Πώς ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, γίνεται «κλειδί» για την καρδιακή και μεταβολική λειτουργία

Η έλλειψη ύπνου αποτελεί «μάστιγα» στον σύγχρονο ανεπτυγμένο κόσμο, με δεκάδες επιστημονικές μελέτες να επιβεβαιώνουν ότι η ανεπαρκής ξεκούραση μπορεί να βλάψει ανεπανόρθωτα τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία. Ενδεικτικά, η έλλειψη ύπνου έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας, αντίστασης στην ινσουλίνη, διαβήτη τύπου 2, υπέρτασης και καρδιοπάθειας.

Ωστόσο, ακόμη κι αυτοί που καταφέρνουν να απολαύσουν τις συνιστώμενες επτά έως εννέα ώρες ύπνου κάθε βράδυ βρίσκονται αντιμέτωποι με απειλές για την υγεία τους αν δεν τηρούν ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου μέσα στην εβδομάδα.

Μια νέα επιστημονική μελέτη, η οποία εκπονήθηκε από ερευνητές στις ΗΠΑ και δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Scientific Reports, υπογραμμίζει τα οφέλη του σταθερού προγράμματος στον ύπνο για την καρδιακή και μεταβολική υγεία.

Ώρα ύπνου & καρδιομεταβολική υγεία

Η διαφορά στην ώρα που πέφτουμε για ύπνο και που ξυπνάμε τις καθημερινές και τα Σαββατοκύριακα έχει πάρει την ονομασία «κοινωνικό τζετ λαγκ». Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές, με επικεφαλής την Τζέσικα Λάνσφορντ-Έιβερι, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής και Επιστημών της Συμπεριφοράς στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Ντιουκ, μελέτησαν το φαινόμενο αυτό εξετάζοντας τις συνήθειες του ύπνου σχεδόν 2.000 ανθρώπων ηλικίας 54-93 ετών, εκ των οποίων κανείς δεν είχε ιστορικό διαταραχών του ύπνου.

Όλοι οι συμμετέχοντες έπρεπε να χρησιμοποιήσουν για επτά ημέρες μια ειδική συσκευή που κατέγραφε ακόμη και τις παραμικρές μεταβολές στο πρόγραμμα του ύπνου τους και παράλληλα έπρεπε να καταγράφουν αναλυτικά διάφορες παραμέτρους του ύπνου τους σε ένα ημερολόγιο.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές συσχέτισαν τις πληροφορίες για τον ύπνο των συμμετεχόντων με τυχόν δείκτες καρδιομεταβολικού κινδύνου που αυτοί παρουσίαζαν και επίσης υπολόγισαν για κάθε συμμετέχοντα τον κίνδυνο καρδιοπάθειας, παχυσαρκίας, υπέρτασης και διαβήτη τύπου 2 σε βάθος δεκαετίας, βάσει δεικτών όπως τα επίπεδα του σακχάρου τους.

Σε γενικές γραμμές παρατηρήθηκε πως οι συμμετέχοντες που είχαν ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου έτειναν να έχουν και υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος, υψηλότερα επίπεδα σακχάρου αίματος και πιο υψηλή πίεση, ενώ ήταν πιθανότερο να πάθουν έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο σε βάθος δεκαετίας συγκριτικά με όσους διατηρούσαν ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου.

Επίσης, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως όσοι συμμετέχοντες έπεφταν για ύπνο και ξυπνούσαν διαφορετική ώρα από τη μία μέρα στην άλλη ήταν πιθανότερο να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης και στρες.

«Το ασταθές πρόγραμμα ύπνου αποτελεί πιθανό στόχο για την έγκαιρη αναγνώριση και πρόληψη των καρδιομεταβολικών νοσημάτων» καταλήγουν οι ερευνητές στη μελέτη τους.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Λάνσφορντ-Έιβερι, από τα ευρήματα της μελέτης δεν προκύπτει με βεβαιότητα ότι το πρόγραμμα του ύπνου είναι αυτό που ευθύνεται για τα προβλήματα υγείας που παρατηρήθηκαν, αφού είναι εξίσου πιθανό μια προϋπάρχουσα πάθηση να επηρεάζει το μοτίβο του ύπνου. «Ίσως η παχυσαρκία δεν επιτρέπει στο άτομο να διατηρήσει ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου ή, όπως υποδεικνύουν κάποιες έρευνες, ο κακός ύπνος μπορεί να απορρυθμίζει τον μεταβολισμό, οδηγώντας στην αύξηση του σωματικού βάρους και δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο» αναφέρει η καθηγήτρια.

«Μέσα από μελλοντικές έρευνες ευελπιστούμε πως θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τι συμβαίνει σε βιολογικό επίπεδο και τότε ίσως θα είμαστε σε θέση να πούμε αν η κότα έκανε το αυγό ή το αντίθετο, δηλαδή ποιο από τα δύο συμβαίνει πρώτα» καταλήγει η Λάνσφορντ-Έιβερι.

Ό,τι από τα δύο κι αν ισχύει τελικά, το μόνο βέβαιο είναι πως θα ωφελήσετε την υγεία σας αν προσπαθήστε να διατηρήσετε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας και δεν το παρακάνετε με τον ύπνο τα Σαββατοκύριακα.

Πηγή: onmed.gr