Το 1946 ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν ένα γοητευτικό αγόρι λίγο πάνω από τα είκοσι. Δίπλα στον Κάρολο Κούν και την κυρία Κατερίνα είχε κιόλας γράψει τις πρώτες του μουσικές για το θέατρο, στα 18 του είχε γράψει και το πρώτο του τραγούδι, το Ήρθε βοριάς, ήρθε νοτιάς.
Τότε, με τον Τσαρούχη οδηγό ο Χατζιδάκις συνειδητοποιούσε το λυρισμό της γειτονιάς του κι απ'τον Ελύτη μάθαινε τη λατρεία του Ελληνικού Ήλιου. Ο Σεφέρης και ο Γκάτσος θα τού γνώριζαν τη δυσκολία και τη σοφία της Ελληνικής γης. Και τα ρεμπέτικα θα τον φέρνανε σε περιοχές αυστηρές και αληθινές, καθώς παράλληλα, ο ίδιος θα σπούδαζε τον έρωτα και την ποιητική λειτουργία του καιρού του.
Δικά του λόγια είναι όλα αυτά, που τα διαβάζω στο εξώφυλλο του δίσκου με τις Πασχαλιές μέσα απ'τη νεκρή γη. Φυσικά και για το σινεμά της εποχής είχε πολλά να θυμηθεί ο Μάνος. Ίνδαλμά του, μού είχε πει, ήταν η Αυστρογερμανίδα χορεύτρια Λα Γιάνα, πού το εξωτικό της όνομα σήμαινε «σαν λουλούδι». Το 1940 πέθανε η κοπέλλα, έτσι ξαφνικά από πνευμονία, ετών 35. Τότε ακόμα ο Χατζιδάκις ήταν στον κινηματογράφο μόνο θεατής. Το 1946 στα 21 του, θα έγραφε και την πρώτη μουσική του για ταινία. Για τους Αδούλωτους σκλάβους, που θα γύριζε στην εταιρία Νόβακ Φιλμ, ο Βίων Παπαμιχάλης, κινηματογραφικός κριτικός αργότερα και γενικώς παράγοντας. Για τα τραγούδια της ταινίας Επιχείρηση Απόλλων μαζί του συνεννοήθηκα. Όμως τώρα θα σάς μιλήσω για τους Αδούλωτους σκλάβους.
Αφηγούνταν μια ιστορία αντίστασης στην περίοδο της Γερμανικής Κατοχής, που η ανάμνησή της ήταν νωπή ακόμα, μόνο δυο χρόνια είχαν περάσει που είχαν φύγει οι Γερμανοί. Σύμφωνα με το σενάριο, λοιπόν, μια παρέα νέων παιδιών ετοιμάζει μια ερασιτεχνική θεατρική παράσταση, όταν στη ζωή τους μπαίνει ο πόλεμος. Το έργο που έχουν διαλέξει είναι το Όνειρο καλοκαιριάτικης νύχτας του Γουίλιαμ Σαίξπηρ κι ένα από τα παιδιά είναι η 23χρονη Έλλη Λαμπέτη, που κάνει κι αυτή εδώ το κινηματογραφικό ντεμπούτο της. Σε δυο σκηνές είναι πραγματικά εξαιρετική. Στην ταινία όμως υπάρχει και τραγούδι, που ερμηνεύει με σοπρανίζουσα φωνή η ωραιοτάτη Ιωάννα Άλβα σε μια σκηνή-κλειδί, καθώς τραγουδίστρια και πιανίστας συνωμοτούν, μεταφέροντας κρυφά αντιστασιακά μηνύματα.
Το τραγούδι που έχει τίτλο Αργεί, νά'ρθει το πρωί είναι το πρώτο-πρώτο κινηματογραφικό τραγούδι τού Μάνου Χατζιδάκι. Κι όσο για την Ιωάννα Άλβα, την γνώρισα από κοντά κάπως αργά, στα χρόνια πια τού '80, κάποιο μεσημέρι στην είσοδο της ΕΡΤ στην Αγία Παρασκευή. Μού συστήθηκε με το όνομα του τελευταίου της συζύγου της, Καππάτου. Ήταν ακόμα πάρα πολύ ωραία και είχε χαρεί που θυμόμουν όχι μόνο την ίδια, αλλά και τα τραγούδια της, μεγάλες επιτυχίες κάποτε. Το βάλς Πότε μα πότε, πότε έρωτά μου εσύ, πρώτε ή το φοξ Αχ, πότε θε' νά'ρθει η Κυριακή, να σε δω ξανά, να με δεις κι εσύ. Δική της επιτυχία και η σάμπα Κάνε υπομονή μέχρι νά'ρθει καλοκαίρι.
Εδώ όμως τώρα, είπαμε. Η Ιωάννα Άλβα τραγουδά κινηματογραφικό, πρώιμο Χατζιδάκι.
