Γύρω σε κάθε βλέμμα το συρματόπλεγμα...» . Αυτοί οι στίχοι γράφτηκαν από τον Γιάννη Ρίτσο στη Λήμνο πριν από 70 τόσα χρόνια. Εκεί βρισκόταν ο ποιητής, από τον Δεκέμβριο τού 1948 ως τον Φεβρουάριο τού 1949. Και όχι φυσικά για διακοπές, αλλά ως πολιτικός κρατούμενος σε μια άγρια, ταραγμένη εποχή. 25 χρόνια αργότερα, ο συνθέτης Χρήστος Λεοντής, έχοντας ζήσει στην Αθήνα τα γεγονότα τής Νομικής, μελοποιεί το «Καπνισμένο τσουκάλι» και την ποίηση τού Ρίτσου, σαν «ανοιχτό παράθυρο μέσα στη λιακάδα». Και με ερμηνεύτρια την Ελένη Μαντέλου παρουσιάζει ολόκληρο τον κύκλο στην «Αγρύπνια», πλακιώτικη μπουάτ που ο ίδιος είχε τότε δημιουργήσει. Μια δική του συναυλία προγραμματισμένη για τις 26 Νοεμβρίου τού 1973 ματαιώνεται, καθώς μεσολαβούν τα γεγονότα τού Πολυτεχνείου.
Ο κύκλος τραγουδιών «Tο καπνισμένο τσουκάλι» θα κυκλοφορήσει πια σε δίσκο στην Μεταπολίτευση, με τον Νίκο Ξυλούρη βασικό ερμηνευτή και με την Τάνια Τσανακλίδου δίπλα του, νέα δύναμη στο τραγούδι. Όμως ο συνθέτης θέλει στον δίσκο και τον ποιητή να απαγγέλλει. Ο Ρίτσος αρνείται στην αρχή και προτείνει τον έμπειρο, αλλά πολυχρησιμοποιημένο Μάνο Κατράκη. Όταν ευτυχώς το ξανασκέφτεται, λέει να δοκιμάσει.
Ο δίσκος βγαίνει τελικά με τη φωνή τού ποιητή το 1975. Λίγο μετά, εμείς με τον Μιχάλη Παπανικολάου σκηνοθέτη, ετοιμάζουμε για την ΕΡΤ το τηλεοπτικό πορτρέτο τού Νίκου Ξυλούρη και στην μπουάτ «Αποσπερίδα» τής οδού Σίνα, βρίσκουμε τον Νίκο να τραγουδάει ζωντανά «Τούτες τις μέρες ο άνεμος μάς κυνηγάει, μάς κυνηγάει». Το βίντεο από εκείνη την «Μουσική βραδιά», το ανεβάσαμε ήδη στο f/b και στο you tube, στις 17 Νοεμβρίου τού 2015.
Τώρα θα έχετε την ευκαιρία να ξανακούσετε το ίδιο αυτό τραγούδι, από μιαν άλλη πολύ σπουδαία φωνή. Την Νένα Βενετσάνου. Η Νένα το τραγούδησε, επίσης ζωντανά το 1995, σε ένα άλλο αφιέρωμα τής ΕΡΤ, αυτή τη φορά στον Χρήστο Λεοντή. Η εκπομπή, όπως και ολόκληρη η σειρά «Μουσικά πορτρέτα», είχε την υπογραφή και την σφραγίδα της Δάφνης Τζαφέρη.