμένα με ακριβείς αναπαραγωγές κοστουμιών που φορέθηκαν επί σκηνής, με τη συμβολή γνωστών οίκων μόδας όπως Versace, Vivienne Westwood, Cavalli και Louboutin.
Η Taylor Swift, πέρα από τραγουδοποιός, έχει μετατραπεί σε πολιτισμικό σύμβολο παγκόσμιας εμβέλειας. Ενδιαφέρον έχει όμως το γεγονός ότι η τιμητική αυτή αναγνώριση (;) από τη Madame Tussauds δεν εστιάζει στο μουσικό ή δημιουργικό έργο της, αλλά κυρίως στην ενδυματολογική της ταυτότητα. Το τι φόρεσε, πού και πώς το παρουσίασε, γίνεται πλέον το επίκεντρο της αναπαράστασης — όχι το τι έγραψε, συνέθεσε ή ερμήνευσε.
Αυτή η επιλογή φανερώνει μια ευρύτερη μετατόπιση στον τρόπο με τον οποίο η σύγχρονη πολιτιστική βιομηχανία προσεγγίζει τα πρόσωπα και τα έργα. Η εικόνα προηγείται του περιεχομένου. Η αισθητική υπερισχύει του νοήματος. Η προσωπικότητα —ή, πιο σωστά, η επιμελώς κατασκευασμένη περσόνα— γίνεται εμπορεύσιμο προϊόν, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις ενός κοινού που καταναλώνει περισσότερο εικόνα και λιγότερο ουσία.
Η εμπορευματοποίηση της Taylor Swift, όπως και άλλων σύγχρονων καλλιτεχνών, δεν είναι κάτι νέο. Από την εποχή της Madonna και του Michael Jackson, η μουσική βιομηχανία επενδύει στην εικόνα όσο και στον ήχο. Ωστόσο, στις μέρες μας, αυτή η ισορροπία έχει πλέον διασαλευθεί υπέρ της πρώτης. Ο καλλιτέχνης παρουσιάζεται όχι κυρίως ως δημιουργός, αλλά ως brand, του οποίου η κάθε εμφάνιση, η κάθε στιλιστική επιλογή, η κάθε συνεργασία με έναν σχεδιαστή, φέρει οικονομική και πολιτιστική αξία.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος του μουσικού δημιουργού υποχωρεί μπροστά στον ρόλο του φορέα στιλ, της εικόνας που παράγει πολιτιστική κατανάλωση. Το έργο υποτάσσεται στην περσόνα. Και η τέχνη υποτάσσεται στη θεαματική της προβολή.
Η Madame Tussauds, ως ένας οργανισμός που καταγράφει ποιοι «μετρούν» στον δημόσιο πολιτισμικό χάρτη, δεν αποτυπώνει εδώ απλώς την επιτυχία της Swift. Αποτυπώνει τις προτεραιότητες μιας εποχής που αποζητά περισσότερο να μιμηθεί το στιλ παρά να κατανοήσει το περιεχόμενο.
Παρόμοιες εξελίξεις παρατηρούνται και σε άλλες μεγάλες προσωπικότητες της μουσικής βιομηχανίας. Η Beyoncé, για παράδειγμα, δεν είναι απλώς μια εξαιρετική τραγουδίστρια και performer έχει εξελιχθεί σε σύμβολο πολιτισμικής και κοινωνικής ταυτότητας. Μέσα από το άλμπουμ Lemonade και την περιοδεία Renaissance, η Beyoncé χρησιμοποιεί την αισθητική, τη μόδα και την σκηνική παρουσία της για να αναδείξει θέματα μαύρης ταυτότητας, ισότητας και ενδυνάμωσης των γυναικών (;). Η συνεργασία της με κορυφαίους οίκους μόδας, όπως Balmain και Mugler, καθώς και η προσεγμένη σκηνοθεσία των εμφανίσεών της, μετατρέπουν την καλλιτεχνική της παρουσία σε ένα πολύπλευρο πολιτισμικό γεγονός. Πως όμως μια μέση γυναίκα μπορεί να αναδειχθεί μέσα από δημιουργίες που κοστίζουν αστρονομικά ποσά;
Παράλληλα, η Rihanna έχει μετατοπίσει την κύρια δραστηριότητά της από τη μουσική στην επιχειρηματικότητα και τη μόδα. Η επιτυχία της εταιρείας καλλυντικών Fenty Beauty και της σειράς εσωρούχων Savage x Fenty, που εστιάζουν στην ένταξη και την ποικιλομορφία, την καθιστούν πρότυπο όχι μόνο καλλιτέχνη αλλά και επιχειρηματία. Η δημόσια εικόνα της, ενισχυμένη από συνεργασίες με πολυτελείς οίκους όπως η LVMH, υπογραμμίζει τη σημασία της εικόνας και της ταυτότητας ως στοιχεία του σύγχρονου brand.
Ο Harry Styles από την πλευρά του, συμβολίζει μια πιο πρόσφατη τάση: την αμφισβήτηση των παραδοσιακών έμφυλων ρόλων μέσα από το στυλ και την αισθητική του. Με εμφανίσεις που περιλαμβάνουν φούστες, πέρλες και έντονα χρώματα, σε συνεργασία με τον Gucci, προωθεί την αποδοχή της διαφορετικότητας και την αποδόμηση των στερεοτύπων. Η πολιτισμική του επιρροή δεν προέρχεται μόνο από τη μουσική, αλλά από το γεγονός ότι εκπροσωπεί μια πιο ανοιχτή, ποικιλόμορφη αντίληψη της ανδρικής ταυτότητας, με κολλάν, μπουτονιέρες κλπ.
Η εκτόπιση του καλλιτέχνη-δημιουργού από τον καλλιτέχνη-brand επιταχύνεται από την επέκταση των social media και την 24ωρη ψηφιακή προβολή. Μελέτες έχουν δείξει πως οι σύγχρονοι καλλιτέχνες επενδύουν τεράστιους πόρους στη διαχείριση της δημόσιας εικόνας τους, συχνά με στόχο την αφοσίωση των θαυμαστών μέσω ενός ελκυστικού lifestyle. Η αλληλεπίδραση με το κοινό γίνεται περισσότερο οπτική και συναισθηματική παρά αποκλειστικά ακουστική.
Από κοινωνιολογική σκοπιά, αυτό το φαινόμενο συνδέεται με την εμπορευματοποίηση της πολιτισμικής παραγωγής και την ταυτόχρονη μετατόπιση του ενδιαφέροντος από το περιεχόμενο στην επιφάνεια
Συνολικά, η σύγχρονη μουσική βιομηχανία δεν πουλά πλέον μόνο ήχους· πουλά πολιτισμικές αφηγήσεις με πρόσωπα-φορείς. Η Taylor Swift, η Beyoncé, η Rihanna και ο Harry Styles αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της μετατόπισης, όπου το καλλιτεχνικό έργο και η δημόσια εικόνα αποτελούν αλληλένδετα στοιχεία της πολιτισμικής επιρροής και οικονομικής επιτυχίας τους.
Δ.Φυλακτόπουλος έγινε χρήση εργαλείων ΑΙ 26/7/2025
