Μέτρα προστασίας από τον καύσωνα – Συστάσεις του υπ. Υγείας
Εγκύκλιο με οδηγίες για την πρόληψη των επιπτώσεων από την εμφάνιση υψηλών θερμοκρασιών εξέδωσε το υπουργείο Υγείας. Η θερμοκρασιακή έξαρση, σε συνδυασμό με αυξημένη υγρασία και άπνοια, ενδέχεται να επηρεάσει δυσμενώς την υγεία των πολιτών, ιδιαίτερα των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Συμπτώματα
Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος φτάνει σε επίπεδα που δεν είναι ανεκτά για τον ανθρώπινο οργανισμό, ενδέχεται να προκληθούν παθολογικές καταστάσεις ποικίλης βαρύτητας, όπως:
δυνατός πονοκέφαλος
ατονία
αίσθημα κόπωσης
τάση για λιποθυμία
πτώση της αρτηριακής πίεσης
ναυτία
έμετοι
ταχυπαλμία
Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί θερμοπληξία, η οποία εκδηλώνεται με:
πολύ υψηλή θερμοκρασία σώματος (άνω των 40,5°C)
ξηρό, κόκκινο και ζεστό δέρμα χωρίς εφίδρωση
ξηρή και πρησμένη γλώσσα
δυνατό πονοκέφαλο
ζάλη
σύγχυση
παραλήρημα
ταχύπνοια
σπασμούς
ή ακόμη και απώλεια συνείδησης
Η αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, δήλωσε σχετικά: «Σε περιόδους ακραίων καιρικών φαινομένων όπως οι καύσωνες, η προστασία της ανθρώπινης ζωής και της δημόσιας υγείας αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα. Καλούμε όλους τους πολίτες, ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους, να ακολουθήσουν πιστά τις οδηγίες προφύλαξης. Εργαζόμαστε σε πλήρη συντονισμό με τους εμπλεκόμενους φορείς για την αποτελεσματική πρόληψη και την ταχεία ανταπόκριση όπου χρειαστεί. Η φροντίδα του άλλου, ιδίως των ηλικιωμένων, των παιδιών και των ασθενών, είναι υπόθεση όλων μας».
Γενικές οδηγίες προφύλαξης
Συνιστάται:
παραμονή σε δροσερούς και κλιματιζόμενους χώρους
χρήση ελαφρών, ανοιχτόχρωμων ρούχων και καπέλου
αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και σωματικής δραστηριότητας από τις 11:00 έως τις 17:00
συχνά ντους
κατανάλωση ελαφριών γευμάτων και άφθονων υγρών – κατά προτίμηση νερού και φυσικών χυμών, με αποφυγή αλκοόλ.
σε περίπτωση έντονης εφίδρωσης, ενδέχεται να χρειαστεί πρόσθετη λήψη αλατιού, πάντα σε συνεννόηση με γιατρό.
Τα άτομα με χρόνια νοσήματα οφείλουν να επικοινωνήσουν με τον θεράποντα ιατρό τους για ενδεχόμενες αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή. Η φροντίδα των ηλικιωμένων είναι υψίστης σημασίας, με καθημερινή επικοινωνία και στήριξη. Οι χώροι εργασίας και τα ιδρύματα που φιλοξενούν ευάλωτες ομάδες (π.χ. νεογνά, παιδιά, ηλικιωμένους, ΑμεΑ) πρέπει να διαθέτουν κλιματιστικά ή ανεμιστήρες και επαρκή αερισμό.
Πρώτες Βοήθειες σε περίπτωση θερμοπληξίας (μέχρι τη μεταφορά στο νοσοκομείο):
Μεταφορά του ατόμου σε δροσερό, ευάερο και σκιερό μέρος ή κατά προτίμηση σε κλιματιζόμενο χώρο.
Αφαίρεση των ρούχων.
Τοποθέτηση παγοκύστεων ή δροσερών επιθεμάτων στον λαιμό, στις μασχάλες και στη βουβωνική χώρα.
Εμβάπτιση σε μπανιέρα με κρύο νερό, δροσερό ντους ή ψεκασμό με νερό.
Παροχή δροσερών υγρών σε μικρές γουλιές, εφόσον το άτομο έχει τις αισθήσεις του.
Άμεση κλήση για ιατρική βοήθεια και διακομιδή σε νοσηλευτικό ίδρυμα.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τις υψηλές θερμοκρασίες
ηλικιωμένοι
μωρά και μικρά παιδιά
έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες
άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα
άτομα που εργάζονται ή ασκούνται έντονα σε ζεστό περιβάλλον
άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθειες, αιμοσφαιρινοπάθειες, νεφροπάθειες, ηπατοπάθειες, ψυχική νόσο, άνοια, αλκοολισμό ή κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κ.λπ.)
άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα (διάρροια ή/και έμετο)
άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους, όπως π.χ. διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων). Ιδιαίτερα κατά την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.
