Το "Paranoid" είναι ένα τραγούδι του αγγλικού heavy metal συγκροτήματος Black Sabbath, που κυκλοφόρησε το 1970 από το δεύτερο στούντιο άλμπουμ του συγκροτήματος Paranoid (1970). Είναι το πρώτο single του άλμπουμ, ενώ το B-side είναι το τραγούδι «The Wizard». Έφτασε στο νούμερο 4 στο UK Singles Chart και στο νούμερο 61 στο αμερικανικό Billboard Hot 100.
Ήταν η πρώτη single κυκλοφορία των Black Sabbath, που κυκλοφόρησε έξι μήνες μετά την κυκλοφορία του ομώνυμου άλμπουμ τους. Ο μπασίστας των Black Sabbath Geezer Butler (από το περιοδικό Guitar World , Μάρτιος 2004):
Πολλά από το άλμπουμ Paranoid γράφτηκαν την εποχή του πρώτου μας άλμπουμ, Black Sabbath . Ηχογραφήσαμε το όλο θέμα σε περίπου 2 ή 3 μέρες, ζωντανά στο στούντιο. Το τραγούδι «Paranoid» γράφτηκε ως εκ των υστέρων. Βασικά χρειαζόμασταν ένα υλικό πλήρωσης 3 λεπτών για το άλμπουμ και ο Tony βρήκε το riff . Έκανα γρήγορα τους στίχους και ο Ozzy τους διάβαζε καθώς τραγουδούσε.
Το τραγούδι είναι E πεντατονικό και χρησιμοποιεί μόνο ένα "root/5th" diad ως συγχορδίες. Το σόλο κιθάρας είναι ένα στεγνό σήμα στο αριστερό κανάλι, το οποίο επιδιορθώνεται μέσω ενός διαμορφωτή δακτυλίου και δρομολογείται στο δεξί κανάλι. αυτό το εφέ χρησιμοποιήθηκε ξανά στο τραγούδι του 1978 "Johnny Blade".
Σύμφωνα με τα σωζόμενα στιχουργικά φύλλα, το "Paranoid" είχε κάποτε τίτλο "The Paranoid".
Το "Paranoid" που έγινε και τελικά το όνομα του άλμπουμ, κάπως ασυνήθιστα η λέξη paranoid δεν αναφέρεται ποτέ στους στίχους. Αρχικά το συγκρότημα ήθελε να ονομάσει το άλμπουμ War Pigs σύμφωνα με το ομώνυμο τραγούδι , αλλά η δισκογραφική εταιρεία τους έπεισε να χρησιμοποιήσουν το "Paranoid" επειδή ήταν λιγότερο προσβλητικό.
Προκάλεσε διαμάχη για την προφανώς ενθάρρυνση της αυτοκτονίας, όπως το τραγούδι " Suicide Solution ". Συγκεκριμένα, ο στίχος «Σου λέω να χαίρεσαι τη ζωή» ακούστηκε λάθος ως «Σου λέω να βάλεις τέλος στη ζωή σου».
