Από τον Κώστα Ζουγρή
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία σίγουρα θα θυμούνται το πόσο συχνά απασχολούσε την καθημερινή ζωή, με διάφορες προφάσεις, η μαγεία, μέσω της οποίας αρκετοί κάτοικοι του κόσμου μας προσπαθούσαν να πετύχουν διάφορες επιδιώξεις τους ή, από την άλλη πλευρά, προσπαθούσαν να δικαιολογήσουν τα... αδικαιολόγητα για τα επιτεύγματα άλλων που τα θεωρούσαν εξωπραγματικά.
Οι περισσότεροι άνθρωποι συχνά σαγηνεύονται από την ιδέα της πραγματοποίησης του ανέφικτου, έστω και αν αυτό θα ήταν υποχρεωμένοι να το προσπαθήσουν μέσω διαδικασίας που δεν είναι από τις συνηθισμένες.
Ακόμα και σήμερα η μαύρη μαγεία έχει φίλους σε αρκετές από τις περιοχές του πλανήτη μας και πάνω απ' όλα συνεχίζει να εντυπωσιάζει μικρούς και μεγάλους μέσα από διάφορες μορφές τέχνης, όπως ο κινηματογράφος και η μουσική.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι βέβαια τα βιβλία και οι κινηματογραφικές ταινίες της σειράς Harry Potter, που έχουν καταρρίψει κάθε προηγούμενο ρεκόρ.
Είναι άπειρες οι ταινίες βέβαια που στηρίζονται, από πλευράς σεναρίου, σε διάφορα μαγικά τρικ. Αλλωστε η τεχνολογία σήμερα παρέχει όλες τις δυνατότητες στον κινηματογράφο να δημιουργήσει πράγματα και καταστάσεις που ξεφεύγουν από τον ανθρώπινο νου.
Η πρώτη πετυχημένη σχέση κινηματογράφου και μουσικής που είχε να κάνει με τη μαγεία ήταν το 1930, όταν Ο Μάγος του Οζ μάς έκανε γνωστή την Judy Garland, παρουσιάζοντας παράλληλα τραγούδια, χαρακτήρες και εικόνες που θα μας κρατούσαν συντροφιά για αρκετές δεκαετίες.
Ο μεγάλος κίτρινος δρόμος θα γίνει το τραγούδι Goodbye yellow brick road στο ομώνυμο άλμπουμ του Elton John. Η μάγισσα της ταινίας θα μεταφερθεί στο τραγούδι των Fifth Estate, Ding-Dong! The witch is dead, σε μια μελωδία που είναι δανεισμένη από τον Praetorius και γράφτηκε τον 17ο αιώνα. Ο Σιδερένιος Ανθρωπος θα γίνει το Tin man των America. Το συγκρότημα των Toto θα πάρει το όνομά του από το σκυλάκι της ταινίας και η Judy Garland, στον ρόλο της Dorothy Gale, θα τραγουδήσει και θα κερδίσει το βραβείο Οσκαρ με το Over the rainbow.
Στο χώρο της κλασικής μουσικής συχνά η μαγεία παίζει ρόλο στην πλοκή των συνθέσεων, ειδικά σε διάφορες όπερες, όπως οι: Die zaberflote (Μαγεμένος αυλός) του Mozart (1791), The magic mirror (μονόπρακτη όπερα του Gustav Holst, ο οποίος έγραψε το 1920 και τη μουσική μπαλέτου Α magic hour) και Magic opal, όπερα σε δύο πράξεις του Ισπανού Isaac Albeniz.
https://www.youtube.com/watch?v=YuBeBjqKSGQ
Στην ελληνική μουσική: Η μαγική πόλις, ταινία του Νίκου Κούνδουρου, οδήγησε στο τραγούδι Μια πόλη μαγική του Μάνου Χατζιδάκι. Ο Μάνος έχει γράψει και Το μαγικό χαλί (ερμ.: Φλέρυ Νταντωνάκη). Τον ίδιο τίτλο έχουν και τα τραγούδια των Γιώργου Δημητριάδη και Νίκου Καρβέλα, (ερμ.: Αννα Βίσση). Μάγισσα - Απόστολος Χατζηχρήστος. Οι Αραπίνες (1946) του Βασίλη Τσιτσάνη είχαν κυκλοφορήσει το 1939 με τον τίτλο Μάγισσα της Αραπιάς και ερμηνευτές τους Στράτο Παγιουμτζή και τον ίδιο τον συνθέτη, που έχει γράψει και το Μάγισσα της Βαγδάτης (1946) για τον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Το 1939 θα κυκλοφορήσει και το Σαν μαγεμένο το μυαλό μου φτερουγίζει του Μπαγιαντέρα. Το 1951 ο Τάκης Μωράκης ανακαλύπτει τις Σεϊχέλλες και με τους στίχους του Κώστα Κοφινιώτη μάς προτρέπει να πάμε Σε μαγικά νησιά με το Τρίο Κιτάρα.
https://www.youtube.com/watch?v=uxTfIpNMJ1I
Στη σύγχρονη εποχή τραγούδια για μάγους έγραψαν, μεταξύ άλλων, οι Σταμάτης Κραουνάκης, Σωκράτης Μάλαμας, Αλκίνοος Ιωαννίδης - Ηρθε ένας μάγος, Γιάννης Σαββιδάκης - Δέκα μάγισσες, Νίκος Αντύπας Μάγισσα (ερμ.: Χάρις Αλεξίου), Μάγισσες της Λένα Πλάτωνος, Μάγεψες τη νύχτα-Γλυκερία, Μαγική εικόνα-Μανώλης Φάμελλος, Το μαγισσάκι σε στίχους του Οδυσσέα Ελύτη με τη Νένα Βενετσάνου, Μαγεμένο σκηνικό με τον Μανώλη Λιδάκη σε στίχους Αντώνη Ανδρικάκη και πολλά ακόμη, που λόγω χώρου δεν μπορούν να δημοσιευτούν.
