Summertime - 24 χρόνια χωρίς την Φλέρυ Νταντωνάκη

Summertime - 23 χρόνια χωρίς την Φλέρυ Νταντωνάκη

Η Φλέρυ Νταντωνάκη (πραγματικό όνομα: Ελευθερία Παπαδαντωνάκη) γεννήθηκε στις 11 Μαΐου του 1937 και πέθανε στις 18 Ιουλίου του 1998... Ήταν Ελληνίδα τραγουδίστρια, γνωστή για τη συνεργασία της με τον Μάνο Χατζιδάκι και την ερμηνεία της στο δίσκο του Ο Μεγάλος Ερωτικός.

Τις πρώτες μέρες που ακολούθησαν το πραξικόπημα της χούντας, η Νταντωνάκη ήταν η πρώτη καλλιτέχνιδα που τοποθετήθηκε δημοσίως στην αμερικανική τηλεόραση ενάντια στη χούντα, κατηγορώντας την αμερικανική κυβέρνηση για τον ρόλο της. Έπειτα τάχθηκε υπέρ του αντιδικτατορικού κινήματος και έδειξε την υποστήριξή της τραγουδώντας σε συγκεντρώσεις του Ανδρέα Παπανδρέου. Συνάμα γνωρίστηκε με τη Μελίνα Μερκούρη, την οποία μάλιστα αντικατέστησε σε μια από τις παραστάσεις του «Ilya darling» του Ζυλ Ντασέν.

Το 1970 γνωρίστηκε με τον Μάνο Χατζιδάκι, ο οποίος ακούγοντας τη φωνή της εντυπωσιάστηκε· ηχογράφησαν στο σπίτι του στη Νέα Υόρκη μια σειρά από κλασικά ρεμπέτικα των Τσιτσάνη, Μάρκου Βαμβακάρη κ.ά. Πολλά χρόνια αργότερα, η ηχογράφηση αυτή κυκλοφόρησε ως δίσκος με τίτλο Η Φλέρυ Νταντωνάκη στα Λειτουργικά του Μάνου Χατζιδάκι και αποτελεί την τελευταία δισκογραφική ενασχόληση του Χατζιδάκι με τα ρεμπέτικα τραγούδια. Στο σημείωμά του, στο εξώφυλλο του δίσκου, ο συνθέτης ανάμεσα σε άλλα σημείωσε:

"Η Φλέρυ είναι ανεπανάληπτη ακόμα και όταν δοκιμάζει... Της είχα πει πως μια αληθινή τραγουδίστρια περιέχει την τεχνική τελειότητα της Σβάρτσκοπφ και τη γήινη αμεσότητα της Νίνου και η Φλέρυ αποδεικνύει περίτρανα πως είναι μια αληθινή τραγουδίστρια". Στο μεσοδιάστημα οι δύο καλλιτέχνες συνεργάστηκαν στο δίσκο «Κύκλο του C.N.S.» (1971), στον οποίο η Φλέρυ τραγουδά έξι τραγούδια σε επανεκτέλεση μετά τον Γιώργο Μούτσιο (πρώτη εκτέλεση, 1959), σε ποίηση του συνθέτη.

Δύο χρόνια πριν την πτώση της Χούντας, ο Μάνος Χατζιδάκις και η Νταντωνάκη επέστρεψαν στην Ελλάδα. Το 1972 αποτέλεσε σταθμό στην καριέρα της Νταντωνάκη, με πιο σημαντικό γεγονός την έκδοση του δίσκου Ο Μεγάλος Ερωτικός, που περιλαμβάνει μελοποιήσεις αρχαίας και νέας ελληνικής ποίησης με θέμα τον έρωτα. Στην ερμηνεία συμμετείχε και ο Δημήτρης Ψαριανός.

Στα τέλη του ιδίου χρόνου η Νταντωνάκη επέστρεψε στο στούντιο με τον Χατζιδάκι για την ηχογράφηση του Καπετάν-Μιχάλη, ενώ συμμετείχε και στον δίσκο Δώδεκα τραγούδια του Γιώργου Ποταμιάνου, του Έλληνα εφοπλιστή, με τον οποίο τη συνέδεε μεγάλη φιλία από τον καιρό που ήταν στις Η.Π.Α.

Ακολούθησε μια περίοδος άτονης καλλιτεχνικής δημιουργίας. Συμμετείχε φιλικά σε κάποιες ταινίες, ενώ γνωρίστηκε με τον συνθέτη Χρήστο Λεοντή. Η συνεργασία τους δεν τελεσφόρησε και η Φλέρυ εισήλθε σε μια περίοδο, για την οποία αργότερα δήλωσε δημόσια πως «χάνεται στα μονοπάτια του μυαλού της». Επέστρεψε στο προσκήνιο το 1984, ερμηνεύοντας τρία τραγούδια στον πρώτο δίσκο του Ηλία Λιούγκου με τίτλο Νυχτερινή δοκιμασία.

Άρχισε τις εμφανίσεις της στους μουσικούς χώρους «Τιπούκειτος», «Καφέ-θέατρο» και στον Πύργο του Απόλλωνα.  Συνοδευόμενη από τον πιανίστα Γιάννη (Μπαχ) Σπυρόπουλο, ερμήνευε κομμάτια του Χατζιδάκι, ελληνικά λαϊκά, αλλά και τραγούδια της τζαζ και σόουλ ανθολογίας. Το 1985, μια συναυλία στη Ρωμαϊκή Αγορά, στην οποία συμμετείχε και η Δήμητρα Γαλάνη αποτέλεσε μια από τις τελευταίες της εμφανίσεις επί σκηνής.

Στο ξεκίνημά της τρομαγμένη από την κοσμοσυρροή εγκατέλειψε το πάλκο, για να επιστρέψει τελικά και να αποθεωθεί για την ερμηνεία της. Η τελευταία της δισκογραφική εμφάνιση ήταν το 1986, όταν τραγούδησε το Τραγούδι της νύχτας στον δίσκο Τσιμεντένια Τρένα του συγκροτήματος «Τερμίτες» (Μαχαιρίτσας - Μιτζέλος). Συμμετείχε στην συναυλία του συγκροτήματος ''Τσιμεντένιο κονσέρτο'' στις 27/09/1986 στο θέατρο του Λυκαβηττού και ακολούθησαν κοινές εμφανίσεις στην μπουάτ Ζυγός στην Πλάκα όπου έγινε και η τελευταία της εμφάνιση επί σκηνής.

Έκτοτε αποσύρθηκε από τα φώτα της δημοσιότητας. Έμεινε απομονωμένη με τη μητέρα της και την κόρη της Ζωή, ενώ μάταια αρκετοί καλλιτέχνες την προσέγγιζαν, με σκοπό την επανεμφάνισή της. Αποξενωμένη, με την ψυχική της υγεία διαταραγμένη, προσβλήθηκε από καρκίνο. Επί υπουργίας Θάνου Μικρούτσικου, της δόθηκε ένα εφάπαξ ποσό 5.000.000 δραχμών[5]. Πέθανε στις 18 Ιουλίου του 1998, σε μια κλίνη του νοσοκομείου Μεταξά, καταρρακωμένη και σε σύγχυση. Το μνήμα της βρίσκεται στο κοιμητήριο της Παιανίας, πλάι σ' αυτό του Μάνου Χατζιδάκι.