Οι κλιματιζόμενοι χώροι που θα είναι ανοιχτοί στο δήμο Αθηναίων
Παράλληλα, λειτουργούν οι κλιματιζόμενοι χώροι προστασίας του Δήμου Αθηναίων, ενόψει των ιδιαίτερα υψηλών θερμοκρασιών που αναμένεται να φέρει το κύμα καύσωνα.
Συγκεκριμένα, επτά (7) Λέσχες Φιλίας, μία σε κάθε Δημοτικό Διαμέρισμα, θα λειτουργούν ως κλιματιζόμενοι χώροι προστασίας λόγω καύσωνα, καθημερινά από 09:00 π.μ. έως 09:00 μ.μ. Οι διαθέσιμοι χώροι είναι οι εξής:
Λέσχη Φιλίας Αγίου Παύλου – Μαμούρη & Δύμης | Τηλ. 210 8223946
Λέσχη Φιλίας “Η Ανάληψη του Κυρίου” Νέου Κόσμου – Χελντράιχ 15 | Τηλ. 210 9240403
Λέσχη Φιλίας Βοτανικού – Κοζάνης 4 | Τηλ. 210 3423716
Λέσχη Φιλίας Κολοκυνθούς – Αίμονος 9 & Άστρους | Τηλ. 210 5140877
Λέσχη Φιλίας Αγίου Ελευθερίου – Αχαρνών 372 | Τηλ. 210 2012334
Λέσχη Φιλίας Κυψέλης – Σκύρου & Καυκάσου | Τηλ. 210 8815877
Λέσχη Φιλίας Αμπελοκήπων – Πανόρμου & Βαθέος | Τηλ. 210 6459890
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Δήμος Αθηναίων στο πλαίσιο του σχεδίου Πολιτικής Προστασίας:
Κλιμάκια επιφυλακής των Διευθύνσεων Καθαριότητας και Πρασίνου πραγματοποιούν 24ωρες περιπολίες.
Η Δημοτική Αστυνομία επιτηρεί περιοχές αυξημένου κινδύνου, τόσο από εδάφους όσο και από αέρος με drones.
Θερμικές κάμερες παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο τις μεταβολές της θερμοκρασίας σε μεγάλους χώρους πρασίνου στο κέντρο της πόλης.
Υδροφόρες του Δήμου βρίσκονται επίσης σε διαρκή επιφυλακή.
Το Κέντρο Επιχειρήσεων της Δημοτικής Αστυνομίας λειτουργεί σε 24ωρη βάση για τον συντονισμό με την Πυροσβεστική και άλλες αρμόδιες αρχές.
Ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται και στα αδέσποτα ζώα της πόλης: 100 ειδικές ποτίστρες έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα σημεία της Αθήνας, με ευθύνη των αρμόδιων υπηρεσιών και τη συνεργασία φιλοζωικών σωματείων. Καλούμε τους πολίτες να συμβάλλουν, φροντίζοντας να παραμένουν γεμάτες με φρέσκο, δροσερό νερό.
Τι είναι ο καύσωνας;
Ο καύσωνας είναι η περίοδος του καλοκαιριού που η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση με τον μέσο όρο. Η ύπαρξη αυξημένων επιπέδων υγρασίας καθιστά τις υψηλές θερμοκρασίες πιο επικίνδυνες για τον οργανισμό μας.
Ποια νοσήματα προκαλούνται από την έκθεση σε αυξημένες θερμοκρασίες στον καύσωνα;
Οι υψηλές θερμοκρασίες του καύσωνα προκαλούν, κυρίως, δύο παθήσεις: Την ηλίαση (θερμική εξάντληση) και τη θερμοπληξία.
Ο οργανισμός μας, για να λειτουργεί σωστά, πρέπει να διατηρεί στο εσωτερικό του μία σταθερή θερμοκρασία. Σε περιπτώσεις που αυτή αυξάνεται προσπαθεί να αποβάλει την περίσσεια θερμότητα κυρίως με τον ιδρώτα. Όταν, όμως, στο περιβάλλον υπάρχει υπερβολική ζέστη, αυτός ο μηχανισμός δεν επαρκεί για τη μείωση τη θερμοκρασίας του οργανισμού μας. Η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματός μας μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον εγκέφαλο και σε άλλα ζωτικά όργανα.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Από την αυξημένη θερμοκρασία κινδυνεύουν περισσότερο οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά και όσοι πάσχουν από χρόνια καρδιαγγειακά ή αναπνευστικά νοσήματα (όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια). Κίνδυνο μπορεί να διατρέξουν ακόμα και νεότεροι άνθρωποι όταν αθλούνται ή εκτελούν έντονες σωματικές εργασίες την περίοδο ενός καύσωνα, καταναλώνουν αλκοόλ, δεν προστατεύονται από τον ήλιο και δεν προσλαμβάνουν αρκετά υγρά.