Στην ξένη μουσική είναι σχεδόν αδύνατο να απαριθμήσει κανείς όλα τα τραγούδια που αναφέρονται με διάφορους τρόπους στη μαγεία (συνήθως μεταφορικά), μάλλον θα πρέπει να είναι μάγος. Παρ' όλα αυτά στη λίστα που ακολουθεί θα γίνει προσπάθεια να αναφερθούν τα πιο σημαντικά, που για διάφορους λόγους έγραψαν τη δικιά τους ιστορία, όπως το Black magic woman των Fleetwood Mac, που γνώρισε μία εντυπωσιακή ερμηνεία από το συγκρότημα του Carlos Santana (1968), το Magic carpet ride των Steppenwolf (1968) ήταν μία μεγάλη επιτυχία, την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και το Magic bus των Who, που για πολλούς είναι ακόμη ένα μαγεμένο τραγούδι. Στο δικό τους Magic bus αναφέρονται βέβαια και οι Τρύπες στο τραγούδι τους Ταξιδιάρα ψυχή.
https://www.youtube.com/watch?v=U4WiyxXpyZc
Από την ταινία Xanadu του 1980 ήταν η μεγάλη επιτυχία της Olivia Newton-John Magic, ενώ με τον ίδιο τίτλο ξεχώρισαν τραγούδια με τους Cars, Bruce Springsteen και Pilot.
Με τη μαύρη μαγεία ασχολήθηκε και ο Jarvis Cocker, ηγέτης του συγκροτήματος των Pulp, στην προσωπική του καριέρα. Το Black magic έχει μάλιστα και σάμπλινγκ από το Crimson and Clover, επιτυχία της δεκαετίας του '60.
Ο David Bowie έγραψε το Magic dance για την ταινία Labyrinth και ο Sting, το Every little thing she does is magic για το συγκρότημά του, τους Police.
Το απόλυτο τραγούδι για τη μαγεία που έχει χρησιμοποιηθεί σε αρκετές ταινίες, είναι το Do you believe in magic των Lovin' Spoonful, ένα από τα πολλά τραγούδια της δεκαετίας του '60 που συνεχίζουν ακόμη να ακούγονται γύρω μας με διάφορες αφορμές.
Το Abracadabra του Steve Miller περιέχει τη λέξη που έχει επιζήσει στο πέρασμα των αιώνων και χρησιμοποιείται από επαγγελματίες και επίδοξους μάγους για αστεϊσμό.
Το Magical mystery tour είναι το ομώνυμο τραγούδι από την τηλεοπτική ταινία των Beatles. Το τραγούδι ηχογραφήθηκε μερικές μέρες μετά την ολοκλήρωση του άλμπουμ τους Sgt. Peppers lonely hearts club band.
Το Magic Man των Heart, από το 1976, γράφτηκε από τις αδελφές Nansy και Ann Wilson και περιγράφει τα συναισθήματα που βιώνει ένα κορίτσι που μαγεύεται από τη γοητεία ενός μεγαλύτερου σε ηλικία άνδρα.
Το Voodoo people των Prodigy γράφτηκε για το άλμπουμ τους Music for the jilted generation το 1994 και ήταν μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της δεκαετίας του '90.
Με το βουντού είχε να κάνει και το Voodoo chile του Jimi Hendrix, από το άλμπουμ του 1968 Electric ladyland. Στην ηχογράφηση συμμετείχαν ο Steve Winwood των Traffic και ο Jack Casady των Jefferson Airplane.
Αλλα τραγούδια που δικαιολόγησαν τη θεματολογία τους, αφού χάρισαν επιτυχία στους δημιουργούς τους, ήταν τα Strange magic-Electric Light Orchestra, Season of the witch-Donovan, Pinball wizard-Who, The wizard-Black Sabbath, Witchy woman-Eagles, Rhiannon-Fleetwood Mac, You can do magic-America, Ι put a spell on you-Screamin' Jay Hawkins, Witch doctor-David Seville and The Chipmunks, Hocus pocus-Focus, Witchcraft-Frank Sinatra, Gypsy-Fleetwood Mac, (You've got) The magic touch-Platters, That old black magic-Sammy Davis Jr., This magic moment-Drifters, με τραγουδιστή τον Ben Ε. King, Mysterious ways-U2, Angie baby-Helen Reddy, Miracles-Jefferson Starship, It's a miracle και Could it be magic-Barry Manilow.
Η ιστορία έχει αποδείξει ότι ένα τραγούδι του οποίου οι στίχοι έχουν σχέση με τη μαγεία, πάντα έχει κάποιες πιθανότητες για κάτι περισσότερο. Οι επίδοξοι στιχουργοί δεν έχουν, λοιπόν, παρά να ακολουθήσουν τον Κίτρινο δρόμο της Dorothy από τον Μάγο του Οζ και να ονειρευτούν την πιθανή τους επιτυχία.