Πότε είναι αυξημένος ο κίνδυνος στον καύσωνα;
Όταν υπάρχουν αυξημένα επίπεδα υγρασίας.
Όταν αθλούμαστε ή εκτελούμε κάποια έντονη σωματική εργασία την περίοδο του καύσωνα.
Σε κατανάλωση αλκοόλ.
Σε χρήση φαρμάκων που προκαλούν απώλεια υγρών, π.χ. διουρητικών.
Όταν δεν προσλαμβάνουμε αρκετά υγρά.
Όταν υπάρχει παχυσαρκία.
Όταν υπάρχουν καρδιολογικά ή αναπνευστικά προβλήματα.
Τι είναι η ηλίαση (θερμική εξάντληση) και τι η θερμοπληξία;
Η έκθεση στις υψηλές θερμοκρασίες στον καύσωνα μπορεί να οδηγήσει από την ηλίαση στη θερμοπληξία.
Κατά την ηλίαση η άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος και η απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών οδηγεί στα εξής συμπτώματα:
Έντονη αδιαθεσία και αδυναμία.
Λιποθυμικές τάσεις – υπόταση.
Κεφαλαλγία, ζάλη.
Μυϊκές κράμπες.
Έντονη δίψα.
Εφίδρωση με πιθανώς κρύο δέρμα.
Ταχυκαρδία
Αν τα συμπτώματα της ηλίασης δεν αντιμετωπιστούν γρήγορα τότε μπορεί να συμβεί θερμοπληξία στην οποία, επιπλέον, υπάρχουν:
Απώλεια συνείδησης, σύγχυση και αποπροσανατολισμός.
Μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος (≥40 to 41°C).
Τρόποι προστασίας από τον καύσωνα
Ο καλύτερος τρόπος προστασίας από τον καύσωνα είναι η ενημέρωση και η εφαρμογή των παρακάτω οδηγιών:
Αποφύγετε την έκθεση σε αυξημένες θερμοκρασίες (π.χ. εξωτερικοί χώροι ή ηλιοθεραπεία) και παραμείνετε σε μέρη δροσερά και κλιματιζόμενα.
Αποφύγετε μέρη όπου επικρατεί συνωστισμός.
Αναβάλλετε την εργασία ή την άσκηση σε εξωτερικούς χώρους.
Μειώστε τις άσκοπες μετακινήσεις για εργασία ή αναψυχή.
Φορέστε άνετα, ελαφριά, ανοιχτόχρωμα ρούχα και χρησιμοποιήστε καπέλο και γυαλιά ήλιου.
Φροντίστε να είστε επαρκώς ενυδατωμένοι πριν την έξοδο από το σπίτι ή την εργασία και να πίνετε άφθονα υγρά (νερό και χυμούς φρούτων) όσο βρίσκεστε σε εξωτερικούς χώρους.
Αποφύγετε το αλκοόλ και τα βαριά γεύματα.
Φροντίστε η διατροφή σας να αποτελείται από ελαφρά και μικρά γεύματα, φρούτα και λαχανικά. Αποφύγετε τις λιπαρές τροφές.
Εάν αισθανθείτε την παραμικρή αδιαθεσία αναζητήστε άμεσα έναν κλιματιζόμενο χώρο, πιείτε αρκετά υγρά και εάν είναι δυνατόν κάντε ένα χλιαρό ντους. Διαφορετικά τοποθετείστε υγρά επιθέματα στο κεφάλι και τον λαιμό.
Εάν πάσχετε από χρόνια καρδιαγγειακά ή αναπνευστικά νοσήματα να είστε επιπλέον προσεκτικοί την περίοδο του καύσωνα και να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας. Συμβουλευτείτε τον για πιθανές επιπλέον ειδικές οδηγίες την περίοδο του καύσωνα.
Προστατεύστε τα μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους μετακινώντας τους σε δροσερούς και κλιματιζόμενους χώρους. Φροντίστε να υπάρχει επίβλεψή τους όσο διαρκεί το φαινόμενο του καύσωνα.
Εάν γνωρίζετε ότι υπάρχουν ηλικιωμένοι μόνοι τους σε γειτονικά διαμερίσματα ή οικίες μεριμνήστε ώστε να υπάρχει επικοινωνία και να τους έχουν παρασχεθεί τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για τον καύσωνα. Με το ενδιαφέρον σας μπορεί να σώσετε μια ζωή.
Οι ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα έχουν επιπλέον κίνδυνο σε περίπτωση καύσωνα;
Οι ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα, όπως άσθμα και Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, διατρέχουν επιπλέον κίνδυνο την περίοδο του καύσωνα. Για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να ακολουθούν τις γενικές οδηγίες προστασίας, να λαμβάνουν την καθημερινή αγωγή τους και να τους δίνονται σαφείς οδηγίες σε περίπτωση που αναπτύξουν συμπτώματα όπως δύσπνοια και βήχα.
